Odszedł mistrz komedii i satyry. Minister kultury o śmierci Jana Kobuszewskiego.
28.09.2019
Z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o śmierci Jana Kobuszewskiego, wybitnego aktora, mistrza komedii i satyry, obdarzonego bezbłędnym wyczuciem absurdu, całe życie związanego ze scenami warszawskimi, w tym z Teatrem Kwadrat, gdzie pracował od 1976 roku. Był wielką osobowością telewizji i kabaretu, twórcą niezapomnianych ról i epizodów filmowych. Kultura polska poniosła niepowetowaną stratę! – powiedział na wieść o śmierci aktora minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński.
Jan Kobuszewski urodził się 19 kwietnia 1934 r. w Warszawie i ze stolicą związany był przez całe życie. Po studiach aktorskich w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej debiutował w 1956 r. w Teatrze Młodej Warszawy. Następnie występował w Teatrze Polskim, Teatrze Narodowym, a po krótkiej współpracy z Teatrem Nowym w Łodzi w 1976 r. związał się na stałe z Teatrem Kwadrat, który stał się jego artystycznym domem. Początkowo występował często w rolach dramatycznych i repertuarze klasycznym. Wystąpił m.in. jako Oswald w "Królu Learze" Williama Szekspira (1962), Doktor w "Dziadach" Adama Mickiewicza (1964), Lokaj w "Kurce wodnej" Witkacego (1964), Mefistofeles w "Kordianie" Juliusza Słowackiego (1965), Diabeł w "Na szkle malowane" Ernesta Brylla (1970). Z czasem coraz pełniej przejawiał swoje niepowtarzalne vis comica oraz bezbłędne wyczucie groteski i absurdu. Tak powstały jego mistrzowskie kreacje komediowe, wśród nich Rotmistrz w "Damach i huzarach" Aleksandra Fredry (1977), Lis w jednoaktówkach Sławomira Mrożka (1981), tytułowy "Czarujący łajdak" Pierre'a Chesnota (1985), Elwooda w "Mój przyjaciel Harvey" Mary Chase (1995, 2006) i Anioł Stróż w "Przyjaznych duszach" Pam Valentine (2008), w których jeszcze niedawno można było go podziwiać na scenie Teatru Kwadrat.
Jednocześnie rozwijał swoją współpracę z Telewizją Polską, stając się jej wielką osobowością i pionierem cyklicznych programów satyrycznych. Wystąpił w głównej roli w pierwszym serialu TVP "Barbara i Jan" (1964), był gospodarzem pierwszego satyrycznego programu telewizyjnego "Wielokropek" (od 1963) oraz cyklu "Bajek dla dorosłych", emitowanego w latach 70. Wiele wybitnych kreacji stworzył w Teatrze Telewizji (m.in. "Igraszki z diabłem" Jana Drdy z 1969, "Ożenek" Mikołaja Gogola z 1976, "Rozmowy przy wycinaniu lasu" Stanisława Tyma z 1998). Najmłodsi widzowie doskonale zapamiętali go jako narratora w serialu animowanym "Przygód kilka Wróbla Ćwirka". W kinie wyspecjalizował się przede wszystkim w znakomitych rolach drugoplanowych i epizodach w komediach Stanisława Barei, Tadeusza Chmielewskiego, czy Jerzego Zarzyckiego.
Osobny rozdział w jego dorobku stanowił kabaret. Występował w niezapomnianych skeczach i piosenkach Kabaretu Dudek, Kabaretu Starszych Panów oraz Kabaretu Olgi Lipińskiej, a także radiowym słuchowisku "Rodzina Poszepszyńskich".
Za swoje dokonania został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2012) oraz Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2006).