Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone jest kontynuacją, z pewnymi modyfikacjami, Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone wdrażanego w ramach PROW na lata 2007 – 2013.

Cel wdrażania Pakietu 1 to promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania, zapobieganie ubytkowi substancji organicznej w glebie. Wsparcie w ramach tego pakietu promuje racjonalne wykorzystywanie zasobów przyrody, ograniczenie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko, przeciwdziałanie ubytkowi zawartości substancji organicznej w glebie.

Pakiet 1 jest działaniem równoważnym do jednej z praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, o których mowa w art. 43 rozporządzenia ws. płatności bezpośrednich, tj. dywersyfikacji upraw.

Płatność przyznawana jest tylko do gruntów ornych.

Płatność w ramach tego pakietu przyznawana jest beneficjentowi, jeżeli posiada gospodarstwo rolne położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o powierzchni użytków rolnych nie mniejszej niż 3 ha.

Wymogi jakie muszą zostać spełnione w ramach Pakietu 1:

• obowiązek posiadania planu działalności rolnośrodowiskowej;
• zachowania wszystkich trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo stanowiących ostoje przyrody;
• obowiązek prowadzenia rejestru działalności rolnośrodowiskowej;
• zastosowanie minimum 4 upraw* w plonie głównym w danym roku na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym:

1. udział uprawy, która zajmuje największą powierzchnię gruntów ornych w gospodarstwie, nie może przekraczać 65% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie;
2. udział upraw zbóż nie może przekraczać 65% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie;
3. udział każdej z czterech upraw nie może być mniejszy niż 10% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie – w przypadku zastosowania 4 upraw;
4. udział każdej z 3 największych upraw nie może być mniejszy niż 10% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie i udział pozostałych upraw łącznie, innych niż trzy największe uprawy, nie może być mniejszy niż 10% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie – w przypadku zastosowania więcej niż 4 upraw.

*uprawa w rozumieniu art. 44 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 1307/2013) oznacza:

• rodzaj w klasyfikacji botanicznej upraw,
• pszenicę orkisz Triticum spelta,
• formę ozimą i jarą tego samego rodzaju,
• gatunek z rodzin kapustowatych (Brassicaceae), psiankowatych (Solanaceae) i dyniowatych (Cucurbitaceae),
• grunt ugorowany,
• trawę lub inne pastewne rośliny zielne.

 

• uprawianie na gruntach ornych następujących upraw:

1. upraw wymienionych w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia (od 2020 roku dotowana jest także uprawa tytoniu), lub
2. konopi włóknistych, lub
3. mieszanek zbożowych, z tym że różne mieszanki nasion, o których mowa w art. 40 ust. 3 akapit trzeci zdanie trzecie rozporządzenia nr 639/2014, uznaje się za oddzielne uprawy w rozumieniu art. 44 ust. 4 rozporządzenia nr 1307/2013, lub
4. mieszanek strączkowych, strączkowo–gorczycowych, strączkowo-słonecznikowych lub strączkowo-zbożowych, z tym że różne mieszanki nasion o których mowa w art. 40 ust. 3 akapit trzeci zdanie trzecie rozporządzenia nr 639/2014, uznaje się za oddzielne uprawy w rozumieniu art. 44 ust. 4 rozporządzenia nr 1307/2013

przy czym w przypadku roślin wieloletnich uprawianie ich przez okres nie dłuższy niż 3 lata w okresie objętym zobowiązaniem rolno-środowiskowo-klimatycznym;

 

• zakaz ugorowania gruntów ornych;
• dwukrotna chemiczna analiza gleby (pH, P, K, Mg i węgiel organiczny) – wykonana na gruntach ornych w pierwszym (lub poprzedzającym), w II roku realizacji tylko w przypadku tych rolników, którzy  w pierwszym roku realizacji pakietu nie wykonali chemicznej analizy gleby i w ostatnim (lub poprzedzającym) roku realizacji pakietu, przy czym w zakresie pH, P, K i Mg wykonana przed upływem 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności bezpośredniej w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego w pierwszym i w ostatnim roku realizacji pakietu;
• obowiązek corocznego opracowania i przestrzegania planu nawozowego, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki N, P, K, Mg i potrzeby wapnowania;
• zastosowanie na działce rolnej:
• w zmianowaniu minimum 3 grup upraw w ciągu 5 lat realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego:

