Główny Inspektorat
Sanitarny

30 kwietnia 2022 r. została uruchomiona Platforma Koordynacji i Wymiany Danych – Single Window (PKWD–Single Window) dla przedsiębiorców. Założeniem platformy jest umożliwienie wszystkim stronom załatwiania spraw w formie elektronicznej oraz ograniczenie do minimum bezpośredniego (fizycznego) kontaktu podmiotów z organami administracji, co ma ułatwić i przyspieszyć załatwianie spraw związanych z przywozem towarów z państw trzecich.

Na stronie internetowej Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych PUESC można znaleźć szczegółowe informacje dotyczące systemu. Zestaw usług świadczonych drogą elektroniczną (e-usługi) w ramach utworzonego przez resort finansów – KAS (Krajową Administrację Skarbową) systemu obejmować będzie m.in.:

• e-odprawa - usługa umożliwiająca podmiotowi sprawną realizację odprawy celnej zgodnie z nowymi zasadami prawa celnego,
• cyfrowa granica - sprawna obsługa klienta na przejściach granicznych z wykorzystaniem mechanizmów elektronicznej wymiany danych (awizacja, wyprzedzające przekazanie zestawu danych, rezerwacja czasu odprawy, automatyzacja związana z identyfikacją klienta, kontrolą oraz organizacją i zarządzeniem ruchem na granicy, zredukowanie czynności po stronie klienta i służb kontrolnych),
• e-decyzje - usługa umożliwiająca podmiotowi wnioskowanie i uzyskanie decyzji w formie elektronicznej (wnioski, pozwolenia, decyzje),
• zapewnienie pełnej elektronicznej wymiany informacji pomiędzy organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej i organami celnymi, czego efektem będzie przyspieszenie obsługi klienta,
• umożliwienie ponownego użycia przez organy celne dokumentów przekazanych przez podmiot,
• rozliczanie procedur gospodarczych/specjalnych - usługa ma wspierać przedsiębiorców w procesie zarządzania procedurami specjalnymi w celu eliminacji w całości formy papierowej,
• umożliwienie podmiotowi sprawnej realizacji wymagań wynikających z przepisów okołocelnych.

W ramach systemu utworzono tzw. Single Window - pojedyncze okno w obrocie towarowym z zagranicą. Usługa polega na zapewnieniu mechanizmów wymiany i ponownego wykorzystania danych pomiędzy organami celnymi a organami PIS oraz podmiotami wraz z koordynacją wspólnych kontroli w celu przyspieszenia obsługi klienta.

W ramach Single Window funkcjonują następujące elementy:

• udostępnienie wzorów wniosków – usługa umożliwia podmiotowi wypełnienie udostępnionego przez organ celny na e-koncie gotowego wniosku o wydanie przez organ kontroli niezbędnych dokumentów, np. świadectwa spełnienia wymagań zdrowotnych. Podmiot i organ wypełniają wniosek  w formie elektronicznej. System zapewnia możliwość stosowania podpisów elektronicznych dla wszystkich użytkowników,
• obsługa pozwoleń i decyzji czasowych wydanych przez organy – usługa polega na automatycznej lub półautomatycznej kontroli ważności dokumentów wydanych z ograniczeniem czasowym. W przypadku dokumentów wydanych na czas określony, system zweryfikuje, czy na dany moment dokument jest ważny i może być użyty, oraz wyświetli odpowiedni komunikat, w przypadku gdy dokument stracił ważność.
• koordynacja kontroli – usługa polega na koordynacji przez organy celne kontroli towarów podlegających kontroli granicznej właściwych organów – przeprowadzanie kontroli w jednym czasie i miejscu. Realizacja usługi rozpoczyna się od wymiany danych i dokumentów, w tym awizacji, co pozwala na przygotowanie się do realizowanych kontroli.

System tworzony w ramach PUESC będzie łączyć wszystkich uczestników obrotu towarowego oraz wszystkie służby kontrolne. Zintegruje też wszystkie narzędzia informatyczne funkcjonujące obecnie po stronie organów kontrolnych (różne systemy używane aktualnie na przejściach granicznych m.in. SOC-T, TORY24, PORTY24). Raz wprowadzone dane na pierwszym etapie będą do wykorzystania na wszystkich kolejnych etapach obsługi.

Z wykorzystaniem Single Window klienci będą mogli złożyć w formie elektronicznej następujące wnioski kierowane do właściwych jednostek inspekcji sanitarnej:

1. Wniosek o dokonanie granicznej kontroli sanitarnej środka spożywczego/ materiału lub wyrobu przeznaczonego do kontaktu z żywnością.
2. Wniosek o dokonanie granicznej kontroli sanitarnej substancji pomagającej w przetwarzaniu.

System jest wdrażany etapowo. Kolejne usługi będą uruchamiane w odstępach czasowych. Docelowo wszystkie czynności związane z graniczną kontrolą sanitarną towarów objętych przepisami krajowymi przeprowadzaną przez organy PIS (Państwową Inspekcję Sanitarną) realizowane będą w systemie PKWD–Single Window. W przypadku  kontroli granicznej przesyłek towarów objętych przepisami unijnymi w systemie TRACES-NT zasady tych kontroli pozostają bez zmian. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w zakładce „Informacje dla importerów żywności”.

Po ogólnopolskim webinarium dla przedsiębiorców, które odbyło się 28 kwietnia 2022 r., dotyczącym prezentacji nowych usług w serwisie Single Window  – dokumenty związane z graniczną kontrolą sanitarną Krajowa Administracja Skarbowa wraz z Głównym Inspektoratem Sanitarnym opracowała plik zawierający pytania i odpowiedzi dotyczące systemu Single Window. Pozwoli to lepiej zrozumieć system.