List wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego

Wielce Szanowny Panie,

proszę przyjąć najserdeczniejsze życzenia z okazji jubileuszu osiemdziesiątych urodzin. Dołączam do nich słowa głębokiego szacunku dla Pana wybitnych osiągnięć w sztuce scenicznej, filmowej oraz w pracy pedagogicznej.

Pańska droga zawodowa wiedzie od scen lalkowych w Nowej Hucie i w Krakowie, poprzez Teatr STU, którego był Pan współtwórcą, aż do Zespołu Narodowego Starego Teatru. To właśnie na tej scenie publiczność mogła podziwiać Pana w kilkudziesięciu wybitnych kreacjach, które powstały w spektaklach wielkich wizjonerów i reżyserów epoki. Role Gustawa - Konrada w „Dziadach” i Konrada w „Wyzwoleniu” w inscenizacjach Konrada Swinarskiego przeszły do historii polskiego teatru. Uświetniał Pan swoim talentem najważniejsze przedstawienia Jerzego Jarockiego jak „Faust” Goethego, „Szewcy” Witkacego czy „Życie jest snem” Calderona. Współtworzył Pan i nadawał istotną wymowę inscenizacjom Jerzego Grzegorzewskiego, Andrzeja Wajdy, Krystiana Lupy, Kazimierza Kutza, Mikołaja Grabowskiego. Poza Krakowem Pana niezwykły kunszt aktorski zachwycał również na scenie Teatru Narodowego oraz w stołecznych teatrach Dramatycznym, Ateneum czy w Teatrze Polskim.

Pański bogaty dorobek artystyczny to także niezapomniane role filmowe i telewizyjne. Piękną kartę zapisał Pan w dziejach Teatru Telewizji oraz Teatru Polskiego Radia.

Obdarzony wieloma talentami artystycznymi, jest Pan niezrównanym Mistrzem słowa scenicznego, które za sprawą aktorskiego geniuszu i wrażliwości wznosi Pan na wyżyny artyzmu. Wielkie monologi romantyczne w Pańskim wykonaniu wyznaczyły nowy kanon percepcji polskiej literatury.

Ważną część drogi zawodowej stanowiła praca pedagogiczna w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej, gdzie w latach 1984 - 1990 piastował Pan również funkcję Rektora.

Wyrazem uznania dla Pańskich osiągnięć są liczne nagrody i wyróżnienia, a także odznaczenie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Dziękując Panu za znaczący wkład w rozwój kultury polskiej, składam życzenia nieustającej energii, wszelkiej pomyślności oraz wielu dalszych sukcesów i satysfakcji z realizacji planów.

Z wyrazami szacunku

Piotr Gliński

---

---

Jerzy Trela

Jerzy Trela urodził się 14 marca 1942 roku w Leńczach na południu Polski. Jego pasją w latach dziecięcych były sztuki plastyczne: rysunek i rzeźba w glinie. W 1969 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie, a następnie rozpoczął pracę aktorską, występując w teatrach lalkowych: Rozmaitości oraz Groteska. Jest jednym z założycieli krakowskiego Teatru STU.

Po ukończeniu studiów swoją drogę zawodową związał z Zespołem Narodowego Starego Teatru w Krakowie, gdzie odnosił największe sukcesy. Na tej scenie widownia mogła podziwiać jego wyjątkowy talent, słuchając monologów romantycznych w mistrzowskim wykonaniu.

W 1967 r. Jerzy Trela zadebiutował w filmie rolą partyzanta Romka w serialu telewizyjnym „Stawka większa niż życie” - jednym z najpopularniejszych seriali tamtych czasów. Główna rola w „Nosie” w Teatrze Rozmaitości sprawiła, że został zaproszony do krakowskiego Starego Teatru. 18 lutego 1973 r. wystąpił w „Dziadach” w roli Konrada, która zyskała status legendarnej w historii polskiego teatru.

Najważniejsze role teatralne Jerzego Treli w Starym Teatrze to: Piotr w „Żegnaj, Judaszu” Iredyńskiego (1971), Konrad w „Wyzwoleniu” Wyspiańskiego (1974), Jasza w „Wiśniowym sadzie” Czechowa (1975), Raskolnikow w „Zbrodni i karze” wg Dostojewskiego (1977), Klaudiusz w „Hamlecie” Szekspira (1981), Anatol w „Portrecie” Mrożka (1988), Ignacy (Ojciec i Król) w „Ślubie” Gombrowicza (1991), Mefistofeles w „Fauście” wg Goethego (1997). Zasłynął także z ról w Teatrze Narodowym w Warszawie: Samuel w „Sędziach” Wyspiańskiego (1999), Prospero w „Morzu i zwierciadle” wg Audena (2002) oraz w Teatrze Słowackiego w Krakowie: Lear w „Kto wyciągnie kartę wisielca, kto błazna?” wg Szekspira (2015).

Współpraca aktora z Andrzejem Wajdą zaowocowała m.in. postacią Klaudiusza w inscenizacji „Hamleta” Szekspira, Rejenta Milczka w „Zemście” Fredry oraz Poety w „Weselu” Wyspiańskiego. Wśród swoich teatralnych mistrzów Jerzy Trela wymienia przede wszystkim Konrada Swinarskiego i Jerzego Jarockiego (zagrał w 12 spektaklach Jarockiego). W Teatrze Telewizji stworzył wybitne role m.in. w realizacjach Kazimierza Kutza.

Wśród ważniejszych ról filmowych wymienić można Jagiełłę w „Kolumbach” w reż. Janusza Morgensterna (1970), Radziwiłła Czarnego w „Królowej Bonie” i „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny”, w reż. Janusza Majewskiego (1982) oraz Podkomorzego w „Panu Tadeuszu” w reż. Wajdy (1999).

Swoje wszechstronne doświadczenie oraz wiedzę przekazywał młodym adeptom sztuki scenicznej. W latach 1984 - 1990 piastował ponadto funkcję Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie.

Za wybitne zasługi dla kultury polskiej został uhonorowany Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.