Projekt ma na celu przywracanie identyfikacji bezimiennych pochówków żołnierzy na cmentarzach wojennych w Europie Zachodniej, m.in. we Francji, Belgii, Holandii, Niemczech oraz Włoszech. Realizowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z ekspertami z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Prace identyfikacyjne

Zimą 2022 roku specjaliści ze szczecińskiej uczelni przebadali miejsca pochówków nieznanych żołnierzy spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym w Langannerie we Francji. Prace były realizowane w obecności przedstawicieli l’Office National des Anciens Combattants et Veuves de Guerre (ONACVG), Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ambasady RP w Paryżu.

Porównawcze badania genetyczne odbyły się w Katedrze Medycyny Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Poprzedziły je kwerendy i analizy historyczne, prowadzone przez pracowników Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz historyków, m.in. pana Adriana Pohla. W poszukiwania rodzin zaginionych zaangażowało się również Stowarzyszenie „Ocalić od Zapomnienia”.

Przywrócenie tożsamości na grobach żołnierzy na Polskim Cmentarzu Wojennym w Langannerie nastąpi w sierpniu br. podczas uroczystości upamiętniających udział żołnierzy 1. Dywizji Pancernej w bitwie pod Falaise.

Dotychczas w ramach projektu „Zaginieni, ale niezapomniani żołnierze Polskich Sił Zbrojnych” przywrócono nazwiska na grobach dziewięciu żołnierzy 1. Dywizji Pancernej, pięciu lotników Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii oraz trzech żołnierzy 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej.

Niezapomniani - kim byli zidentyfikowani żołnierze?

Starszy ułan Henryk Czochara (1917–1944)

Urodził się 6 sierpnia 1917 roku w Jekaterynosławiu. Przed II wojną światową mieszkał w Kraśniku, pracując jako rolnik. Od listopada 1938 roku pełnił służbę w 24. Pułku Ułanów, wchodzącym w skład 10. Brygady Kawalerii pułkownika dypl. Stanisława Maczka. Wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku oraz kampanii francuskiej 1940 roku w szeregach macierzystej jednostki. W czerwcu 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Na kontynent wrócił z 24. Pułkiem Ułanów 2 sierpnia 1944 roku, służąc jako strzelec wieżowy w Shermanie. Poległ 9 sierpnia 1944 roku pod Estrees-la-Campagne w Normandii. Został pochowany w bezimiennym, polowym grobie, zaś w 1945 roku jego szczątki zostały przeniesione na Polski Cmentarz Wojenny w Langannerie.

Starszy strzelec Paweł Heczko (1919–1944)

Urodził się 3 czerwca 1919 roku w Pogórzu (powiat cieszyński). Przed II wojną światową pracował w gospodarstwie rodzinnym. W grudniu 1941 roku pod groźbą utraty gospodarstwa podpisał Volkslistę (3 kategorię), zaś marcu 1942 roku został wcielony do Wehrmachtu, w którego szeregach trafił do Afryki. W maju 1943 roku w Tunisie dostał się do niewoli brytyjskiej, w czasie której wyraził chęć służby w Polskich Siłach Zbrojnych. W sierpniu 1943 roku na terenie w Wielkiej Brytanii został zaprzysiężony, a we wrześniu otrzymał przydział do 1. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej, wchodzącego w skład 1. Dywizji Pancernej. Na początku 1944 roku ukończył szkołę podoficerską. Ze względu na wcześniejszą służbę w Wehrmachcie do akcji na kontynent wyruszył pod pseudonimem – jako starszy strzelec Paweł Bażanowski. 8 sierpnia 1944 roku poległ w trakcie bombardowania pod Caen i nierozpoznany został pochowany w grobie polowym. W 1945 roku jego szczątki zostały przeniesione na Polski Cmentarz Wojenny w Langannerie. 

Starszy strzelec Wacław Kotulski (1908–1944)

Urodził się 22 maja 1908 r. we Włocławku. Przed II wojną światową mieszkał w Warszawie, pracując jako artysta grawer. W marcu 1942 roku na terenie ZSRR wstąpił do 8. Dywizji Piechoty, a w październiku został przetransportowany do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał przydział do 1. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej, wchodzącego w skład 1. Dywizji Pancernej. 8 sierpnia 1944 roku poległ w trakcie bombardowania pod Caen i nierozpoznany został pochowany w grobie polowym. W 1945 roku jego szczątki zostały przeniesione na Polski Cmentarz Wojenny w Langannerie.

Podporucznik Kazimierz Stafij (1916–1944)

Urodził się 25 maja 1916 roku w Bolechowie (powiat doliński). Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Następnie pracował jako urzędnik. W kampanii polskiej 1939 roku służył w Oddziale Obrony Narodowej. 21 września 1939 roku przekroczył granicę węgierską, a od kwietnia 1940 roku przebywał we Francji, gdzie służył w 2. Dywizji Strzelców Pieszych, a następnie w 24. Pułku Ułanów. W 1942 roku ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty i Kawalerii Zmotoryzowanej w Wielkiej Brytanii. W kwietniu 1944 roku otrzymał awans na stopień kaprala podchorążego. Na kontynent wrócił z 24. Pułkiem Ułanów 2 sierpnia 1944 roku, służąc jako radiooperator w Shermanie. Poległ 9 sierpnia 1944 roku pod Estrees-la-Campagne w Normandii. Został pochowany w bezimiennym, polowym grobie, zaś w 1945 roku jego szczątki zostały przeniesione na Polski Cmentarz Wojenny w Langannerie. 

Starszy dragon Józef Śliwa (1923–1944)

Urodził się 12 marca 1923 roku w Chorzowie. Do 1941 roku pracował jako elektromonter. Jesienią 1941 roku został wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec, a w kwietniu 1942 roku został wcielony do Wehrmachtu. Do niewoli brytyjskiej dostał się 7 grudnia 1943 roku we Włoszech na rzeką Sangro. Podczas przesłuchiwania jeńców zadeklarował, że chce służyć w armii polskiej. Dlatego w marcu 1944 roku na terenie Wielkiej Brytanii został zaprzysiężony, a w kwietniu otrzymał przydział do 10. Pułku Dragonów, wchodzącego w skład 1. Dywizji Pancernej. Ze względu na wcześniejszą służbę w Wehrmachcie do akcji na kontynent wyruszył pod pseudonimem – jako starszy dragon Józef Malich. Poległ w pierwszym dniu walk 1. Dywizji Pancernej - 8 sierpnia 1944 roku pod Cintheaux w Normandii. Jego szczątki złożono w grobie bezimiennego żołnierza na Polskim Cmentarzu Wojennym w Langannerie.