Języki z wody” to opowieść o komunikacji bez granic między słyszącymi i Głuchymi, między ludźmi i wielorybami, między światem, który zna świat, a tym, który dopiero się rodzi. To jest projekt odważny, piękny i absolutnie unikatowy. Projekt, który mówi, że każdy język ma tę samą wartość, a każdy głos - moc tworzenia wspólnoty – powiedziała Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego. - W 2026 roku zobaczymy obraz, którego jeszcze nikt na Biennale nie widział - chór w ruchu zanurzony w wodzie, wykonujący choreografię wspólnego komunikatu. Woda, symbol życia i uniwersalnego języka, stanie się przestrzenią sztuki, w której spotykają się głosy, ciała, znaki i cisza. Chcę dziś z dumą powiedzieć, że Polska jedzie do Wenecji z projektem, który nie tylko opowiada o sztuce. On sam jest manifestem równości, odwagi i przyszłości – dodała.

„Języki z wody” – polska wystawa na 61. Biennale Sztuki

20 sierpnia br. w Zachęcie - Narodowej Galerii Sztuki odbyły się obrady jury II etapu konkursu na kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim na 61. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji w 2026 roku. Zwycięski projekt pt. „Języki z wody” wskazało jury w składzie: Marta Czyż, Dorota Jarecka, Donata Jaworska, Magdalena Komornicka, Emilia Orzechowska, Agnieszka Pindera, Stanisław Ruksza, Joanna Sokołowska, Piotr Stasiowski, Urszula Święcicka i Olga Wysocka.

Uzasadnienie jury:

Zwycięski projekt „Języki z wody” został wybrany za podjęcie wyzwania komunikacji inspirowanej życiem więcej-niż-ludzkim. Zgłębiając język migowy Głuchych i sposoby porozumiewania się wielorybów, stawia pytania o możliwości budowania nowych relacji i wrażliwości, które przekraczają granice niedostępnych sobie światów. Eksperymentując z różnymi formami wypowiedzi, praca poszerza horyzonty wyobraźni społecznej dotyczącej prawa do uczestnictwa we wspólnym świecie. Mówi o marzeniu porozumienia się poprzez gesty i ciało.

Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, zaakceptowała rekomendację jury.

Wystawa „Języki z wody” bada sposoby komunikacji, które wykraczają poza granice języka mówionego i ludzkiej perspektywy. Punktem odniesienia są język migowy Głuchych i dźwięki wielorybów – systemy komunikacji oparte na ciele, ruchu, geście i rytmie. Projekt stawia pytanie, jak te formy komunikacji mogą inspirować do budowania nowych więzi, wspólnot i wyobraźni, które łączą światy dotąd od siebie oddzielone. Aranżacja Pawilonu Polskiego będzie łączyć elementy sztuk wizualnych, muzyki i choreografii, tworząc przestrzeń, w której głos, gest i ruch splatają się, otwierając na doświadczenie komunikacji jako procesu cielesnego i wspólnotowego.

Wystawę będzie można zobaczyć w Pawilonie Polskim w Wenecji podczas 61. Międzynarodowej Wystawy Sztuki, która odbędzie się w dniach 9 maja – 22 listopada 2026 roku.

Organizatorem Pawilonu Polskiego jest Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki. Udział Polski w 61. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

» Szczegółowe informacje o przebiegu konkursu na kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim: labiennale.art.pl/konkurs/

» Więcej o Biennale Sztuki w Wenecji: labiennale.org/en/art/2026

Poznaj twórców wystawy

• Bogna Burska – artystka wizualna posługująca się wieloma formami wypowiedzi oraz pisząca teksty dramatyczne, obecnie profesorka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jej prace dotykają tematów cielesności, pamięci i emocji, często odnosząc się do społecznych narracji oraz wizualnych klisz kultury popularnej. Zestawiała ze sobą to, co piękne z tym, co jest powszechnie uważane za brzydkie, odrażające, odrzucane. Ostatnio pracuje głównie z wątkami komunikacji i strukturami wzajemnych prób zrozumienia w przestrzeniach zmieniających się ekosystemów. Bierze udział w wielu wystawach w kraju i za granicą, a jej twórczość łączy perspektywę artystyczną z dydaktyczną i badawczą.
• Daniel Kotowski - artysta i performer. Jego praktyka koncentruje się wokół doświadczenia głuchych, problematyki języka, komunikacji, biowładzy i biopolityki. W swoich działaniach bada granice cielesności oraz sposoby wyrażania się poza dominującym porządkiem mowy. Występował i prezentował swoje prace m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, Teatrze Studio i Pickle Bar w Berlinie.
• Ewa Chomicka – kuratorka, antropolożka kultury, facylitatorka. Kieruje Laboratorium Praktyk Muzealnych w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Rozwija interdyscyplinarne projekty, łączące sztukę współczesną, badania i aktywizm, często o charakterze performatywnym, interwencyjnym, społecznym. Zaangażowana w inicjatywy ekologiczne.
• Jolanta Woszczenko – kuratorka, od 2008 r. związana z Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Gdańsku. Interesuje się eksperymentalnymi formami filmowymi i wideo, a także procesami komunikacji - zarówno pomiędzy twórcą, a odbiorcą, jak i między różnymi mediami i dyscyplinami sztuki.
• Chór w Ruchu – eksperymentalny chór społeczny, poszukujący niestandardowych środków wyrazu na pograniczu muzyki, performatyki, sztuk wizualnych i pracy z przestrzenią, traktując je jako narzędzia budowania wspólnoty i komunikacji poza słowem.
• Alicja Czyczel – choreografka, edukatorka, aktywistka i tancerka. Autorka choreografii, instalacji dźwiękowych, performansów i spacerów site-specific łączących ruch, wrażliwość ekologiczną i praktyki wspólnotowe. Tworzy i facylituje niehierarchiczne procesy artystyczne i edukacyjne, w których ciało jest miejscem stawiania oporu, uzdrawiania i międzygatunkowego współbycia.
• Aleksandra Gryka – kompozytorka współczesna, znana z łączenia elektroniki i brzmień akustycznych. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach muzyki nowej w Polsce i za granicą. Uznawana jest za jedną z najciekawszych indywidualności swojego pokolenia.
• Magda Mosiewicz – autorka zdjęć i reżyserka, tworząca projekty filmowe, teatralne, wideo-art i performans dokamerowy. Współpracuje z instytucjami sztuki, ale też z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się polityką społeczną i ochroną środowiska. Traktuje sztukę jako narzędzie zmiany.