Znamy laureatów jubileuszowej 50. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga
06.05.2025
Tegoroczna Nagroda im. Oskara Kolberga "Za zasługi dla kultury ludowej" trafi do 17 laureatów specjalizujących się w dziedzinach sztuk plastycznych i rękodzieła, literatury, śpiewu, muzyki instrumentalnej oraz tańca. Gala wręczenia nagród odbędzie się 9 lipca na Zamku Królewskim w Warszawie.
W ramach obchodów jubileuszu 50. edycji Nagrody odbędą się także specjalne wydarzenia towarzyszące, w tym wystawa prac nagrodzonych twórców w galerii „Okno na Kulturę” na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.
Laureaci 50. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”
Kategoria I - dla twórców z dziedziny sztuki i rękodzieła ludowego, muzyki, tańca, śpiewu oraz budowy instrumentów ludowych
- Janina Boroś - twórczyni plastyki obrzędowej specjalizująca się w pisankach rytowniczych, palmach i wycinankach. Tworzy także firanki i ozdoby choinkowe, a jako poetka publikuje w „Twórczości Ludowej”. Autorka tomiku pt. „Za wszystko dziękuję Ci Boże” (Krasnystaw, woj. lubelskie, Lubelszczyzna);
- Maria Chlastawa - jedna z najstarszych aktywnych malarek z Zalipia. Oprócz charakterystycznych kwiatowych malowideł tworzy tradycyjne wycinanki, firanki i ażurowe obrazy, zachowując lokalny styl Powiśla Dąbrowskiego (Zalipie, woj. małopolskie, Powiśle Dąbrowskie);
- Beata Legierska - koronczarka wykonująca czepce techniką szydełkową, igiełkową i teneryfową. Swoje prace prezentowała w Polsce, Czechach, Niemczech, Francji, Szwajcarii oraz Japonii (Koniaków, woj. śląskie, Górale Śląscy);
- Marta Walczak‑Stasiowska - malarka na szkle uznawana za jedną z najbardziej tradycyjnych artystek Podhala. Jej obrazy malowane na ciemnym tle nawiązują do dawnych motywów religijnych i pasterskich (Zakopane, woj. małopolskie, Podhale);
- Janina Pydo - śpiewaczka z Roztocza Zachodniego o unikatowym repertuarze pieśni obrzędowych, religijnych i świeckich, wykonywanych w tradycyjnej gwarze (Zastawie, woj. lubelskie, Biłgorajszczyzna).
Nagroda Marszałka Województwa Mazowieckiego:
- Zdzisław Kwapiński - radomski skrzypek. Z Kapelą ze Wsi Warszawa nagrał album „Re:akcja Mazowiecka”. Laureat Złotej Baszty w 2023 roku. Od lat występuje zarówno jako solista, jak i członek kapel (Radom, woj. mazowieckie, Powiśle Kielecko-Radomskie).
Kategoria II - dla Mistrza tradycji
- Franciszek Jesiak - śpiewak, tancerz i budowniczy dud biskupiańskich. Bohater filmu „Wesele w Krobi Starej”. Współtwórca festiwalu Tabor Wielkopolski i aktywny mentor młodych muzyków (Stara Krobia, woj. wielkopolskie, Biskupizna).
Kategoria III - dla pisarzy i poetów ludowych
- Franciszka Ogonowska - poetka i prozaiczka. Jej teksty publikowane m.in. w „Twórczości Ludowej” dokumentują codzienność i obrzędowość regionu (Dobużek Kolonia, woj. lubelskie, Zamojszczyzna).
Kategoria IV - dla badaczy, naukowców, regionalistów, działaczy społeczno‑kulturalnych, popularyzatorów
- Edward Henryk Cyfus - gawędziarz, pisarz i depozytariusz gwary warmińskiej. Autor ponad 200 gawęd oraz elementarza i słownika gwary warmińskiej. Propaguje tradycje Warmii w całym kraju (Olsztyn, woj. warmińsko‑mazurskie, Warmia);
- Remigiusz Mazur‑Hanaj - muzyk, etnograf, animator i publicysta. Dokumentuje muzykę ludową in crudo. Współinicjator Domów Tańca, współautor i współredaktor źródłowych publikacji etnomuzykologicznych. Odnowił tradycję lirniczą w Polsce (Milanówek, woj. mazowieckie, Mazowsze);
- Aldona Wojciechowska z domu Aleksa i Anastazja Sidor z domu Aleksa - badaczki i animatorki kultury litewskiej na Suwalszczyźnie. Prowadzą muzeum etnograficzne, organizują spektakle obrzędowe i warsztaty rękodzieła, publikują prace naukowe (Puńsk, woj. podlaskie, Suwalszczyzna).
