Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Polska przystępując do Unii Europejskiej zobowiązała się do wypełnienia wymogów dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 roku dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. Urz. WE L 135 z 30.05.1991 r., str. 40-52, z późn. zm.; Dz. Urz. WE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 002, str. 26) zgodnie z określonymi w negocjacjach i zapisanymi w Traktacie Akcesyjnym terminami i okresami przejściowymi. W rozmowach przedakcesyjnych wynegocjowane zostały bowiem dostosowawcze okresy przejściowe na wprowadzenie przepisów ww. dyrektywy do końca 2015 r. Dlatego też, aby zidentyfikować faktyczne potrzeby w zakresie uporządkowania gospodarki ściekowej oraz uszeregować ich realizację w taki sposób aby wywiązać się ze zobowiązań traktatowych, utworzono Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych (KPOŚK).

Program ten został przyjęty przez Radę Ministrów 16 grudnia 2003 r. KPOŚK stanowi wykaz aglomeracji, które muszą zostać wyposażone w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ścieków w terminach określonych w Programie. Do chwili obecnej przeprowadzono sześć jego aktualizacji w latach: 2005, 2009, 2010, 2015, 2017 i 2022.

W latach 2003 – 2022

• wybudowano 99 664 tys. km sieci kanalizacyjnej, z czego w roku 2022 – 4,1 tys. km sieci,
• wybudowano 480 nowe oczyszczalnie ścieków komunalnych (w roku 2022 – 4 obiekty),
• przeprowadzono 2 450 inwestycji w zakresie modernizacji i/lub rozbudowy oczyszczalni ścieków komunalnych (w roku 2022 – 277 inwestycji),
• na inwestycje wydano ok. 91 mld zł (w roku 2022 – 5,2 mld zł).

VI aktualizacja KPOŚK (AKPOŚK 2022)

W dokumencie ujęte zostały 1 524 aglomeracje oraz wykaz planowanych przez nie inwestycji, które mają przyczynić się do ograniczenia zrzutów niedostatecznie oczyszczanych ścieków i ich niekorzystnego wpływu na stan środowiska wodnego.

W VI AKPOŚK oszacowano potrzeby i określono działania na rzecz wyposażenia aglomeracji
w systemy kanalizacyjne i oczyszczalnie ścieków komunalnych. Jednostki samorządu terytorialnego powinny zrealizować zaplanowane inwestycje oraz osiągnąć efekt ekologiczny do końca 2027 r.

Z planów inwestycyjnych przedstawionych przez aglomeracje wynika, że w ramach VI AKPOŚK zaplanowane zostało wybudowanie 8 022 km sieci kanalizacyjnej oraz zmodernizowanie 3 173 km sieci. Ponadto planowane jest wybudowanie 60 nowych oczyszczalni ścieków oraz przeprowadzenie 978 innych inwestycji na istniejących oczyszczalniach. Koszt inwestycji zaplanowanych przez aglomeracje i zgłoszonych do VI AKPOŚK wynosi 28,7 mld zł.

Coroczna sprawozdawczość

Do końca 2017 r. Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej, był zobowiązany do przedkładania Radzie Ministrów sprawozdania z wykonania KPOŚK w cyklu dwuletnim. Marszałkowie województw mieli obowiązek corocznego sprawozdawania z postępu w realizacji KPOŚK na podstawie informacji uzyskanych od samorządów. 
Od 2018 r. to minister właściwy do spraw gospodarki wodnej przedkłada co 2 lata Radzie Ministrów sprawozdanie z wykonania KPOŚK (art. 94 ustawy Prawo wodne). Obecnie to PGW WP ma obowiązek corocznego sprawozdawania z postępu w realizacji KPOŚK na podstawie informacji uzyskanych od samorządów.

Sprawozdanie z realizacji KPOŚK za rok 2023

W związku z wystąpieniem w kol. 37 automatycznego niepełnego zliczania RLM korzystających ze zbiorników bezodpływowych (szamb) poniżej załącza się poprawioną wersję Ankiety sprawozdawczej dla gmin – Sprawozdania z KPOŚK za rok 2023 r. Wniesiona korekta nie prowadzi do rozszerzenia zakresu sprawozdawanych danych, koryguje jedynie automatyczną formułę w zakresie wyliczania udziału RLM korzystających ze zbiorników bezodpływowych. Publikowana Ankieta koryguje również występujący we wcześniejszej wersji, w arkuszu „Raport wypełnienia ankiety” błędnie pojawiający się algorytm informujący o wejściu w naruszenie pierwszego warunku. Wniesiona korekta również nie prowadzi do rozszerzenia zakresu sprawozdawanych danych, koryguje jedynie automatyczną formułę.

Szósta aktualizacja Krajowego Programu oczyszczania ścieków komunalnych (VI AKPOŚK)

Master Plan i jego aktualizacje

KPOŚK oraz wcześniejsze aktualizacje Programu

Prognozy oddziaływania na środowisko aktualizacji KPOŚK

Sprawozdania z wykonania KPOŚK

Materiały informacyjne