Przemoc domowa

Czym jest przemoc domowa

Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszajace prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Formy przemocy

przemoc fizyczna – jeśli ktoś Cię bije, popycha, szarpie, kopie, dusi,
przemoc psychiczna – jeśli ktoś Cię obraża, wyzywa, poniża, nie pozwala na kontakt z bliskimi, kontroluje Twoje działania, stale krytykuje,
przemoc seksualna – jeśli ktoś Cię molestuje, zmusza do współżycia lub jakichkolwiek innych zachowań seksualnych,
przemoc ekonomiczna - jeśli ktoś zakazuje Ci podejmować pracy, wydziela Ci pieniądze lub żąda od Ciebie przedstawienia paragonów za to, co zostało kupione w czasie codziennych zakupów,
inne zachowania – na przykład jeśli ktoś, od kogo jesteś zależny, pozbawia Cię opieki, której potrzebujesz, zmusza do picia alkoholu, brania narkotyków.

Osobą doznającą przemocy domowej może być każdy – dziecko, małżonek, były małożonek, partner, były partner, osoba starsza, osoba z niepełnosprawnościami - i nie ma znaczenia, czy osoba doznająca przemocy domowej zamieszkuje wspólnie z osobą stosującą przemoc domową oraz czy nadal pozostają w związku.

Kiedy wezwać Policję?

Jeśli czujesz, że bezpieczeństwo Twoje albo Twoich bliskich jest zagrożone nie zastanawiaj się – natychmiast wezwij Policję.

Pod jaki numer dzwonisz

112 – ogólny numer alarmowy. Pracownik numeru przekieruje Twoje zgłoszenie do odpowiednich służb ratunkowych – Policji, straży pożarnej lub pogotowia ratunkowego,
997 – numer alarmowy Policji - zadzwonisz do najbliższej jednostki.
Numery alarmowe 112 i 997 są czynne całą dobę.

Co zrobi Policja?

Gdy Policja przyjedzie, w zależności od sytuacji, może:

zatrzymać osobę, która stosuje przemoc domową – jeśli popełniła przestępstwo lub jest obawa, że je popełni,
zabezpieczyć ślady i dowody przestępstwa,
wydać nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub/ i zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia,
wszcząć procedurę Niebieskie Karty, podczas której członkowie grupy diagnostyczno-pomocowej będą podejmować działania pomocowe dla osoby doznającej przemocy domowej. W skład grupy diagnostyczno-pomocowej wchodzą przede wszystkim:
- pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej,
- funkcjonariusz Policji,
- w sprawach żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową stosujących przemoc domową - żołnierz Żandarmerii Wojskowej,
- w sprawach osób stosujących przemoc domową, pozostających pod dozorem lub nadzorem kuratora sądowego - zawodowy kurator sądowy lub wskazany przez kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej społeczny kurator sądowy.

W skład grupy diagnostyczno-pomocowej mogą także wchodzić:

pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej,
asystent rodziny,
nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego,
przedstawiciel ochrony zdrowia,
przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

Podczas interwencji możesz powiedzieć policjantom, że chcesz złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, które jest informacją o sytuacji, która może być przestępstwem. W takiej sytuacji Policja ma obowiązek zająć się sprawą i funkcjonariusz poinformuje Cię o dalszych krokach.

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa możesz również złożyć samodzielnie w dowolnym momencie. W tym celu skontaktuj się z najbliższym komisariatem policji.

Jeżeli z jakichś powodów nie chcesz dzwonić na Policję, możesz skontaktować się z „Niebieską Linią” pod numerem 800 120 002 – konsultanci pomogą Ci i powiedzą, co najlepiej zrobić w Twojej sytuacji.

"Niebieska Linia" jest bezpłatna i czynna całą dobę.

Pamiętaj, "Niebieska Linia" to nie jest numer alarmowy! Jeżeli czyjeś zdrowie lub życie jest bezpośrednio zagrożone – dzwoń pod numer 112 lub 997.

Znajdź schronienie:

Jeżeli uciekasz przed sprawcą przemocy, możesz znaleźć schronienie w specjalnych ośrodkach, na przykład w:

Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie (w skrócie: Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia),
Ośrodku Interwencji Kryzysowej.

Ośrodki zapewniają schronienie i specjalistyczną pomoc, między innymi psychologiczną, prawną, socjalną. Możesz tam zostać do trzech miesięcy.

Skorzystaj z pomocy finansowej:

Pomoc materialną możesz uzyskać w podmiotach, które świadczą pomoc w ramach Funduszu Sprawiedliwości - Funduszu Pomocy Poszkodowanym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Najczęściej są to organizacje pozarządowe.

W zależności od sytuacji pomoc może polegać na przykład na:

zapłaceniu za opiekę medyczną, leki, sprzęt medyczny – na przykład wózek inwalidzki, kule,
pokryciu kosztów tymczasowego zakwaterowania,
dopłaceniu do Twojego czynszu,
dostarczeniu Ci bonów żywnościowych lub zapłaceniu za jedzenie,
zapłaceniu za odzież, bieliznę, środki czystości,
zapłaceniu za bilety lub transport specjalny,
sfinansowaniu szkoleń i kursów, które podnoszą kwalifikacje zawodowe.

O dokładnych zasadach i limitach finansowania dowiesz się od pracowników konkretnego podmiotu.

Kiedy możesz skorzystać z pomocy – w dowolnym momencie.

Należy przygotować:

dokument, który potwierdza Twoją tożsamość, na przykład dowód osobisty, paszport, legitymację,
numer PESEL,
dokumenty, które potwierdzają, że jesteś osobą doznajacą przemocy domowej – jeżeli je masz (nie są obowiązkowe). Może to być na przykład formularz „Niebieska Karta - A”, zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju obrażeń, dokumenty z sądu, Policji, prokuratury.

Przed wizytą skontaktuj się telefonicznie z danym ośrodkiem. Dzięki temu dowiesz się, jakie inne dokumenty mogą być przydatne w twojej sprawie.

Co musisz zrobić?

Zgłoś się do najbliższego podmiotu, który pomaga ofiarom przestępstw w ramach dotacji
z Funduszu Sprawiedliwości - Funduszu Pomocy Poszkodowanym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wykaz podmiotów znajdziesz na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości pod linkiem: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/fundusz-sprawiedliwosci

Pomoc możesz uzyskać również w Ośrodku Pomocy Społecznej.

Jeśli jesteś w trudnej sytuacji finansowej, zgłoś się do Ośrodka Pomocy Społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej może przyznać Ci prawo do różnego rodzaju zasiłków lub świadczeń. Porozmawiaj z pracownikiem ośrodka – dowiesz się, czy możesz uzyskać świadczenia lub zasiłek.

Kiedy możesz skorzystać z pomocy – w dowolnym momencie.

Co musisz zrobić – zgłoś się do Ośrodka Pomocy Społecznej w Twojej gminie. Znajdziesz go na stronie urzędu miasta w Twojej gminie. Możesz również wpisać w wyszukiwarkę internetową słowa „Ośrodek Pomocy Społecznej + nazwa miasta”, na przykład: Ośrodek Pomocy Społecznej Opole.