W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Zespół dworsko-parkowy w Lusławicach objęty opieką Państwa Polskiego

24.11.2021

„Krzysztof Penderecki uważał, że cały jego dorobek powinien stać się dziedzictwem Polaków. Dzisiaj możemy ogłosić, że państwo polskie wypełnia swój obowiązek wobec tego dziedzictwa. (…) Lusławice, obok Żelazowej Woli, stają się fragmentem polskiego panteonu, pozostającym pod szczególną opieką narodowej wspólnoty” – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas uroczystości ogłoszenia umowy o objęciu opieką zespołu dworsko-parkowego w Lusławicach, należącego do Krzysztofa i Elżbiety Pendereckich, przez Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego.

Zespół dworsko-parkowy w Lusławicach objęty opieką Państwa Polskiego, fot. Danuta Matloch

Informację o podpisaniu umowy przekazali w środę w Lusławicach małżonka kompozytora, Elżbieta Penderecka, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński oraz przedstawiciele ECM. W ten sposób sfinalizowany został proces objęcia przez Państwo Polskie opieki nad tym symbolicznym i mającym szczególne znaczenie dla polskiej kultury miejscem.

To bardzo ważny moment dla polskiej kultury. Państwo ma naturalny, konstytucyjny obowiązek opieki nad rodzimą kulturą i przejawami jej dziedzictwa (…) Zasadniczym celem tego przedsięwzięcia jest opieka nad dorobkiem, nad spuścizną Krzysztofa Pendereckiego - zarówno artystycznym, jak i tym, niezwykle ważnym dla kompozytora, związanym z przyrodą - podkreślił minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Szef resortu kultury zaznaczył, że Krzysztof Penderecki był polskim kompozytorem o światowym znaczeniu. Wielokrotnie jednak podkreślał, że jego prawdziwy dom jest w Polsce, w Lusławicach. Znajdujące się tam Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego jest jednym z najważniejszych ośrodków muzycznych w Europie, które, dzięki podpisanej umowie, będzie mogło w jeszcze większym stopniu promować Polskę i polską muzykę.

Zespół dworsko-parkowy w Lusławicach w przyszłości ma stać się kolejnym miejscem na mapie kraju, związanym z krzewieniem pamięci i edukacji o wybitnych polskich artystach, możliwie szeroko dostępnym dla odwiedzających (…) Ważnym zadaniem, wynikającym z dzisiejszej umowy, jest otwarcie tego miejsca dla wszystkich, dla młodego pokolenia, ale również dla społeczności lokalnej - zwrócił uwagę prof. Piotr Gliński.

Przejęcie pieczy nad Dworem i Arboretum przez Państwo Polskie jest wstępem do wspólnej realizacji w porozumieniu z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego strategii na rzecz międzynarodowego upowszechniania dziedzictwa Prof. Krzysztofa Pendereckiego – wskazała małżonka kompozytora Elżbieta Penderecka.

Dziedzictwo Krzysztofa Pendereckiego pod opieką ECM i MKiDN

Dwór, park i arboretum stanowiły ukochane miejsca Krzysztofa Pendereckiego, w którym Maestro skomponował wiele swoich dzieł. W zespole dworsko-parkowym w Lusławicach ulokował cały swój dorobek, pochodzący z działalności kompozytorskiej i dyrygenckiej.

Rozmowy, dotyczące objęcia opieką państwa dziedzictwa Krzysztofa Pendereckiego, zostały podjęte z inicjatywy Elżbiety i Krzysztofa Pendereckich oraz ministra kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotra Glińskiego. Znalazły wyraz m.in. w liście intencyjnym podpisanym w maju 2019 r. Były one wypełnieniem woli śp. Krzysztofa Pendereckiego, który podkreślał, że przekazanie dworu i ogrodu pod opiekę MKiDN oraz Europejskiego Centrum Muzyki jest najlepszym pomysłem, aby zachować dla potomnych integralność tego wyjątkowego autorskiego założenia dworsko-parkowego. „Jestem szczęśliwy, że pójdzie to w najlepsze ręce” – mówił przy okazji podpisania listu intencyjnego. Proces został spowolniony przez pandemię Covid-19 i śmierć Maestro Pendereckiego w marcu 2020 r.

