Wernisaż wystawy „Szlachta sandomierska na Sejmie Wielkim 1788-1792” w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu
04.04.2022
„W 2021 r. obchodziliśmy 230-lecie uchwalenia Konstytucji 3 Maja, najważniejszej spuścizny Sejmu Czteroletniego, zaś w roku bieżącym – 29 maja – przypadnie okrągła 200. rocznica zakończenia obrad, które stały się jednym z filarów polskiej świadomości narodowej. (…) Te zbiegające się jubileusze dla Muzeum Zamkowego w Sandomierzu są sposobnością do świętowania najważniejszych wydarzeń w historii politycznej RP” – powiedział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego dr Jarosław Sellin podczas wernisażu wystawy „Szlachta sandomierska na Sejmie Wielkim 1788-1792” w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu.
Nawiązując do historii, wiceminister Sellin wskazał, że warto pamiętać o tragicznych skutkach próby naprawy Rzeczypospolitej podjętej przez Sejm Czteroletni, tj. o rozpoczęciu przez Rosję wojny, zwanej przez Moskwę „interwencją”, która prowadzona była pod pretekstem wsparcia zawiązanej w Petersburgu zdradzieckiej konfederacji targowickiej.
Wiceszef resortu kultury, przekazując wyrazy uznania i podziękowania dla wszystkich, którzy przyczynili się do organizacji wystawy, podkreślił, że ekspozycja malarstwa portretowego ma za zadanie przypomnieć sylwetki ówczesnych parlamentarzystów dawnego województwa sandomierskiego.
Sandomierszczyzna wszakże może poszczycić się dokonaniami takich osobistości jak Stanisław Małachowski czy Hugo Kołłątaj, którzy w znaczący przecież sposób przyczynili się do powstania Konstytucji 3 Maja – podkreślił wiceminister Jarosław Sellin.
O wystawie
6 października 1788 roku w Warszawie rozpoczął obrady Sejm Wielki, zwany także Sejmem Czteroletnim. Rzeczypospolita od czasów Stanisława Poniatowskiego znajdowała się pod protektoratem Rosji. Wykorzystując trudną sytuację międzynarodową tego cesarstwa Polacy konsekwentnie wprowadzali reformy społeczne i polityczne zmierzające do przywrócenia suwerenności Rzeczypospolitej. Najważniejszym osiągnięciem było uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 r. Konstytucja ta była drugą na świecie, po ustawie zasadniczej Stanów Zjednoczonych, i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa oraz obowiązki obywateli.
Głównym założeniem ekspozycji jest przedstawienie sylwetek posłów i senatorów województwa sandomierskiego, ukazanie ich roli i dokonań w współtworzeniu nowoczesnego ustawodawstwa. Jednym z celów wystawy jest również pogłębienie refleksji nad znaczeniem suwerenności bytu państwowego oraz popularyzacja polskiej kultury i dziedzictwa narodowego, przez pryzmat spuścizny Sejmu Czteroletniego, którego najważniejszym owocem była majowa Konstytucja.
Ekspozycja „Szlachta sandomierska na Sejmie Wielkim 1788-1792” w Zamku Królewskim w Sandomierzu będzie prezentowana do 3 lipca 2022 r. Została objęta patronatem honorowym Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Elżbiety Witek, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Marszałka Województwa Świętokrzyskiego.
