Niepożądany Odczyn Poszczepienny (NOP)
Niepożądany Odczyn Poszczepienny (NOP) to niepożądany objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym.
System nadzoru nad NOP w Polsce regulują:
-
ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
-
rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania
Obowiązek zgłaszania NOP
Lekarz ma obowiązek zgłaszania podejrzenia/rozpoznania NOP do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca wystąpienia odczynu.
Sposób zgłaszania NOP
Lekarz lub felczer, który rozpoznaje niepożądany odczyn poszczepienny lub podejrzewa jego wystąpienie, wypełnia formularz zgłoszenia i przekazuje zgłoszenie państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca powzięcia podejrzenia wystąpienia odczynu poszczepiennego.
Wzory formularzy zgłoszeń NOP zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania:
- Formularz zgłoszenia niepożądanego odczynu po szczepieniu BCG
- Formularz zgłoszenia niepożądanego odczynu po szczepieniu innym niż BCG
Rodzaje NOP
Ze względu na stopień nasilenia objawów NOP wyróżniono odczyny łagodne, poważne i ciężkie.
-
Łagodny odczyn poszczepienny – nie ma szczególnie dużego nasilenia, a charakteryzuje się występowaniem miejscowego obrzęku kończyny, silnego miejscowego zaczerwienienia, gorączki
-
Poważny odczyn poszczepienny – charakteryzuje się dużym nasileniem objawów, ale nie wymaga hospitalizacji w celu ratowania życia, nie prowadzi do trwałego uszczerbku zdrowia i nie stanowi zagrożenia dla życia
-
Ciężki odczyn poszczepienny – jest to odczyn zagrażający życiu i wymagający hospitalizacji w celu ratowania życia, może prowadzić do trwałego uszczerbku zdrowia lub taki, którego wynikiem jest zgon.
Jeżeli lekarz podejrzewa, że inne zdarzenie, nie wymienione w rozporządzeniu, miało związek ze szczepieniem wówczas powinien je zgłosić i zostanie ono również poddane analizie.
Ważnym elementem zgłaszania NOP jest szybkość zgłoszenia zdarzenia do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Wystąpienie większej liczby NOP w tym samym czasie, wywołanych tym samym preparatem szczepionkowym może być podstawą do wstrzymania szczepień daną serią szczepionki.