Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach Interwencji 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach poza Natura 2000 są kontynuacją, z pewnymi modyfikacjami, Pakietu 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000, wdrażanego w ramach PROW na lata 2014 – 2020.

Interwencja 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach poza Natura 2000.

• Wariant 2.1. Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe,
• Wariant 2.2. Zalewowe łąki selernicowe i słonorośla,
• Wariant 2.3. Murawy,
• Wariant 2.4. Półnaturalne łąki wilgotne,
• Wariant 2.5. Półnaturalne łąki świeże,
• Wariant 2.6.1. Torfowiska – wymogi kluczowe,
• Wariant 2.6.2. Torfowiska – wymogi kluczowe i uzupełniające,
• Wariant 2.7. Ochrona siedlisk lęgowych rzadkich gatunków ptaków siewkowych (rycyk, kszyk, krwawodziób i czajka),
• Wariant 2.8. Ochrona siedlisk lęgowych dubelta i kulika wielkiego,
• Wariant 2.9. Ochrona siedlisk lęgowych wodniczki,
• Wariant 2.10. Ochrona siedlisk lęgowych derkacza.

Zakres wymogów różni się w zależności od przedmiotu ochrony – dostosowany jest do preferencji zagrożonych gatunków oraz charakteru siedlisk przyrodniczych.

Płatność przyznawana jest do trwałych użytków zielonych, na których występują siedliska przyrodnicze lub siedliska lęgowe ptaków oraz do obszarów przyrodniczych położonych poza obszarami Natura 2000.

Wymogi jakie muszą zostać spełnione w ramach Interwencji 2:

• obowiązek posiadania planu działalności rolnośrodowiskowej;
• posiadanie dokumentacji, która stanowi szczegółową charakterystykę danego siedliska przyrodniczego lub siedliska lęgowego ptaków, sporządzoną przez eksperta przyrodniczego, na formularzu udostępnionym przez Agencję, zgodnie z metodyką sporządzania takiej dokumentacji udostępnioną przez Agencję, zwaną dalej „dokumentacją przyrodniczą”, w roku poprzedzającym rok rozpoczęcia lub w roku rozpoczęcia realizacji danego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego nie później jednak niż do dania 30 listopada tego roku – w przypadku wariantów interwencji 2.

Posiadanie dokumentacji nie jest wymagane w przypadku wariantów 2.1, 2.2., 2.3, 2.4, 2.5 i 2.6 jeżeli  na tym obszarze rolnik lub zarządca realizował zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne PROW 14/20 w ramach Pakietu 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 w zakresie tożsamych siedlisk przyrodniczych, a realizacja tego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 14/20 przez tego rolnika lub zarządcę zakończyła się w dniu 14 marca roku, w którym ten rolnik lub zarządca podejmuje zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne WPR 23/27.

Rolnik realizujący  zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne musi przestrzegać  szczegółowych wymogów dla poszczególnych interwencji lub ich wariantów określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

Płatność w ramach Interwencji 2. przyznawana jest rolnikowi lub zarządcy, jeżeli posiada:

• użytki rolne lub obszary przyrodnicze (obszary nie będące użytkami rolnymi, na których występują określone typy cennych siedlisk) położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha;
• powierzchni jednostki gruntu nierolniczego będącego obszarem kwalifikującym się do płatności (użytek rolny- trwały użytek zielony lub obszar niebędący użytkiem rolnym), na którym występuje cenne siedlisko lub gatunek - pomoc przysługuje do działek rolnych o powierzchni nie mniejszej niż 0,1 ha.

W przypadku wariantów 2.8 – w zakresie ochrony siedlisk lęgowych dubelta – lub 2.9 płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana wyłącznie do obszaru, który znajduje się w granicach warstw cyfrowych GIOŚ.

Płatności są przyznawane corocznie, przez okres 5-letniego zobowiązania, rolnikom lub zarządcom, którzy dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązanie w zakresie danej interwencji lub wariantu. Płatność w całości lub w części rekompensuje utracony dochód i dodatkowo poniesione koszty.

W przypadku płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach WPR 2023-2027 rekompensata kosztów transakcyjnych przysługuje w ramach Interwencji 2. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków poza Natura 2000.

Ubiegając się o rekompensatę kosztów transakcyjnych, należy zaznaczyć odpowiednie pola „przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach” w części dotyczącej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach WPR 2023-2027 w eWniosekPlus.

Rolnikowi lub zarządcy może zostać przyznana dodatkowa płatność do powierzchni obszarów przyrodniczych, która:

• w danym roku została zalana lub podtopiona, przy czym zalanie lub podtopienie są rozumiane jako stan wysycenia profilu glebowego wodą na poziomie 80% co najmniej przez 12 następujących po sobie dni w okresie od dnia 1 maja do dnia 30 września, jeżeli potwierdzą to dane w formie wykazu działek wraz z ich danymi przestrzennymi sporządzanego corocznie przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa- Państwowego Instytutu Badawczego,
• jest położona na działkach przyrodniczych, na których jest realizowane zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne z wyłączeniem wariantu 2.3. Murawy i objętych obszarem zatwierdzonym.

W ramach Interwencji 2. Ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000, płatności podlegają degresywności w zależności od powierzchni deklarowanej do płatności:

• 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
• 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
• 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.

W przypadku, gdy o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach wariantów Interwencji 2. ubiega się spółdzielnia produkcji rolnej albo spółdzielnia rolników, przy przyznaniu tej płatności degresywność stosuje się w odniesieniu do każdego z członków tych spółdzielni osobno, na jej wniosek, jeżeli zostanie dołączone oświadczenie podmiotu przeprowadzającego badanie lustracyjne, o którym mowa w art. 91 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze, o poddaniu się danej spółdzielni produkcji rolnej albo spółdzielni rolników temu badaniu lub inny dokument potwierdzający, że dana spółdzielnia produkcji rolnej albo spółdzielnia rolników poddała się temu badaniu, albo oświadczenie danej spółdzielni produkcji rolnej albo spółdzielni rolników o poddaniu się temu badaniu.