Prof. Piotr Gliński powiedział, że w ciągu tych 40 lat „Akcent” był nie tylko świadkiem historii, ale także jej ważną częścią, „wpływała ona bezpośrednio na jego losy i rezonowała na jego treści”. Podkreślił, że pismo to - w którym publikowane są wysokiej klasy teksty o charakterze literackim, naukowym czy eseistycznym - przyjęło rolę swoistego łącznika i „wspiera ponadnarodowe i podkulturowe zrozumienie i współpracę”.

Według Piotra Glińskiego „Akcent” jest szczególną instytucją kultury o charakterze enklawowym.

- Enklawy często chronią to, co najcenniejsze, a we współczesnej kulturze niestety muszą także bronić tego, co najcenniejsze. „Akcent” to jest takie miejsce, które często jest pewnie niedoceniane, takie trochę dziwne, taka instytucja kultury, która zajmuje się szczegółem, czymś nieznanym, jakimś poszukiwaniem, czymś, co nie jest na pewno mainstreamowe” – powiedział wicepremier.

Jego zdaniem to instytucja szczególnie cenna, bo przeciwstawia się „tym wszystkim znamionom współczesnej kultury, które uważamy za kryzysowe”. „W jakimś sensie mamy do czynienia z kryzysem kultury globalnej, z kryzysem treści, formy, z tabloidyzacją kultury i „Akcent” jest jedną z tych instytucji, która zachowuje się w tych całych okolicznościach tak, jak trzeba - dodał Piotr Gliński.

Podczas jubileuszu zaprezentowano film dokumentalny pt. „Akcent/40” poświęcony historii pisma, przygotowany przez TVP3 Lublin.

- Sam dziwię się, że to już 40 lat, bo wydaje mi się z to tak (było) niedawno, ten entuzjazm, który we wszystkich nas w roku 1980 wyzwalał energię, z której spora część szczęśliwie przetrwała jeszcze do dzisiaj – powiedział założyciel i redaktor naczelny „Akcentu” Bogusław Wróblewski.

Uroczystości towarzyszyła konferencja pt „Na pograniczu narodów i kultur ze wschodniej perspektywy” a także spektakl współprowadzonego przez MKiDN Ośrodka Praktyk Teatralnych Gardzienice pt. „Oratorium Pytyjskie” w reżyserii Włodzimierza Staniewskiego.

Kwartalnik „Akcent”

Kwartalnik „Akcent” ukazuje się w Lublinie od maja 1980 r. Wydawany początkowo jako almanach, po wydarzeniach Sierpnia 1980 został zalegalizowany jako czasopismo poświęcone literaturze, sztukom plastycznym i naukom humanistycznym. W latach 80. XX w. na skutek restrykcji politycznych był dwukrotnie zawieszany przez cenzurę.

W kwartalniku wiele uwagi poświęcane jest m.in. analizie procesów kulturowych, jakie zachodzą na pograniczu narodowości. Pismo popularyzuje też literaturę polską tworzoną na obczyźnie, już w latach 80. prezentowano w nim twórczość pisarzy emigracyjnych. „Akcent” prezentował też pierwsze polskie przekłady m.in. „Spotkania w Telgte” Guentera Grassa, „Szatańskich wersetów” Salamana Rushdiego, czy opowiadań Izaaka Baszewisa Singera. Na swojej stronie internatowej pismo publikuje obecnie tłumaczenia na różne języki wierszy polskich poetów.