Odszedł Zbigniew Namysłowski – legenda polskiego jazzu
08.02.2022
7 lutego w wieku 83 lat zmarł Zbigniew Namysłowski - wybitny saksofonista, kompozytor, aranżer, jeden z najbardziej znanych polskich muzyków jazzowych.
Zbigniew Namysłowski urodził się 9 września 1939 r. pod Warszawą. W czasie wojny stracił oboje rodziców. Mamę wywieziono do Stuthoffu, gdzie zmarła. Ojciec trafił do więzienia w Wilnie, skąd już nigdy nie wrócił. Wychowywała go babcia Julia Żeromska.
Ukończył klasę fortepianu w Podstawowej Szkole Muzycznej w Krakowie. Naukę, po przeprowadzce do Warszawy, kontynuował w Liceum Muzycznym w klasie wiolonczeli. Początkowo fascynował go jazz tradycyjny. Po rezygnacji z wiolonczeli wybrał puzon jako instrument podstawowy, na którym grał w znanych polskich zespołach dixielandowych, m.in. był w składzie grupy Modern Dixielanders. Współpracował też z zespołem Hot Club Melomani, z którym uczestniczył w historycznym wydarzeniu - w pierwszym koncercie jazzowym w Filharmonii Narodowej w Warszawie.
Brał udział w pierwszym po wojnie wyjeździe polskich jazzmanów do Europy Zachodniej. W następnych latach współpracował z tak znanymi formacjami, jak: Polish All Stars, Modern Dixielanders, Traditional Jazz Makers, New Orleans Stompers, Modern Jazz Group. Następnie odkrył jazz nowoczesny i rozpoczął karierę saksofonisty. Do 1963 roku był związany z grupą The Wreckers Andrzeja Trzaskowskiego, z którą wyjechał na pierwsze koncerty polskiego zespołu jazzowego w Stanach Zjednoczonych i wziął udział w prestiżowym festiwalu w Newport.
Pierwszy znaczący zespół Namysłowskiego to powstały w 1961 r. Jazz Rockers. W kolejnych latach tworzył kolejne grupy, głównie kwartety i kwintety, współpracując z takimi muzykami, jak m.in. Włodzimierz Gulgowski, Czesław Bartkowski, Adam Matyszkowicz, Roman Dyląg, Jon Christensen, Tomasz Szukalski, Kazimierz Jonkisz, Wojciech Karolak, Sławomir Kulpowicz, Kuba Stankiewicz, Darek Oleszkiewicz, José Torres, Janusz Skowron, Zbigniew Wegehaupt i Cezary Konrad.
Namysłowski współpracował też m.in. z Krzysztofem Komedą, Czesławem Niemenem, Michałem Urbaniakiem, Krzysztofem Herdzinem i Leszkiem Możdżerem. Nagrał ponad 30 autorskich płyt, wśród nich takie albumy jak: „Winobranie”, „Kuyaviak Goes Funky” czy „Air Conditon”, które zdobyły ogromną popularność oraz zostały uznane przez magazyn „Jazz Forum” za płyty wszech czasów w polskim jazzie. Jego album „Lola” z 1964 r. to pierwsza płyta nagrana przez polskiego jazzmana, która ukazała się poza granicami Polski.
Do najbardziej znanych kompozycji Namysłowskiego należą: „Der Schmalz Tango”, „Jasmin Lady”, „Double Trouble Blues”, „Western Ballad”, „Quiet Afternoon”, „Sprzedaj mnie wiatrowi”. Jest on też autorem wielu utworów inspirowanych folklorem: „Piątawka”, „Siódmawka”, „Zabłąkana owiecka”, „1.2.3.4...”, „W to Mi Graj” czy „Bop-Berek”.
Namysłowski chętnie grywał z góralami - począwszy od słynnego koncertu z zespołem Jana Karpiela Bułecki w 1994 r. na Jazz Jamboree w Warszawie po organizowany od osiemnastu lat w Tatrach Jazz Camping Kalatówki, podczas którego tradycyjnie odbywa się koncert muzyków jazzowych z góralami. Niekiedy łączył też jazz z muzyką klasyczną. Był autorem projektów m.in. „Mozart in Jazz” oraz „Mozart Goes Jazz”.
Namysłowski występował na wielu ważnych festiwalach i odbywał wielokrotnie trasy koncertowe we wszystkich krajach Europy oraz w USA, Kanadzie, w Indiach, Australii, Nowej Zelandii, na Kubie, w Meksyku, Brazylii, Szwecji oraz Afryce Południowej.
Od 1993 r. najczęściej koncertował z grupą w składzie: Leszek Możdżer, Zbigniew Wegehaupt (1954-2012) i Cezary Konrad. W ostatnich latach uruchomił kolejną inicjatywę - Big Band „Kalatówki” - prawdziwie nowoczesny, współcześnie brzmiący big-band, czyli 17-osobową orkiestrę jazzową. Muzyk był jej liderem, głównym kompozytorem i aranżerem. Big-band „Kalatówki” wykonuje muzykę ambitną, nie komercyjną, czysty jazz, ale bardzo nowoczesny.
Namysłowski był laureatem ogromnej liczby nagród i zwycięzcą wielu ankiet czytelników i krytyków prestiżowych polskich i światowych magazynów muzycznych. Prezydent RP uhonorował go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło: PAP