Główny Inspektorat
Sanitarny

Gorączka zachodniego Nilu jest odzwierzęcą chorobą wirusową. Zwierzęta (ptaki/koniowate) stanowią rezerwuar wirusa zachodniego Nilu.

Wirus może być w sprzyjających warunkach środowiskowych przeniesiony ze zwierząt (ptaki/koniowate) na człowieka poprzez ukąszenia komarów. W wyjątkowych sytuacjach źródłem zakażenia dla człowieka mogą być również krew lub tkanki pochodzące od zakażonego człowieka (transfuzja krwi/transplantacja organów od osoby zakażonej w trakcie wiremii, zwłaszcza od dawcy z bezobjawowym zakażeniem).

Zachorowania obserwuje się w wielu regionach świata, w tym w Afryce, Azji i Australii, na kontynentach amerykańskich oraz w Europie (przypadki zachorowań odnotowuje się zwykle od czerwca do października przy sprzyjających warunkach m. in. we Francji, Grecji, Hiszpanii, Rumunii, Chorwacji, na Węgrzech, we Włoszech, w Izraelu i Syrii, Rosji, Serbii, na Cyprze, w Tunezji). W Polsce dotychczas nie stwierdzono zachorowania ani zakażenia człowieka tym wirusem.

U większości ludzi (80%) zakażenie wirusem gorączki zachodniego Nilu ma przebieg bezobjawowy. Objawy występują tylko u ok. 20% zakażonych pacjentów, w tym, u jednej na ok. 150 osób zakażonych, choroba przebiega pod postacią neuroinfekcji z zajęciem centralnego układu nerwowego.

Typowy okres inkubacji zakażenia wynosi 2–14 dni, średnio jest to ok. 7 dni. Łagodna postać choroby charakteryzuje się nagłym początkiem z gorączką, bólami głowy, pleców, mięśni, czasami nudnościami, wymiotami, bólami brzucha i biegunką. U części pacjentów może wystąpić wysypka odropodobna lub grudkowa. Ostre objawy trwają 3–10 dni, ale dolegliwości bólowe i zmęczenie mogą utrzymywać się kilka tygodni.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Nie istnieje szczepionka przeciwko gorączce zachodniego Nilu dla ludzi. W leczeniu stosuje się głównie leczenie zmierzające do złagodzenia objawów.

Najlepszym sposobem zapobiegania zakażeniu tym wirusem jest eliminacja owadów krwiopijnych (takich jak np. komary i meszki) oraz kleszczy ze środowiska, a także stosowanie indywidualnych środków ochrony, takich jak ubrania osłaniające części ciała narażone na ukąszenia, szczególnie w porze wieczornej, stosowanie mechanicznych barier przeciwko komarom w oknach i drzwiach mieszkań oraz stosowanie preparatów odstraszających komary (repelenty, elektrofumigatory, lampy owadobójcze i inne).

Wspólny komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego i Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący zwiększonej liczby padnięć ptaków z rodziny krukowatych odnotowywanych na terenie m.st. Warszawy z 2024 r.