Wiceminister Sellin w laudacji przypomniał, że Walentyn Sylwestrow tworzy muzykę od 70 lat, a szlify zdobywał w Kijowskim Konserwatorium, gdzie był studentem dwóch znakomitych mistrzów – Lwa Borysa Latoszyńskiego oraz Lwa Rewuckiego.

Wskazując, że maestro Sylwestrow przez wielu krytyków i muzykologów uznawany jest za najwybitniejszego żyjącego kompozytora ukraińskiego i jednego z najwybitniejszych kompozytorów świata, wiceszef resortu kultury podkreślił, że w ten sposób mówią o nim również inni wybitni kompozytorzy, tacy jak Alfred Schnittke i Arvo Pärt.

Walentyn Sylwestrow stworzył własny styl, który zmieniał się na przestrzeni lat. W swojej drodze muzycznej jest konsekwentny i niezależny, bez względu na konsekwencje. Zapłacił za to m.in. wyrzuceniem ze Związku Kompozytorów Radzieckich, był też szykanowany. Przez wiele lat za czasów sowieckich jego utwory nie były prezentowane publiczności. W ostatnich latach wspierał swoją muzyką protestujących na Majdanie – przypomniał dr Jarosław Sellin. 

Wiceminister kultury podkreślił, że wiele kompozycji Sylwestrowa jest wykonywanych przez czołowe orkiestry i najlepszych solistów świata. „Obok ośmiu symfonii i „Requiem”, są to przede wszystkim utwory kameralne i solowe utwory fortepianowe” – wskazał. Przypomniał również, że muzyka Sylwestrowa stanowiła też mocny punkt festiwalu Eufonie, a „dziś będziemy uczestnikami pierwszego poza Ukrainą wykonania jego VIII Symfonii”.

Dziękując maestro Sylwestrowowi za jego wszystkie niezwykłe dzieła, wiceminister Sellin wyraził także słowa wsparcia dla walczącego narodu ukraińskiego.

Myślę, że będę wyrazicielem uczuć nas wszystkich, jeśli powiem, że od kilku miesięcy podziwiamy dzielny naród, który dziś tutaj na estradzie Maestro Sylwestrow reprezentuje. To, że walczy o wartości, które są nam wszystkim bliskie. Solidaryzujemy się z państwem, które broni swojej wolności i niepodległości. Cieszę się, że Maestro Sylwestrow jest dzisiaj z nami i że osobiście mogę mu wręczyć najwyższe odznaczenie resortu kultury – zakończył Jarosław Sellin. 

Podczas koncertu w Filharmonii Narodowej zabrzmiała VIII Symfonia Walentyna Sylwestrowa w wykonaniu Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia pod batutą Andrzeja Boreyki. Było to prawykonanie dzieła poza granicami Ukrainy.

W programie koncertu znalazła się też kompozycja Oleha Bezborodki pt. „Carpe diem. Gdyby Beethoven żył w Odessie” oraz Koncert fortepianowy c-moll „Słowiański” op. 54 Borysa Latoszyńskiego, uznawanego za ojca współczesnej ukraińskiej szkoły kompozytorskiej. Przy fortepianie zasiadł znakomity pianista Antonii Baryshevskyi.

---

Walentyn Sylwestrow

Walentyn Sylwestrow urodził się w 1937 r. w Kijowie. Ukończył studia w Instytucie Inżynierii Budowlanej, a następnie w latach 1958-64 studiował w kijowskim Konserwatorium Muzycznym kompozycję u Borysa Latoszyńskiego oraz harmonię i kontrapunkt u Lewka Rewuckiego. Debiutował w 1961 roku. W latach sześćdziesiątych był jedną z najważniejszych postaci środowiska kijowskiej awangardy muzycznej (obok m.in. Igora Błażkowa, Leonida Hrabowskiego i Wołodymyra Huby).

Sylwestrow jest artystą awangardowym. U progu kariery inspirowały go takie techniki kompozytorskie takie jak dodekafonia Schönberga i Weberna. Jego utwory spotykały się z krytyką oficjalnego radzieckiego środowiska muzycznego. Kompozytor został wydalony ze Związku Kompozytorów Radzieckich, m.in. z powodu swojego protestu po inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację.

Międzynarodowa kariera Sylwestrowa rozpoczęła się w drugiej połowie lat sześćdziesiątych, kiedy otrzymał zamówienie od Fundacji Muzycznej Kusewickiego (Koussevitzky Music Foundation). W ten sposób powstał prawykonany w 1968 r. w Darmstadt pod dyrekcją Bruno Maderny utwór „Eschatofonia”. W latach siedemdziesiątych kompozytor zaczął odchodzić od awangardowych środków wyrazu, zwrócił się w kierunku tonalności, estetyki XVII-XIX wieku i muzyki sakralnej. W 2014 r. Walentyn Sylwestrow skomponował chóralny utwór „Majdan 2014”, będący wyrazem kulturowej siły Ukrainy.

W dorobku twórczym kompozytora znajduje się obecnie osiem symfonii, utwory kameralne, utwory na chór, dzieła wokalne, utwory fortepianowe oraz muzyka filmowa.

Dzieła Sylwestrowa są prezentowane w najlepszych salach koncertowych na całym świecie, m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Austrii, Węgrzech, Holandii, Danii, Finlandii, Japonii, Szwajcarii i Polsce. Czterokrotnie były wykonywane również na festiwalu muzyki współczesnej „Warszawska Jesień”, a w 2019 r. jego „Hymn 2001” na festiwalu „Eufonie” wykonała orkiestra Aukso.

9 października 2022 r. Walentyn Sylwestrow został uhonorowany prestiżową nagrodą muzyczną Opus Klassik. Był też dwukrotnie nominowany do nagrody Grammy.