Kategoria V - dla kapel ludowych
- Kapela Ochodzita - kapela smyczkowa założona w 1995 roku. Prezentuje muzykę górali żywieckich i śląskich na tradycyjnym instrumentarium skrzypcowo‑basowym (Rajcza, woj. śląskie, Beskid Śląski/Żywiecki).
Kategoria VI - dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Górali Czadeckich „Dawidenka” - wielopokoleniowa grupa odtwarzająca pieśni, tańce i stroje górali czadeckich przesiedlonych z Bukowiny. Zaliczana jest do czołowych zespołów folklorystycznych województwa dolnośląskiego (Gaworzyce, woj. dolnośląskie, Górale Czadeccy);
- Podhale Grupa Spiska z Jurgowa - zespół promujący folklor polskiego Spisza. Prezentuje męskie tańce pasterskie, zwyczaje oraz unikatowy strój spiski (Jurgów, woj. małopolskie, Spisz);
- Zespół Regionalny „Zbójnicek” z Zębu - zespół kultywujący i przekazujący młodszym pokoleniom tradycje góralskie, podhalańskie tańce, śpiew i zwyczaje. W ramach zespołu funkcjonuje sekcja dziecięca „Mały Zbójnicek” (Ząb, woj. małopolskie, Podhale).
Kategoria VII - nagroda honorowa dla instytucji i organizacji działających na rzecz kultury ludowej
- Limanowski Dom Kultury - organizator festiwalu Limanowska Słaza oraz licznych warsztatów międzypokoleniowych, a także popularyzator kultury ludowej Lachów Limanowskuch (Limanowa, woj. małopolskie, Lachy Limanowskie);
- Śląski Związek Chórów i Orkiestr - organizacja działająca od 1910 roku. Przyczynia się do kultywowania tradycji muzycznych na Śląsku, integruje ponad 300 zespołów, prowadzi festiwale i szkolenia, podnoszące poziom chórów i orkiestr (Katowice, woj. śląskie, Śląsk).
W ramach Nagrody im. Oskara Kolberga przyznane zostanie także wyróżnienie specjalne dla wyjątkowego ucznia wskazanego przez „Mistrza Tradycji”.
Zgodnie z tradycją pracownicy Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca odwiedzą miejsca twórczej działalności wszystkich laureatów, dokumentując ich dorobek. Materiały audiowizualne powstałe podczas tych spotkań zostaną zaprezentowane podczas uroczystej Gali wręczenia nagród.
Nagroda im. Oskara Kolberga
Prestiżowe i najstarsze wyróżnienie w dziedzinie kultury tradycyjnej w Polsce. Honoruje całokształt działalności w dziedzinie kultury ludowej i przyznawana jest jednokrotnie. Od początku miała rangę wyróżnienia ogólnopolskiego. W 49. edycjach Nagrodę otrzymało do tej pory blisko 700 artystów i artystek oraz działaczy i działaczek związanych z kulturą ludową.
Organizatorem konkursu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a jego koordynacją zajmują się Narodowy Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu oraz jego oddziałem - Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.
Laureaci Nagrody otrzymują medale im. Oskara Kolberga projektu Anny Jarnuszkiewicz, pamiątkowe dyplomy oraz nagrody finansowe Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Samorządu Województwa Mazowieckiego.
» Szczegółowe informacje www.nagrodakolberg.pl.
Kontakt w sprawie Nagrody
Narodowy Instytut Muzyki i Tańca
Alina Święs - kierownik działu Projektów Muzycznych
e-mail: alina.swies@nimit.pl
Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze
Justyna Plaskota
e-mail: justyna.plaskota@muzeum-radom.pl
Kontakt dla mediów
Agnieszka Wyszomirska (Narodowy Instytut Muzyki i Tańca)
e-mail: agnieszka.wyszomirska@nimit.pl
tel. +48 887 240 011