Przed dwudziestu laty nasi poprzednicy obserwując różnice w rozumieniu wspólnej historii, postanowili stworzyć platformę współpracy w sferze pamięci, której zadaniem jest dokumentowanie i upowszechnianie wiedzy nt. systemów totalitarnych w Europie w XX wieku. Jej podstawowym instrumentem jest dialog i porozumienie pomiędzy środowiskami eksperckimi z różnych krajów. Także dialog między różnymi instytucjami, których liczba przekroczyła już pięćset. Przede wszystkim jednak i to jest najważniejsze – dialog z odbiorcami setek zrealizowanych projektów. Warto podkreślić, że to właśnie edukacja historyczna jest jedną z ważniejszych misji Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność, i jest ona realizowana w formie tradycyjnych, ale też innowacyjnych inicjatyw łączących świat nauki i sztuki oraz adresowanych do bardzo różnych grup, w tym częstokroć do młodzieży – powiedziała Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Jubileusz jest okazją do świętowania dotychczasowych osiągnięć, ale i do spojrzenia w przyszłość. Przed nami kolejne, wielkie wyzwania, związane z regionalnymi i globalnymi konfliktami. Czekają na nas jednak także i nowe szanse — na jeszcze głębszą współpracę, jeszcze bardziej otwarty dialog i jeszcze silniejszą wspólnotę wartości. – dodała.

Europejska Sieć Pamięć i Solidarność

Ideą Instytutu Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność (European Network Remembrance and Solidarity) jest wspieranie międzynarodowego dialogu dotyczącego historii Europy, edukacja i przeciwdziałanie dezinformacji. Fundamentem jest współpraca międzynarodowa. W 2005 roku inicjatywę powołali ministrowie kultury Polski, Niemiec, Węgier i Słowacji. W 2024 roku do grona krajów członkowskich dołączyła Rumunia, w maju 2025 roku - Czechy.

W gremiach doradczych ENRS zasiadają także przedstawiciele innych krajów, m.in. Albanii i Austrii, Estonii, Gruzji i Litwy. ENRS organizuje konferencje, sympozja, wystawy, debaty publiczne i projekty edukacyjne, a także wydaje publikacje naukowe. Jednym z najważniejszych cyklicznych wydarzeń jest Sympozjum Pamięć Europy, które co roku odbywa się w innym europejskim mieście i gromadzi specjalistów zajmujących się historią XX wieku oraz polityką pamięci.

Polska zajmuje szczególne miejsce wśród krajów członkowskich – to właśnie w Warszawie znajduje się siedziba sekretariatu Sieci.

Dzięki wypracowanej przez lata współpracy z ponad 500 instytucjami z 40 krajów, ENRS tworzy przestrzeń porozumienia i wspólnego budowania europejskiej kultury pamięci opartej na faktach i wzajemnym zrozumieniu. W uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie uczestniczyli przedstawiciele krajów członkowskich, między innymi dr Zoltán Maruzsa, minister spraw wewnętrznych Węgier, dr Ingrida Veliutė, wiceministra kultury Republiki Litewskiej oraz dr Anastasia Bondar, wiceministra kultury i komunikacji strategicznej Ukrainy.

» Czechy dołączyły do ENRS