Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” dla Teatru Ósmego Dnia w Poznaniu
13.03.2025
Teatr Ósmego Dnia w Poznaniu został uhonorowany przez Hannę Wróblewską, ministrę kultury i dziedzictwa narodowego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Odznaczenie wręczył Jarosław Maciejewski, II wicewojewoda wielkopolski podczas spektaklu „Nic nie wiemy na pewno”.
Teatr Ósmego Dnia
Wywodzi się ze studenckiego teatru kontrkulturowego lat 60. Został założony w 1964 roku przez studentów polonistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pierwotna nazwa grupy - Studencki Teatr Poezji Ósmego Dnia - nawiązywała do „Zielonej Gęsi" Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego („siódmego dnia Pan Bóg odpoczywał, a ósmego stworzył teatr").
Początkowo kierownikiem Teatru był Tomasz Szymański, a do zespołu należeli m.in. Stanisław Barańczak i Lech Raczak. Pierwszą premierą grupy była „Treść gorejąca" według wierszy Juliana Tuwima. Następnie powstawały spektakle poetyckie m.in. na podstawie twórczości Anny Achmatowej, Osipa Mandelsztama i François Villona.
Pod koniec lat 60. Teatr nawiązał kontakt z Teatrem Laboratorium. Artyści zaczęli odchodzić od sceny poetyckiej, rozwijając własną metodę improwizacji teatralnej. W 1968 roku kierownictwo artystyczne zespołu objął Lech Raczak. W treści spektakli zaczął pojawiać się sprzeciw wobec władz PRL-u. Fenomen Teatru Ósmego Dnia polegał na całkowitym zaangażowaniu jego członków w tworzenie autorskich spektakli, inspirowanych zarówno literaturą, jak i językiem współczesności - wydarzeniami społecznymi i politycznymi.
W 1979 roku Teatr uzyskał status teatru zawodowego. Wraz z początkiem stanu wojennego Teatr był poddawany licznym represjom. Komunistyczne władze zabraniały mu udziału w zagranicznych festiwalach, a ostatecznie także publicznych występów. Przez kilka lat grupa działała równolegle w Polsce i za granicą. Wreszcie cały zespół spotkał się w Ferrarze we Włoszech, gdzie gościny udzielił mu Teatro Nucleo. Na emigracji powstawały kolejne spektakle, wystawiane w Europie Zachodniej.
Po przemianach demokratycznych artyści Teatru Ósmego Dnia powrócili do kraju. Ich siedzibą stał się budynek Arkadii przy ul. Ratajczaka 44 w Poznaniu.
Od 2022 roku dyrektorką Teatru jest Renata Stolarska. Obecny zespół artystyczny tworzą: Ewa Wójciak, Adam Borowski, Tadeusz Janiszewski, Marcin Kęszycki, Marek Kościółek i Janusz Stolarski. Teatr organizuje warsztaty teatralne dla młodzieży i dorosłych, konkursy dla młodych twórców teatru alternatywnego, a także spotkania i debaty dotyczące bieżących tematów.