Polska w Indiach

• System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze

Malediwy znajdują się w grupie państw o górnym progu średniego dochodu - są państwem stosunkowo zamożnym, ale nadal wrażliwym  ekonomicznie ze względu m.in. na duże uzależnienie od sektora turystyki. Głównym sektorem gospodarki Malediwów jest turystyka wytwarzająca 28% PKB tego kraju i przynosząca 60% wszystkich dochodów walutowych państwa. Rybołówstwo przysparza 12% PKB. Turystyka rozwinęła się bardzo dynamicznie w ostatniej dekadzie.  Według danych Ministerstwa Turystyki w 2024 r. Malediwy odwiedziło 2,0 mln turystów, co oznacza wzrost o 10,1% w porównaniu z rokiem 2023. Rząd Malediwów aktywnie promuje  budowę nowych resortów oraz infrastruktury transportowej. Oczekuje się, że rozbudowa międzynarodowego lotniska Velana i nowe inwestycje w kurorty jeszcze bardziej pobudzą turystykę. W 2024 r. Malediwy odwiedziło 2,0 mln turystów, głównie z: Indii (11,1 % wszystkich przyjazdów), Rosji (11,1%), Chin (9,9%), Wielkiej Brytanii (8,3%), Niemiec (7,2%), Włoch (6,3%), USA (4,0%) oraz Francji (3,6%). W 2024 r. Malediwy odwiedziło 33.149 turystów z Polski.

Wzrost PKB osiągnął średnią 9% w ostatnich kilku latach. Dochody per capita w 2023 r. wyniosły 11 141 USD i stanowią najwyższy wynik w całej Azji Południowej. Nierówności społeczne wywołane zróżnicowaniem w dochodach oraz rosnące bezrobocie na najbardziej odizolowanych atolach pozostają dużym wyzwaniem ekonomicznym. Innym problemem jest wzrastające zadłużenie państwa, które drastycznie wzrosło z 54% PKB w 2014 r. do 123,1% w 2023 r.

Malediwy odnotowują stałe deficyty handlowe, gdyż są praktycznie całkowicie zależne od importu maszyn i urządzeń, żywności i produktów petrochemicznych.

Obecnie na Malediwach realizowany jest „Maldives Creative Economic Strategic Action Plan 2024 – 2028”, który zakłada rozwój stabilnej infrastruktury i podnoszenie umiejętności zawodowych pracowników, zapewnienie wsparcia finansowego i wzmocnienie ram prawnych dla kreatywnych przedsiębiorców, promocja dostępu do rynku i zwiększanie eksportu towarów wysoko przetworzonych i usług na rynki międzynarodowe, zapewnienie zrównoważonego rozwoju oraz wsparcie dla lokalnych samorządów dla podnoszenia świadomości ekologicznych działań.

Za realizację polityki gospodarczej państwa odpowiedzialne są ministerstwa i agencje rządowe. Urzędami centralnymi nadzorującym kwestie ekonomiczne są: Ministry of Finance and Planning,

Ministry of Economic Development and Trade, Ministry of National Planning and Infrastructure, Ministry of Fisheries Agriculture and Marine Resources 

Największą izbą handlową na Malediwach jest Maldives National Chamber of Commerce & Industries http://www.mncci.org.mv

Malediwy nie są stroną konwencji nowojorskiej z 1958 r (the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards). Obecnie na Malediwach w arbitrażu międzynarodowym stosuje się model oparty na  przepisach United Nations Commission on International Trade Law (UNCITRAL), jednakże decyzja sądu zagranicznego nie może być implementowana na Malediwach bezpośrednio i osobna decyzja sądu lokalnego musi zostać wydana.

• Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB

• Polityka kursowa

Oficjalną jednostką płatniczą Malediwów jest rupia malediwska (Rufiya - MVR), która dzieli się na 100 leria. Wyłączne prawo do emitowania znaków pieniężnych należy do Monetarnego Urzędu Malediwów (Maledives Monetary Authority - MMA). Urząd prowadzi restrykcyjną politykę pieniężną mającą na celu osiągnięcie i utrzymanie stabilności cen, poprzez powiązanie wartości lokalnej waluty z kursem wymiany USD. Kurs USD  ustalany jest przez MMA. Średni kursu wymiany wynosi 12,85 MVR i może wahać się w przedziale ± 20%, tj. pomiędzy 10,28 a 15,42 MVR/1 USD. Władze monetarne Malediwów publikują średnie tygodniowe kursy. Średni kurs wymiany publikowany jest co tydzień, z wyjątkiem dni ustawowo wolnych od pracy. Zasady dotyczące rynku walutowego określa Rozporządzenie Monetarne MMA.  Zarówno rezydenci, jak i nierezydenci mogą swobodnie wymieniać środki płatnicze na rynku walutowym.