Objęcie pieczy nad zespołem dworsko-parkowym przez Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego umożliwi instytucji znaczące poszerzenie oferty programowej, dając jej odbiorcy szansę zetknięcia się nie tylko z muzyką, ale historią życia i pasją Krzysztofa Pendereckiego, które kryją się m.in. w tworzonym przez kompozytora parku i arboretum oraz przywróconym do świetności zabytkowym dworze.

Dwór w Lusławicach

Pierwsza wzmianka o dobrach lusławickich pojawiła się w kronikach w XIII w. W końcu XVI w. przyjechał tu filozof i teolog, przywódca duchowy arian Faustyn Socyn (1539-1604). W Lusławicach przebywali także inni wybitni ideolodzy ruchu ariańskiego. W latach 30-tych XX w. rozproszeni po świecie arianie ufundowali Socynowi mauzoleum w Lusławicach. W latach 1923-1926 w dworze lusławickim przebywał Jacek Malczewski, który założył tu szkółkę malarską dla szczególnie uzdolnionych dzieci wiejskich. W 1974 roku podupadający dwór trafił pod opiekę państwa Pendereckich, którzy nabyli ten obiekt od prywatnych właścicieli. Po ponad 45 latach żmudnej pracy lusławicki dwór wraz z ogrodem należy dzisiaj do najpiękniejszych w Polsce. Państwo Pendereccy otrzymali wyróżnienie "Genius loci Polonia" za ochronę polskiego krajobrazu w swojej posiadłości.

Arboretum lusławickie

Wokół dworu, staraniem śp. Krzysztofa Pendereckiego, powstał unikatowy park - arboretum, którego zalążkiem był pozostały po dawnych właścicielach starodrzew. Dzisiaj w Lusławicach można oglądać wartościową kolekcję roślin iglastych np. sosnę żółtą, płaczący iglak, jodłę koreańską czy japońską sosnę drobnokwiatową, a także trzy sosny z Finlandii – zza koła podbiegunowego. Inne egzotyczne drzewa to korkowiec amurski, modrzew japoński, chińska topola oraz uważany za święty chiński miłorząb. Z Ameryki Północnej przyleciały: mamutowiec olbrzymi, kanadyjski klon cukrowy, kielichowiec. Jedyna w Polsce aleja tulipanowców pochodzi z Georgii i składa się z 15 gatunków drzew. Nie brakuje rodzimych dębów, klonów, jesionów i wierzb. Jest tu ogród japoński i labirynt z kilkunastu tysięcy grabów. Drzewa sadzili tutaj m.in. prezydenci krajów europejskich. Arboretum w Lusławicach cieszy się międzynarodową sławą.

Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego

Historia kształcenia w Lusławicach sięga przełomu XVI i XVII wieku i odwołuje się do tradycji Szkoły Lusławickiej założonej przez Achacego Taszyckiego na wzór ówczesnych akademii.

Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego zostało powołane do życia w 2005 roku jako Narodowa Instytucja Kultury wpisana do rejestru Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2009 roku Marszałek Województwa Małopolskiego zawarł umowę z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego o współprowadzeniu Centrum. Najważniejszym przedsięwzięciem Europejskiego Centrum Muzyki była budowa siedziby zlokalizowanej w Lusławicach. W ramach projektu powstał w pełni funkcjonalny obiekt wyposażony w salę koncertową na 650 miejsc o znakomitej akustyce z pełnym zapleczem sceny, technicznym oraz administracyjnym oraz zespół pobytowy wraz z salami do ćwiczeń indywidualnych, biblioteką i jadalnią.

Od początku swej działalności Centrum zrealizowało setki koncertów, nagrań, wystaw, warsztatów i kursów mistrzowskich.

Zdjęcia (8)

{"register":{"columns":[]}}