Ostatnie pożegnanie śp. Maryny Miklaszewskiej
26.05.2022
„Z wielkim smutkiem i żalem żegnamy dziś Marynę Miklaszewską, znakomitą dziennikarkę, pisarkę, zaangażowaną społeczniczkę i działaczkę opozycji niepodległościowej. Wraz z Jej najbliższymi, z bólem, ale i wdzięcznością, wspominamy kobietę wszechstronnie utalentowaną, czarującą i życzliwą ludziom, której cechą wyróżniającą było oddanie, z jakim służyła Polsce i polskiej kulturze” – powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas uroczystości pogrzebowych Maryny Miklaszewskiej, które odbyły się w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Warszawie. Pisarka zmarła 11 maja w wieku 75 lat.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego przypomniał, że jako dziennikarka Maryna Miklaszewska była związana przede wszystkim z Polskim Radiem: najpierw z redakcją literacką Programu 3, a następnie w latach 1989–1992 z Programem 1. Wskazał, że była ona m.in. autorką audycji wyborczych podczas wyborów parlamentarnych w 1989 r., a niedawno można ją było usłyszeć w Polskim Radiu 24, gdzie wraz z Magdaleną Mertą w audycji „Polki” opowiadała o najważniejszych kobietach w historii Rzeczypospolitej.
Ważnym elementem radiowej biografii jest jednak początek lat 80., kiedy była redaktorką Radia „Solidarność” Regionu Mazowsze. Z „Solidarnością” współpracowała też podczas I Krajowego Zjazdu Delegatów, była także aktywną działaczką drugiego obiegu wydawniczego, powielającą niezależne czasopisma. Powiedziała kiedyś o sobie, że jest „bohaterką drugiego planu”, ale nie powinniśmy myśleć o Niej jako o osobie w tle – raczej jako o kimś, kto z niezmordowaną energią i wytrwałością buduje scenę dla działań aktorów planu pierwszego – powiedział prof. Piotr Gliński.
Wicepremier zaznaczył, że Maryna Miklaszewska była wspaniałą pisarką, której proza zyskała szerokie uznanie wśród czytelników. Wymienił wydany jeszcze w drugim obiegu tytuł „Mikołajek w szkole PRL” oraz późniejsze: „Wojtek z Armii Andersa” i „Hipster”. Szef MKiDN podkreślił, że Maryna Miklaszewska była również znakomitą tłumaczką, której zawdzięczamy wiele polskich przekładów literatury czeskiej, w tym piosenek Karela Kryla czy pism Vaclava Havla.
Jej najgłośniejszym dziełem pozostaje jednak libretto (a także autorstwo tekstów piosenek), musicalu „Metro”, którego była współautorką, a który okazał się niezwykle udanym spektaklem, docenionym na świecie – z nominacją do Nagrody Tony – oraz w Polsce, gdzie nadal jest wystawiany, a kolejne pokolenia fanów na pamięć znają teksty Maryny i Agaty Miklaszewskich. Warto jednak też pamiętać o sztuce „Strajk” – musicalu o Stoczni Gdańskiej w 1980 r. – wskazał wicepremier.
Prof. Piotr Gliński zauważył, że Maryna Miklaszewska nie tylko wspierała bliskie Jej przedsięwzięcia, takie jak Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom, ale sama również inicjowała działania na rzecz Ojczyzny. Dowodami na to są Nagroda im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, a także Kongres Polska Wielki Projekt, który współtworzyła. Minister kultury i dziedzictwa narodowego przypomniał, że Maryna Miklaszewska za swoje zasługi została wyróżniona odznaką Zasłużony Działacz Kultury, a w 2007 roku Prezydent RP Lech Kaczyński uhonorował ją Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Polska nigdy nie zapomni tej wspaniałej patriotki, artystki i działaczki, która zawsze śmiało podejmowała ważne dla Niej tematy, zarówno w swojej twórczości, jak i w działalności społecznej. Swoją postawą trwale wpisała się w historię polskiej kultury, a Jej odejście pozostaje bolesną i niepowetowaną stratą. (…) Bez Maryny Miklaszewskiej będzie nam trudniej, będzie puściej… Bo będziemy musieli jakoś zastąpić, jakoś uzupełnić – przynajmniej trzy – ważne wymiary Jej obecności tu, wśród nas. Jej odwagę - w kontekście współczesnej Polski nikomu świadomemu polskich spraw nie muszę tego tłumaczyć. Jej miłość do Polski, która była chyba główną a jednocześnie na wskroś naturalną motywacją Jej działań i zaangażowania (tak bardzo nam potrzebnego). Wreszcie – Jej wielką osobistą kulturę(najwyższej próby) – niestety już unikalną w obecnych czasach, a jednocześnie tak cenną i potrzebną – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego. - Dziękujemy Ci za to wszystko Maryno! Za odwagę, za patriotyzm, za piękno ludzkich relacji, wreszcie za przyjaźń, którą nas obdarzałaś! Spoczywaj w pokoju. Będziemy pamiętać… I… do zobaczenia na kolejnym Kongresie – tym razem Niebiańskim – Wielkich Projektów…- zakończył wicepremier.
Maryna Miklaszewska
Maryna Miklaszewska urodziła się 4 stycznia 1947 r. Ukończyła filologię słowiańską i polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1975-1976 była członkiem zespołu redakcyjnego „Płomyczka”, a w latach 1977-1982 – redakcji literackiej III Programu Polskiego Radia.
W stanie wojennym, po usunięciu z pracy w Polskim Radiu, współpracowała z drugim obiegiem wydawniczym oraz podziemnym Radiem „Solidarność”. Przeprowadziła m.in. wywiad z Tadeuszem Konwickim w maju 1981 r., który po emisji radiowej został przedrukowany w podziemnym wydaniu „Małej apokalipsy”. W 1986 r. w drugoobiegowym wydawnictwie „Rytm” ukazała się jej książka "Mikołajek w szkole PRL" podpisana pseudonimem Miłosz Kowalski. Nawiązywała ona do francuskiej serii opowieści o Mikołajku, autorstwa René Goscinny’ego i Jeana-Jacques’a Sempé. Pisarka tłumaczyła również wiersze i teksty piosenek Karela Kryla oraz literaturę czeską, głównie związaną ze środowiskiem opozycyjnym (m.in. Vaclava Havla).
Maryna Miklaszewska jest autorką powieści kryminalnej „Portret pamięciowy” i scenariusza spektaklu Teatru Telewizji „Hrabia” nagrodzonego przez Ministra Kultury i Sztuki. Razem z siostrą Agatą napisała libretto i teksty piosenek do musicalu „Metro”. W 2005 r. „Dialog” opublikował jej sztukę „Strajk” - pierwszy musical o Stoczni Gdańskiej w 1980 roku. W 2007 r. wydała opartą na faktach powieść „Wojtek z armii Andersa”, opowiadającą o niedźwiedziu brunatnym, który przeszedł cały szlak bojowy z 2 Korpusem Polskim generała Władysława Andersa – od wyjścia z ZSRR do demobilizacji po wojnie w Wielkiej Brytanii.
W 2001 roku Maryna Miklaszewska została wyróżniona odznaką Zasłużony Działacz Kultury. Postanowieniem z 4 grudnia 2007 r. Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył ją, wraz z innymi działaczami ruchu Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.