• Surowce i technologie krytyczne

Na Malediwach nie występują surowce krytyczne ani technologie krytyczne. Jedynymi poważniejszymi surowcami istotnymi dla gospodarki kraju są: ryby i orzechy kokosowe.

• Stan infrastruktury

Infrastruktura lotnicza

Malediwy dysponują 9 lotniskami, z czego dwa posiadają status lotnisk międzynarodowych. Lotnisko w Male obsługuje międzynarodowy ruch pasażerski, lotnisko w Gan obsługuje międzynarodowy transport cargo.

Infrastruktura drogowa

Na Malediwach występuje niewielka ilość dróg utwardzonych - około 60 km w Male, oraz po 14 km na atolach Laamu i Addu.

Linie kolejowe – brak

Infrastruktura morska

W Male znajduje się dobrze rozwinięty port morski obsługujący zarówno ruch pasażerski jak i cargo. W kraju znajduje się około 90 sztucznych portów, kilka naturalnych oraz przystanie dla łodzi na poszczególnych atolach.

• Kalendarz dni wolnych od pracy

Malediwy posiadają łącznie 10 dni oficjalnych świąt z czego 6 to święta o stałej dacie:

Nowy Rok – 1 styczeń

Święto Narodowe – 15 luty

Święto Niepodległości – 26 lipiec

Święto Zwycięstwa – 3 listopad

Dzień Republiki – 11 listopad

Święto Hajj – 15 listopad

Pozostałe dni świąteczne (Święto Ofiarowania, Islamski Nowy Rok, Urodziny Proroka, Zakończenie Ramadanu) to święta ruchome, uzależnione są od kalendarza lunarnego.

* z tej liczby rodowitych mieszkańców Malediwów  jest 382,6 tys., a cudzoziemców 132,5 tys.

• Najważniejsi partnerzy handlowi

W roku 2023 eksport Malediwów wyniósł 0,162 mld USD. Najważniejszymi odbiorcami eksportu Malediwów są: Tajlandia (53,91% całości eksportu), Wielka Brytania (13,74%), Niemcy (7,84%), Francja (3,42%), Indie (3,16%), Bangladesz (2,03%) oraz Włochy (1,85%).

Import do Malediwów wyniósł 4,442 mld USD i pochodził głównie z Indii (15,61% całości importu), Omanu (15,12%), ZEA (12,92%), Chin (11,61%), Singapuru (9,22%), Malezji (5,88%), Sri Lanki (4,65%) oraz Tajlandii (2,59%).

• Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe

Głównymi produktami eksportowymi są: ryby, skorupiaki i mięczaki (70,0% całości eksportu), przetwory z ryb, skorupiaków i mięczaków (23,0%) oraz żelazo i stal (2,1%).

Malediwy importują głównie paliwa i produkty petrochemiczne (21,0% całości importu), maszyny i urządzenia mechaniczne (9,6%), maszyny i urządzenia elektryczne (7,8% oraz artykuły spożywcze przetworzone i nieprzetworzone (6,0%).

Wartość eksportu usług w 2023 r. wyniosła 4,46 mld USD z czego 95,8% stanowiły usługi branży turystycznej. Import usług wyniósł 1,68 mld USD (usługi biznesowe – 34,4%, usługi transportowe 29,6% oraz podróże zagraniczne 19,4%).

• Główni inwestorzy

Malediwy otworzyły się na inwestycje zagraniczne pod koniec lat 80. XX wieku i obecnie prowadzą otwartą politykę dotyczącą inwestycji zagranicznych. Słaby, a w niektórych przypadkach zawiły system praw i regulacji powstrzymuje część inwestycji. Inwestycje zagraniczne na Malediwach dotyczą przede wszystkim branży hotelarskiej i turystycznej, ale obejmują także telekomunikację, bankowość, ubezpieczenia, transport lotniczy, nieruchomości i budownictwo, projekty dotyczące energii odnawialnej, gospodarkę odpadami, usługi kurierskie i część produkcji przemysłowej. Wartość skumulowanych bezpośrednich inwestycji zagranicznych na Malediwach na koniec 2023 r. wyniosła 7,5 mld USD (w 2023 r. napływ wyniósł 751 mln USD).

