Archiwalna strona Ministerstwa Gospodarki Morskiej
i Żeglugi Śródlądowej

W Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego odbędzie się konferencja poświęcona najpoważniejszym problemom wodnym Polski, jakimi są niedobór dyspozycyjnych zasobów wodnych i zagrożenie spowodowane zjawiskiem suszy. Problemy te mogą limitować rozwój społeczno-gospodarczy naszego kraju, a także hamować wdrażanie celu wodnego Agendy ONZ 2030 na rzecz Zrównoważonego Rozwoju: „Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do wody i warunków sanitarnych poprzez zrównoważoną gospodarkę wodną”. Konferencja stanowić będzie forum do prezentacji przygotowywanego przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie projektu dokumentu pn. Plan Przeciwdziałania Skutkom Suszy (PPSS), oraz projektu Założenia do Programu Rozwoju Retencji (PPR) na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030, nad którym trwają prace w MGMiŻŚ.

Realizacja działań zawartych w PPSS ma przyczynić się do zmniejszenia częstotliwości występowania suszy
i ograniczenia strat gospodarczych, społecznych i środowiskowych spowodowanych suszą. Głównym celem Planu jest opracowanie katalogu działań służących przeciwdziałaniu skutkom suszy w podziale na obszary dorzeczy. Efektem PPSS będą analiza możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych oraz zebranie propozycji budowy i modernizacji urządzeń wodnych, w tym także służących piętrzeniu i  retencji. Plan ma też dostarczyć wniosków dotyczących rozwiązań kształtujących zasoby wodne poprzez retencję naturalną i sztuczną. Projekt Planu zostanie przedłożony do konsultacji publicznych, co przyczyni się do wzrostu świadomości o skali zagrożenia suszą oraz o planowanych działaniach zaradczych w perspektywie krótko i długookresowej, a także bieżącej, czyli zarządzania ryzykiem suszy w czasie jej trwania. Ukończenie Planu przewidziane jest w 2020 r.  

Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przedstawi podczas konferencji założenia projektu PPR, którego celem jest zwiększenie retencji wodnej w Polsce. Realizacja tego celu pozwoli lepiej stawić czoła zmianom klimatu, a także utrzymać zasoby wodne w wielkości pozwalającej na zaspokojenie potrzeb społeczeństwa i gospodarki, przy zapewnieniu ochrony ekosystemów wodnych i od wód zależnych. Priorytetami programu jest budowa zintegrowanego systemu naturalnej i sztucznej retencji wodnej, stworzenie warunków do racjonalnego wykorzystania wód, a także podniesienie świadomości społecznej
w kwestii kurczących się zasobów wodnych. Jako najważniejsze efekty wdrożenia PPR zidentyfikowano m.in. następujące korzyści:

• zwiększenie dyspozycyjnych zasobów wodnych przez wzrost pojemności obiektów retencji i wzrost objętości retencjonowanej wody;
• łagodzenie skutków suszy ze szczególnym uwzględnieniem terenów wiejskich i obszarów leśnych;
• zmniejszenie ryzyka powodziowego, w tym związanego z powodziami błyskawicznymi;
• wzrost jakości wód powierzchniowych poprzez naturalne samooczyszczanie się wód;
• poprawa warunków energetycznego i rolniczego wykorzystania wód oraz poprawa stabilności warunków żeglugowych.

O planowanej do realizacji budowie Kanału Śląskiego, a także rozwoju żeglugi śródlądowej w Polsce dyskutować będą eksperci na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w Sosnowcu. Wśród zagadnień znajdują się tematy obejmujące historię idei budowy Kanału Śląskiego i Drogi Wodnej Górnej Wisły, uwarunkowania hydrologiczne i hydrotechniczne potencjalnej drogi wodnej, obecne i przyszłe uwarunkowania przestrzenne, a także ekonomiczno-gospodarcze efekty realizacji tej inwestycji. Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej objął honorowy patronat nad wydarzeniem.

Światowy Dzień Wody (ŚDW) ustanowiony został rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 22 grudnia 1992 r., podczas konferencji UNCED (United Nations Conference on Environment and Development) „Szczyt Ziemi” w Rio de Janeiro. Powodem jego ustanowienia był fakt, że ponad miliard ludzi na świecie cierpi z powodu braku dostępu do czystej wody pitnej. Ideą obchodów jest uświadomienie wpływu prawidłowej gospodarki wodnej na kondycję gospodarczą i społeczną państw.

Hasło Światowego Dnia Wody w 2019 r. brzmi: "Nie pozostawiając nikogo w tyle", co ma na celu poszukiwanie rozwiązań kryzysu wodnego i przyczyn, dla których tak wiele grup społecznych, w tym kobiety i dzieci "pozostają w tyle", próbując uzyskać dostęp do bezpiecznej wody, której potrzebują. Bezpieczna woda oznacza pozbawioną zanieczyszczeń wodę pitną, dostępną na miejscu i w razie potrzeby. Dostęp do wody stanowi podstawę zdrowia publicznego i ma kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju
i stabilnie prosperującego świata. W 2010 r. ONZ uznało dostęp do bezpiecznej wody i urządzeń sanitarnych prawem każdego człowieka, niezbędnym do pełnego korzystania z życia i wszystkich praw człowieka.

Tegoroczny temat podkreśla nadrzędną obietnicę Agendy ONZ 2030 na rzecz Zrównoważonego Rozwoju, która mówi, że postęp w zrównoważonym rozwoju musi przynosić korzyści wszystkim. Z definicji oznacza to niepozostawianie nikogo w tyle, ale dziś nadal miliardy ludzi żyją bez bezpiecznej wody. U podstaw dyskryminacji leżą  m.in.: płeć i wiek, miejsce zamieszkania, status ekonomiczny i społeczny, pochodzenie etniczne, religia, język i narodowość, niepełnosprawność i stan zdrowia. Inne czynniki, takie jak degradacja środowiska, zmiany klimatyczne, wzrost liczby ludności, konflikty, przymusowe przesiedlenia i migracje również mogą wpłynąć na ograniczenie dostępu do wody.

Aby nie pozostawić nikogo w tyle, musimy skupić nasze wysiłki na włączaniu osób, które zostały zmarginalizowane lub pominięte. Usługi wodne muszą zaspokajać także potrzeby grup marginalizowanych, a ich głosy muszą być słyszane w procesach decyzyjnych. Ramy prawne muszą uznawać prawo do wody dla wszystkich ludzi, a środki finansowe muszą być sprawiedliwie i skutecznie kierowane do tych, którzy najbardziej tego potrzebują.

Na poziomie międzynarodowym obchody Światowego Dnia Wody prowadzone są przez Koordynację Prac ONZ nad Wodą i Kanalizacją - UN-Water, organizację współpracy między agencjami ONZ w zakresie zagadnień dotyczących wody pitnej i infrastruktury sanitarnej, we współpracy z rządami państw i innymi partnerami.

Szczegóły odnośnie do powyższych konferencji znajdziecie Państwo na stronach internetowych dedykowanych wydarzeniom:

https://www.us.edu.pl/konferencja-pt-kanal-slaski-i-droga-wodna-gornej-wisly

http://stopsuszy.pl/konferencja-22-marca-2019r/?fbclid=IwAR1otmmk1hMztD7M8Yr8AUp29fjR-Khggw4VvGC_uBdGDR5lsijs3yIzi_0

Źródła:

Gospodarka Wodna 12/2018;

http://www.worldwaterday.org/

http://www.unwater.org/