Projekt zainaugurował koncert urodzinowy „4/10/100 + 1 = ∞”, który odbył się 14 września w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Podczas koncertu zabrzmiały cztery kompozycje zamówione przez Polskie Radio oraz premierowy Koncert podwójny na skrzypce i wiolonczelę Marty Ptaszyńskiej, zamówiony przez Polską Orkiestrę Radiową z okazji 80-lecia istnienia zespołu.

Projekt „10/100”

Twórcy i twórczynie zaproszeni do wzięcia udziału w projekcie „10/100” to: Paweł Szymański, Grażyna Pstrokońska-Nawratil, Hanna Kulenty, Aleksander Kościów, Cezary Duchnowski, Wojtek Błażejczyk, Paweł Malinowski, Nikolet Burzyńska, Monika Szpyrka oraz Lena Michajłów. Każdy z nich reprezentuje inne pokolenie i odmienny sposób myślenia o muzyce.

Dzieła, które powstały w ramach projektu, zostały napisane z myślą o wybranych wykonawcach specjalizujących się w muzyce współczesnej, takich jak: Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie, Hashtag Ensemble, Kompopolex, Kwadrofonik, NeoQuartet, proMODERN, Royal String Quartet, Sinfonietta Cracovia i Spółdzielnia Muzyczna.

Projekt jest kontynuacją misji Polskiego Radia: wspierania twórczości, promowania muzyki współczesnej i aktywnego udziału w życiu kulturalnym – zarówno w Polsce jak i poza jej granicami. Nawiązuje do najlepszych tradycji polskiej radiofonii publicznej, która kiedyś inicjowała powstawanie wielu ważnych kompozycji, budując trwałe dziedzictwo muzyczne i kulturowe.

Koncert urodzinowy „4/10/100 + 1 = ∞”

Podczas koncertu w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego zabrzmiały cztery z dziesięciu zamówionych kompozycji:

• „Muzyka drzew na kwartet smyczkowy” Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil w wykoniu NeoQuartetu;
• „entering Sterngäßchen 4” Leny Michajłów w wykonaniu Kwadrofoniki;
• „Kwartet smyczkowy nr 3” Wojtka Błażejczyka w wykonaniu NeoQuartetu;
• „Koncert na skrzypce i orkiestrę symfoniczną” Hanny Kulenty w wykonaniu Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie i Marcina Markowicza (skrzypce) po dyrekcją Michał Klauza.

Piątym dziełem zaprezentowanym podczas urodzinowego koncertu był premierowy „Koncert podwójny na skrzypce i wiolonczelę” Marty Ptaszyńskiej, zamówiony przez Polską Orkiestrę Radiową z okazji jubileuszu 80-lecia istnienia zespołu i wykonany przez Orkiestrę Polskiego Radia w Warszawie, Jakuba Jakowicza (skrzypce) i Marcina Zdunika (wiolonczela) pod dyrekcją Michał Klauza.

Powstanie utworu Marty Ptaszyńskiej dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

100 lat Polskiego Radia

Za początek polskiej radiofonii uznaje się datę 1 lutego 1925 roku, kiedy o godz. 18.00 w stacji nadawczej Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie wyemitowano próbną audycję, podczas której inżynier Roman Rudniewski jako pierwszy odezwał się do mikrofonu.

18 sierpnia 1925 roku spółka Polskie Radio dostała koncesję na nadawanie ogólnopolskiego programu radiowego. Osiem miesięcy później, 18 kwietnia 1926 roku o godzinie 17.00, spółka rozpoczęła regularne nadawanie programu ze stacji nadawczej w Warszawie. Założycielami spółki byli: Zygmunt Chamiec, lekarz i Tadeusz Sułowski, inżynier. Janusz Regulski, współzałożyciel koncernu „Siła i Światło”.

Początkowo audycji Polskiego Radia słuchało niespełna 5 tys. osób. Cały program był nadawany na żywo, głównie wieczorem. Większość czasu antenowego zajmowała muzyka. W okresie międzywojennym nastąpiła intensywna radiofonizacja kraju. Przełomowy był rok 1935, kiedy wprowadzono wiele technicznych nowości, wśród nich zapis dźwięku na stalowej taśmie. Pojawiła się też możliwość przeprowadzania transmisji z koncertów czy zawodów sportowych z różnych miejsc na świecie.

Stopniowo zaczęły powstawać również ośrodki regionalne. Pierwsza rozgłośnia regionalna Polskiego Radia wystartowała w Krakowie 15 lutego 1927 roku. Słuchacze mogli usłyszeć m.in. bicie dzwonu Zygmunta i melodię hejnału mariackiego. Kraków był też miejscem eksperymentów z nowymi formami radiowymi. Następnie powstały rozgłośnie w Poznaniu, Katowicach, Wilnie i Lwowie, która zyskała ogromną popularność dzięki satyrycznej audycji „Wesoła Lwowska Fala”, prowadzonej przez legendarny duet lwowskich baciarów – Szczepcia i Tońcia.

Radio stało się nieodłączną częścią codziennego życia. Było szybsze niż prasa i trafiało do osób, które nie potrafiły czytać. Odegrało też ważną rolę we wrześniu 1939 roku. To dzięki Polskiemu Radiu ludność stolicy dowiadywała się o sytuacji w mieście i o postępach walk. Do pracy przychodzili ochotnicy, którzy informowali i podnosili na duchu warszawiaków. W czasie wojny radio umożliwiało docieranie z informacjami za linię frontu, między innymi do krajów okupowanych przez Niemcy, pełniło funkcje dywersyjne, podtrzymywało ducha oporu oraz wiarę w zwycięstwo.

Stulecie w tym roku obchodzi także radiowy teatr. Pierwszym słuchowiskiem była „Warszawianka” Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Mikołaja Kaszyna, którego emisja odbyła się 29 listopada 1925 roku. Z radiowym teatrem przez lata współpracowali wybitni twórcy, tacy jak: Melchior Wańkowicz, Maria Kuncewiczowa czy Jerzy Szaniawski. Dziś „Radiowy Teatr Wyobraźni” przygotowuje około 160 premier rocznie.