Uroczyste przekazanie odzyskanego starodruku, z udziałem Marty Cienkowskiej, podsekretarz stanu w MKiDN odbyło się w Muzeum Zamkowym w Malborku.

To dla mnie ogromna radość i wzruszenie, że dziś w murach zamku w Malborku możemy być świadkami powrotu cennego fragmentu naszej historii. Starodruk Daniela G. Seylera „Leben Stanislai I, Königs von Pohlen” po dziesięcioleciach nieobecności wraca do swojego domu. Został odnaleziony w Szwecji, przetrwał wojnę, przemierzył kontynent, ale nigdy nie przestał należeć do Malborka. Jego odzyskanie nie byłoby możliwe bez zaangażowania ludzi – muzealników, naukowców, pasjonatów historii, pracowników Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego  – mówiła Marta Cienkowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. - Chciałabym dziś z serca podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do tego niezwykłego momentu. Dziękuję pracownikom Muzeum Zamkowego za ich codzienny trud i cichą, żmudną pracę. Dziękuję wszystkim, którzy nie zapomnieli, że to, co kiedyś należało do polskiej kultury, nadal do niej należy – nawet jeśli przez chwilę było daleko – dodała.

W kwietniu 2023 r. egzemplarz tego wyjątkowego dzieła został wystawiony na aukcji w jednym ze szwedzkich domów aukcyjnych. Dzięki badaniom proweniencyjnym ustalono, że posiada on przedwojenny stempel biblioteki zamku w Malborku. Po przedstawieniu wyników kwerendy, dom aukcyjny zdecydował się na bezwarunkowy zwrot obiektu stronie polskiej.

Zbiory biblioteczne funkcjonowały w malborskim zamku do 1945 r. Pod koniec wojny, w związku z ogłoszeniem zamku twierdzą, obowiązywał zakaz ich ewakuacji. Wówczas w zamku deponowano również księgozbiory z okolicznych kościołów i instytucji, m.in. z Seminarium Duchownego w Pelplinie i Biblioteki Miejskiej w Gdańsku. Część zbiorów uległa rozproszeniu, a ocalałe zostały zabezpieczone po wojnie przez delegacje Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Ministerstwa Oświaty.

Poznaj historię obiektu

Odzyskany starodruk to pierwsze wydanie biografii króla Polski Stanisława Leszczyńskiego, wzbogacone o dodatek poświęcony kardynałowi Michałowi Radziejowskiemu. Publikacja zawiera m.in. 24 miedzioryty z portretami (w tym wizerunki króla i królowej Katarzyny), 17 tablic z medalami Leszczyńskiego oraz 1 tablicę z obeliskiem upamiętniającym królów Stanisława Leszczyńskiego i Karola XII. Egzemplarze tego wydania z 1737 roku bardzo rzadko pojawiają się na rynku antykwarycznym, co dodatkowo podkreśla wartość odzyskanego dzieła.

Starodruk wzbogaci zbiory Muzeum Zamkowego w Malborku, do których w ostatnich latach – również dzięki działaniom restytucyjnym MKiDN – powróciły m.in.:

• trzy kwatery witrażowe z Królewskiego Instytutu Witrażownictwa w Charlottenburgu (jedna z przedstawieniem Proroka Mojżesza, dwie z motywem ornamentalnym),
• polichromowane i złocone skrzydło ołtarzowe z ok. 1500 r., wykonane w warsztacie południowoniemieckim,
• neogotyckie krzesło z napisem „Schloss Marienburg 42” wypalonym na spodniej stronie siedziska.

Obecnie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego prowadzi ponad 180 spraw restytucyjnych w 20 krajach świata. Efektem tych działań jest już 790 odzyskanych dóbr kultury, które stopniowo wracają do polskich zbiorów publicznych.

» Sprawdź, jakie dzieła odzyskaliśmy w 2024