Ojciec Jan Golonka uhonorowany medalem Gloria Artis
03.12.2021
Jeden z najbardziej znanych i cenionych mnichów z Jasnej Góry, doktor nauk humanistycznych, historyk sztuki, Kanonik Kapituły Katedralnej Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego, Członek Komisji opieki nad Cudownym Obrazem Matki Bożej Jasnogórskiej – ojciec płk Jan Golonka odebrał dziś z rąk wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Szymona Giżyńskiego Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” za nieoceniony wkład w dziedzictwo narodowe.
O. płk Jan Golonka urodził się 20 sierpnia 1936 roku w Niemi w woj. nowosądeckim. Z Klasztorem Ojców Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie, w którym pełnił obowiązki bibliotekarza, archiwisty i konserwatora sztuki, związał całe swoje życie.
W latach 70. dwudziestego wieku został kustoszem Jasnogórskich Zbiorów Sztuki Wotywnej. Nadzorował prace konserwatorskie na Jasnej Górze prowadzone też na podstawie jego badań. Ma tytuł doktora nauk humanistycznych, który uzyskał na podstawie dysertacji „Ołtarz Jasnogórskiej Bogurodzicy”.
Prowadził badania naukowe, dzięki którym zrekonstruował hebanowy ołtarz w Kaplicy Cudownego Obrazu. Przywrócił mu oryginalny wygląd z XVII wieku. Czuwał nad rekonstrukcją bastionu św. Rocha, gdzie powstaje skarbiec narodowy. Można tam oglądać część fortyfikacji z czasów potopu szwedzkiego. To dzięki jego dyplomatycznym zabiegom Paulinom udało się wypożyczyć od Szwedów oryginał listu przeora Augustyna Kordeckiego do Burcharda z 1655 r. na wystawę, którą przygotował na 350-lecie cudownej obrony Jasnej Góry. Napisał ponad 150 artykułów o historii Jasnej Góry. Jest współautorem albumu o Jasnej Górze ze zdjęciami Adama Bujaka.
Organizował plenery artystyczne, wystawy (również poza granicami kraju, m.in. w USA) i ekspozycje Skarbca – wotywnego dziedzictwa kultu częstochowskiego Sanktuarium: Arsenału, Muzeum 600-lecia Jasnej Góry i Bastionu Św. Rocha.
Z Ordynariatem Polowym o. Golonka jest związany od 1992 r. Pierwszą posługę wykonywał w Garnizonie Częstochowa. Następnie przydzielony został do Garnizonu w Tarnowskich Górach. W 2008 r. otrzymał godność Kanonika Honorowego Kapituły Katedry Polowej Wojska Polskiego pw. Matki Bożej Królowej Polski.
Wielokrotnie nagradzany, jest m.in. laureatem nagrody imienia Juliusza Ligonia za 1990 r., nagrody Prezydenta Miasta Częstochowy w dziedzinie kultury za 1992 r. oraz nagrody Karola Miarki za 1994 r.
Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi RP, Złotym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju, Medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny, a także szeregiem medali kombatanckich i resortowych. W 2006 roku został wyróżniony przez Instytut Pamięci Narodowej honorowym tytułem Kustosza Pamięci Narodowej W 2012 r. za wybitne zasługi w upowszechnianiu historii sztuki sakralnej, za osiągnięcia w pracy naukowo-publicystycznej został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2019 r. – Medalem „W służbie Bogu i Ojczyźnie".
