W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Narodowe Obserwatorium Kultury – nowa platforma badań nad kulturą

11.04.2025

Zainaugurowaliśmy dziś działalność Narodowego Obserwatorium Kultury. NOK łączy osoby i instytucje zajmujące się badaniami kultury w Polsce oraz zapewnia możliwość wymiany wiedzy oraz prowadzenia badań odpowiadających na rzeczywiste potrzeby sektora kultury. Nowa platforma ma otwartą i transparentną strukturę.

Narodowe Obserwatorium Kultury, fot. Danuta Matloch/MKiDN

Pierwsze Forum Narodowego Obserwatorium Kultury otworzyła Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego. W wydarzeniu wzięło udział 80 przedstawicieli instytucji kultury wszystkich szczebli, organizacji pozarządowych oraz firm i zespołów badawczych.

Współczesna polityka kulturalna – jeśli ma być skuteczna i rzeczywiście odpowiadać na potrzeby społeczne – musi opierać się na trafnych, rzetelnych diagnozach. Potrzebujemy danych, które nie tylko opisują rzeczywistość, ale pomagają zrozumieć procesy, identyfikować bariery, wskazywać kierunki zmian i projektować odpowiednie interwencje. Dziś najbardziej potrzebujemy wiedzy syntetycznej i porównawczej, ale zarazem wrażliwej na lokalne konteksty. Wiedzy, która ukazuje zmieniające się wzory uczestnictwa i to, w jaki sposób kultura odpowiada – lub nie – na wyzwania społeczne, technologiczne i środowiskowe – mówiła Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego. – Przed nami ambitne wyzwanie, ale też wielka szansa. Narodowe Obserwatorium Kultury może stać się nie tylko projektem instytucjonalnym, ale płaszczyzną realnej współpracy między środowiskiem badawczym, praktykami kultury i administracją publiczną. Wierzę, że dzięki Państwa zaangażowaniu uda się stworzyć narzędzie, które będzie służyło nam wszystkim – i kulturze w Polsce – przez długie lata. Dziękuję za Państwa obecność i zapraszam do wspólnego działania – dodała.

Forum NOK – wspólny start nowej sieci

Pierwsze spotkanie Forum Narodowego Obserwatorium Kultury, zorganizowane przez Narodowe Centrum Kultury we współpracy z Warszawskim Obserwatorium Kultury, miało charakter roboczy. Jego celem było zaprezentowanie idei Narodowego Obserwatorium Kultury, w tym koncepcji bazy danych o kulturze oraz wstępnej diagnozy stanu badań w Polsce.

W wydarzeniu wzięło udział około 80 przedstawicieli instytucji kultury wszystkich szczebli, organizacji pozarządowych oraz firm i zespołów badawczych. Kluczową częścią forum były warsztaty, podczas których uczestnicy mogli dzielić się wiedzą, zgłaszać potrzeby i sugestie, współtworząc podstawy przyszłych działań NOK.

Podczas Forum prezentację założeń Narodowego Obserwatorium Kultury które przedstawiła dr Joanna Orlik z Narodowego Centrum Kultury. Prof. Marek Krajewski z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza przybliżył uczestnikom stan badań w kulturze, a dr hab. Mikołaj Lewicki z Uniwersytetu Warszawskiego opowiedział o koncepcji bazy danych o kulturze.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego skierowało do uczestników forum apel o wspólną refleksję nad tym, jak skutecznie zbierać, gromadzić i analizować dane o kulturze. Potrzebujemy danych, które pozwolą prowadzić politykę kulturalną opartą na trafnych i rzetelnych diagnozach.

Nowa jakość w badaniach kultury

Narodowe Obserwatorium Kultury opiera się na dwóch filarach:

  • wymianie wiedzy – Narodowe Obserwatorium Kultury umożliwia swobodny przepływ informacji o realizowanych badaniach kultury w Polsce;
  • prowadzeniu badań – inicjowanie nowych projektów badawczych zgodnych z aktualnymi standardami metodologicznymi, które dostarczają danych umożliwiających diagnozowanie zjawisk i porównywanie wyników w czasie i przestrzeni.

Narodowe Obserwatorium Kultury traktuje kulturę w sposób szeroki – jako istotny fundament życia społecznego. To nie tylko aktywność artystyczna czy forma spędzania wolnego czasu, ale przestrzeń kształtująca nasze relacje, wartości i społeczne odruchy. W czasach dynamicznych zmian i kryzysów badania kultury mogą dostarczyć kluczowych informacji wspierających kształtowanie polityk publicznych.

Jak działa Narodowe Obserwatorium Kultury?

NOK to inicjatywa tworzona przez narodowe, regionalne i lokalne instytucje kultury, organizacje pozarządowe oraz niezależnych badaczy i badaczki sektora kultury. Koordynatorem projektu jest Narodowe Centrum Kultury, a merytoryczne działania wspiera Zespół Narodowego Obserwatorium Kultury, w którego skład wchodzą wybitni eksperci:

  • prof. Marek Krajewski (UAM) – socjolog kultury, współtwórca programu Bardzo Młoda Kultura, autor badań nt. kontekstowego uczestnictwa w kulturze,
  • dr hab. Mikołaj Lewicki (UW) – socjolog, badacz społeczności lokalnych i redaktor publikacji „Kultura na peryferiach”,
  • dr Katarzyna Plebańczyk (UJ) – badaczka i organizatorka cyklu „Badania w sektorze kultury”.

Zespół ma charakter otwarty – może być uzupełniany o osoby dysponujące kompetencjami istotnymi dla dalszego rozwoju Narodowego Obserwatorium Kultury.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do współpracy, dzielenia się doświadczeniem oraz wspólnego budowania nowoczesnego systemu badań kultury w Polsce.

Zdjęcia (3)

{"register":{"columns":[]}}