• Główne kierunki inwestycji zagranicznych

Rząd nie promuje inwestycji zagranicznych ani nie zachęca do nich, ale nie ogranicza również inwestorów krajowych do inwestowania za granicą.  Według raportu UNCTAD dotyczącego światowych inwestycji za 2022 r. Malediwy nie zarejestrowały żadnych inwestycji za granicą od 2005 r.

Malediwy są członkiem WTO od 31 maja 1995 r. oraz GATT od 19 kwietnia 1983 r. W 2009 r. Malediwy przystąpiły jako 183 członek do Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO).  Jako kraj założycielski Malediwy są członkiem South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC). Kraj ten należy również do ADB, IMF oraz ONZ i szeregu wyspecjalizowanych organizacji systemów Narodów Zjednoczonych.

Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne

Obroty handlowe w 2024 r. wyniosły ponad 9,3 mln EUR, w tym eksport wyniósł ponad 8,7 mln EUR, a import ponad 606 tys. EUR. Największą część eksportu stanowiły napoje bezalkoholowe (35,8% całości eksportu), maszyny i urządzenia elektryczne (13,0%), maszyny i urządzenia mechaniczne (6,6%) oraz meble, pościel i materace (6,5%). W imporcie największy udział miały ryby, skorupiaki i mięczaki (81,3% całości importu z Malediwów), przetwory z mięsa, ryb, skorupiaków lub mięczaków (12,6%) oraz przyrządy oraz aparatura optyczna, fotograficzna, pomiarowa i medyczna (3,9%).

*dane GUS za 11 miesięcy 2024 r.

Wzajemne inwestycje

Dane Narodowego Banku Polskiego nie odnotowują, by firmy zarejestrowane na Malediwach dokonywały bezpośrednich inwestycji w Polsce. Podobnie dane NBP nie wykazują inwestycji polskich podmiotów gospodarczych na Malediwach.

Relacje z UE

UE nawiązała stosunki dyplomatyczne z Malediwami w 1983 r. Od 1981 r. UE zapewnia Malediwom pomoc rozwojową, ze szczególnym naciskiem na walkę ze zmianami klimatycznymi, ochronę środowiska i dobre rządy. W 2021 r. UE przyjęła budżet wieloletni (2021–2027) poświęcony specjalnym potrzebom Malediwów, ukierunkowany na pomóc dla tego kraju w osiągnięciu zrównoważonego rozwoju. W latach 2021–2024 UE przeznaczyła 12 mln EUR w postaci dotacji na ekologiczną odbudowę, dobre rządy, praworządność i bezpieczeństwo. W 2024 r. podpisano porozumienie finansowe “Improved Biodiversity Management to support a Blue Economy in the Maldives”. Program o wartości 6,5 mln EUR będzie ukierunkowany na ochronę różnorodności biologicznej i zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi. W tym samym 2024 r. Malediwy podpisały „Umowę o partnerstwie między Unią Europejską (UE) i jej państwami członkowskimi a członkami Organizacji państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (OACPS), znanym również jako „Porozumienie z Samoa”.

UE jako całość jest jednym z największych partnerów handlowych Malediwów. W 2022 r. Malediwy wyeksportowały do UE produkty o wartości 51 mln EUR (głównie produkty rybołówstwa) co stanowiło ponad 35% całkowitego eksportu Malediwów. UE jest również jednym z największych partnerów importowych Malediwów - 268 mln EUR.

Chociaż ponad 35% całości eksportu ryb z Malediwów trafia do krajów UE, nałożone jest na nie cło w wysokości 24%. W 2014 r., po tym jak Malediwy straciły status kraju LDC, kraj ten utracił prawo do bezcłowego wywozu ryb w ramach unijnego Ogólnego Systemu Preferencji (GSP). W 2015 r. UE wprowadziła program GSP+ skierowany do krajów rozwijających się. Malediwy nie kwalifikują się jednak do tego programu, ponieważ kraj ten nie spełniał reguł 27 konwencji międzynarodowych, które obejmują szereg kwestii politycznych i gospodarczych, w tym wolność wyznania, prawa człowieka, prawa pracownicze, ochronę środowiska oraz dobre rządy.

Baza traktatowa

Ani Polska, ani UE nie mają podpisanych dwustronnych umów gospodarczych z Malediwami.

W 2006 r. została podpisana Umowa między Wspólnotą Europejską a Republiką Malediwów dotycząca pewnych aspektów usług lotniczych.