1. do grup upraw zalicza się grupy uprawy, o których mowa w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, oraz grupę upraw mieszanki, która obejmuje mieszanki strączkowo-gorczycowe, strączkowo-słonecznikowe oraz strączkowo-zbożowe;
2. konopie włókniste zalicza się do grupy upraw, o których mowa w lp. 10 tabeli zawartej w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, mieszanki zbożowe zalicza się do grupy upraw, o której mowa w lp. 1 tabeli zawartej w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, a mieszanki strączkowe zalicza się do grupy upraw, o której mowa w lp. 3 tabeli zawartej w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia. UWAGA! W roku 2022 płatność ekologiczna do konopi odmiany Finola, nadal nie przysługuje ze względu na przekroczenie wartości THC dla tej odmiany.

• w jednym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, lecz nie później niż w 4 roku realizacji tego zobowiązania, następującej praktyki dodatkowej – międzyplon (wysiewany w terminie do 1 października, przy jednoczesnym zakazie wznawiania przed dniem 15 lutego zabiegów agrotechnicznych, z wyjątkiem mulczowania), międzyplon należy przyorać z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowym ;
• w innym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, lecz nie później niż w 4 roku realizacji tego zobowiązania, jednej z poniższych praktyk dodatkowych:

1. międzyplon (wysiewany w terminie do 1 października, przy jednoczesnym zakazie wznawiania przed dniem 15 lutego zabiegów agrotechnicznych, z wyjątkiem mulczowania), międzyplon należy przyorać z wyjątkiem uprawy gleby w systemie bezorkowym,
2. przyoranie słomy,
3. przyoranie obornika

• w przypadku działek rolnych, na których są uprawiane rośliny inne niż wieloletnie, oraz działek rolnych, na których rośliny wieloletnie są uprawiana krócej niż przez dwa lata ciągłej uprawy;

• koszenie w terminie do dnia 31 lipca lub wypasanie w okresie wegetacyjnym na trwałych użytkach zielonych. W przypadku równoczesnej realizacji na tym samym obszarze Pakietu 4 lub 5, koszenie w odpowiednim terminie określonym dla tych pakietów.
• zebranie i usunięcie skoszonej biomasy (w tym zakaz pozostawiania rozdrobnionej biomasy); w terminie do 2 tygodni po pokosie biomasa powinna zostać usunięta z działki rolnej lub ułożona w pryzmy, w tym pryzmy balotowe, stogi lub brogi.
• niestosowanie komunalnych osadów ściekowych.

Płatności w ramach działania są przyznawane corocznie, przez okres 5-letniego zobowiązania, rolnikom, którzy dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w zakresie danego pakietu lub wariantu. Płatność w całości lub w części rekompensuje utracony dochód i dodatkowo poniesione koszty.

W ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego płatności podlegają degresywności w zależności od powierzchni deklarowanej do płatności. W 2022 roku stosowana będzie następująca degresywność:

• 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
• 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
• 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.

Łączenie różnych zobowiązań oraz różnych działań w gospodarstwie.

Płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna w ramach Pakietu 1 Rolnictwo zrównoważone nie może być przyznana w przypadku równoczesnej realizacji w gospodarstwie zobowiązania w ramach Pakietu 2. Ochrona gleb i wód lub Pakietu 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie lub zobowiązania ekologicznego.

Łączenie różnych zobowiązań oraz różnych działań na działce rolnej.

Płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna do tego samego obszaru może być przyznana tylko z tytułu realizacji jednego zobowiązania (jednego pakietu lub wariantu). W przypadku deklaracji przez rolnika lub zarządcę na działce rolnej więcej niż jednego wariantu lub pakietu, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana do zobowiązania, dla którego przewidziano wyższą stawkę płatności na 1 ha. Powyższego nie stosuje się w przypadku Pakietu 9.