Profilaktyka
Jak zapobiegać STI?
- Używaj prezerwatyw i zabezpieczeń barierowych. Prezerwatywy to także antykoncepcja.
- Pamiętaj o szczepieniach przeciw WZW A i B oraz HPV.
- Regularne badaj się w kierunku STI.
- Unikaj ryzykownych kontaktów seksualnych.
- Pamiętaj, że alkohol i narkotyki zwiększają prawdopodobieństwo podejmowania niebezpiecznych zachowań seksualnych, a także ryzyko zakażenia w wyniku przemocy seksualnej.
- Zaszczep się na HPV:
Wszystkie przypadki raka szyjki macicy są poprzedzone przewlekłą infekcją HPV.
Rak szyjki macicy to czwarty na świecie, piąty w Europie i siódmy w Polsce nowotwór kobiet.
Szczepienie skutecznie chroni przed rakiem szyjki macicy oraz innymi chorobami.
Szczepienia można realizować u dziewcząt i chłopców po ukończeniu 9 lat. Wiek nastoletni jest najlepszy do szczepienia i najczęściej stosowany w programach szczepień przeciw HPV.
Młodzi dorośli mogą również odnieść korzyści ze szczepienia. Doświadczenia krajów, gdzie od lat stosowane są programy szczepień przeciw HPV wskazują, że odnotowano ponad 90% skuteczność w zapobieganiu przetrwałym zakażeniom HPV, stanom przedrakowym szyjki macicy, pochwy i sromu oraz kłykcinom u kobiet oraz stanom przedrakowym prącia, odbytu i kłykcinom u mężczyzn.
- Zaszczep się na WZW B:
Głównym źródłem zakażenia WZW B są osoby z przewlekłym zakażeniem HBV. Przyjęcie pełnego cyklu szczepienia zapewnia długotrwałą odporność przed zakażeniem.
Osoby zdrowe po pełnym cyklu szczepienia nie muszą sprawdzać poziomu przeciwciał ani przyjmować dawek przypominających.
Standardowe szczepienie zapewnia ochronę u ponad 96% zdrowych noworodków, dzieci i młodzieży oraz u ponad 90% zdrowych osób dorosłych.
Czy wiesz, że?
FAKTY:
- Kobiety mają 4 krotnie większe ryzyko zakażenia HIV niż mężczyźni.
- Choroby przenoszone drogą płciową zwiększają ryzyka zakażenia HIV.
- Dominującą drogą zakażenia HIV w Europie jest droga kontaktów seksualnych, każda osoba aktywna seksualnie podejmując niezabezpieczony prezerwatywą kontakt ma możliwość zakażenia HIV i innych STI.
- UWAGA: czynnikiem ważniejszym od płci jest wysoki ładunek wirusa we krwi, czyli brak leczenia.
- U=U Osoba z HIV jest bezpieczna dla partnera HIV ujemnego, może także mieć dzieci drogą naturalną.
- Ryzyko zakażenia HIV w kontaktach seksualnych jest bardzo niskie! Wynosi 1 na 10 000 kontaktów waginalnych i 1 na 300 analnych.
MITEM jest, że zarazisz się przez:
- ukąszenia komara,
- toalety publiczne,
- przebywanie w tym samym pomieszczeniu co osoby zakażone,
- podanie ręki,
- pocałunek w policzek,
- kąpiel w publicznym basenie.
Dodatkowa profilaktyka w przypadku HIV:
Profilaktyka przedekspozycyjna PrEP:
Jest to zażywanie leków antyretrowirusowych przez osobę niezakażoną HIV (przed ryzykowną sytuacją), zmniejsza ryzyko zakażenia wirusem.
- PrEP wymaga konsultacji z lekarzem i regularnego przyjmowania by był skuteczny.
- PrEP mogą stosować zarówno kobiety i mężczyźni.
- PrEP jest dodatkowym zabezpieczeniem w okresie prób zajścia w ciążę, gdy partner ma wykrywalny poziom wirusa.
- PrEP ma różny czas wchłaniania u kobiet i mężczyzn.
- Substancje psychoaktywne mogą wpływać na brak regularności w przyjmowaniu PrEP a przez to jego skuteczność.
- PReP nie jest refundowany w Polsce.
- PrEP może być podawany w formie iniekcji.
Profilaktyka poekspozycyjna PeP:W przypadku skaleczenia z narażeniem na zakażenie HIV: nie należy wyciskać krwi ani jej tamować. Należy przemyć uszkodzone miejsce pod bieżącą wodą, ewentualnie wodą z mydłem, a po delikatnym osuszeniu zdezynfekować niealkoholowym preparatem odkażającym.
W przypadku ekspozycji śluzówkowej należy kilkakrotnie przepłukać śluzówki bieżącą wodą lub solą fizjologiczną.
PeP: Co powinna zrobić osoba narażona na zakażenie w miejscu w pracy:
- niezwłocznie poinformować przełożonego,
- zgłosić się jak najszybciej do poradni lub szpitala zakaźnego w celu wykonania badania i włączenia leczenia,
- znaczenie ma czas wdrożenia profilaktyki poekspozycyjnej (przyjęcie leków do 48 h po narażeniu na zakażenie).
Odpowiedzialność karna
Dz.U.2024.0.17 t.j. - Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny
Art. 161 § 1 kodeksu karnego [Narażenie człowieka na zarażenie]
§ 1.
Kto, wiedząc, że jest zarażony wirusem HIV lub dotknięty chorobą weneryczną lub zakaźną, ciężką chorobą nieuleczalną lub realnie zagrażającą życiu, naraża bezpośrednio inną osobę na zarażenie tym wirusem lub taką chorobą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża na zarażenie wiele osób, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4.
Ściganie przestępstwa określonego w § 1 następuje na wniosek pokrzywdzonego.