Rola samorządów podczas wprowadzania reformy

Polskie samorządy to najważniejszy partner współodpowiedzialny za funkcjonowanie systemu edukacji. Dotychczasowa współpraca z samorządowcami pozwoliła Ministerstwu Edukacji Narodowej wypracować szczegółowe rozwiązania dotyczące przygotowania reformy oświaty.

Przeprowadzenie istotnych zmian, które mają na celu rozwijanie potencjału polskiej edukacji, ponowne wprowadzenie cykliczności etapów szkolnych i stworzenie systemu na miarę XXI wieku – w obliczu pogłębiającego się niżu demograficznego staje się koniecznością.

Z punktu widzenia zadań gminnych zmiany w edukacji rozpoczną się od roku szkolnego 2017/2018. Wówczas to uczniowie kończący klasę VI szkoły podstawowej staną się uczniami VII klasy szkoły podstawowej. Rozpocznie się tym samym wygaszanie gimnazjów – rekrutacja do gimnazjum nie będzie prowadzona, a ostatni rocznik dzieci klas III ukończy gimnazjum w roku szkolnym 2018/2019. Z dniem 1 września 2019 r. w ustroju szkolnym nie będą funkcjonować gimnazja.

W ramach odpowiedzialności za wdrażanie reformy Ministerstwo Edukacji Narodowej przewiduje między innymi przygotowanie rozwiązań finansowych istotnych dla jednostek samorządu terytorialnego, jako organów prowadzących szkół. Począwszy od roku 2017 planujemy uwzględnić dziecko 6-letnie objęte wychowaniem przedszkolnym w finansowaniu poprzez część oświatową subwencji ogólnej. Kwota na każde dziecko 6-letnie objęte wychowaniem przedszkolnym wzrośnie z 1 338 zł dotacji celowej do kwoty ok. 4 300 zł subwencji oświatowej.

Podejmowanie tzw. uchwał deklaratoryjnych w 2019 roku

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, z późn. zm.) w roku 2019 kończy się okres wprowadzania zmian strukturalnych w tych typach szkół, w których realizuje się obowiązek szkolny, a kontynuowane są zmiany w szkolnictwie ponadgimnazjalnym/ ponadpodstawowym.

Z dniem 31 sierpnia 2019 r. działalność zakończą gimnazja[1], a w dniu 1 września 2019 r. dotychczasowe trzyletnie licea ogólnokształcące i czteroletnie technika staną się odpowiednio czteroletnimi liceami ogólnokształcącym lub pięcioletnimi technikami (z tym, że zespoły szkół, w skład których wchodzą jedynie dotychczasowe gimnazjum i dotychczasowe liceum ogólnokształcące albo dotychczasowe technikum, staną się z dniem 1 września 2019 r. odpowiednio czteroletnim liceum ogólnokształcącym lub pięcioletnim technikum).

Zgodnie z ww. ustawą, konsekwencją opisanych zmian organizacyjno-strukturalnych jest podjęcie tzw. uchwał deklaratoryjnych. Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego powinny do 30 listopada 2019 r. podjąć następujące uchwały w sprawie stwierdzenia:

1. na podstawie art. 127 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, zakończenia działalności gimnazjum (dotyczy gimnazjów, które nie zostały przekształcone w szkoły innego typu lub włączone do szkół innych typów albo które nie funkcjonowały w dwuelementowych zespołach szkół). Uchwała dotycząca zakończenia działalności gimnazjum dla dorosłych będzie podjęta na podstawie art. 180 ust. 2 ww. ustawy;[2] (przykładowa uchwała – załącznik nr 1)
2. na podstawie art. 146 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, przekształcenia dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego w czteroletnie liceum ogólnokształcące, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, ze zm.). Uchwała dotycząca przekształcenia liceum dla dorosłych będzie podjęta na podstawie art. 184 ust. 2 ww. ustawy;[3] (przykładowa uchwała – załącznik nr 2)
3. na podstawie art. 152 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, przekształcenia dotychczasowego czteroletniego technikum w pięcioletnie technikum, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe;[4]
4. na podstawie art. 193 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, przekształcenia zespołu publicznych szkół, w skład którego wchodzi jedynie dotychczasowe gimnazjum i dotychczasowe trzyletnie liceum ogólnokształcące, w czteroletnie liceum ogólnokształcące, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe;[5] (przykładowa uchwała – załącznik nr 3)
5. na podstawie art. 193 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, przekształcenia zespołu publicznych szkół, w skład którego wchodzi jedynie dotychczasowe gimnazjum i dotychczasowe czteroletnie technikum, w pięcioletnie technikum, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.[6]

 

[1] Z wyjątkiem gimnazjum dla dorosłych, w którym kształcenie w klasie I rozpoczęło się w lutym 2017 r. Gimnazjum to zakończy działalności w lutym 2020 r.

[2] W przypadku gimnazjum dla dorosłych, w którym kształcenie w klasie I rozpoczęło się w lutym 2017 r., zakończenie jego działalności, w drodze uchwały, stwierdza się do dnia 30 kwietnia 2020 r.

[3] Uchwała podjęta na podstawie art. 146 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe stanowi akt założycielski czteroletniego liceum ogólnokształcącego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe; a uchwała podjęta na podstawie art. 184 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe stanowi akt założycielski czteroletniego liceum ogólnokształcącego dla dorosłych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

[4] Uchwała podjęta na podstawie art. 152 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe stanowi akt założycielski pięcioletniego technikum w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.

[5] Uchwała podjęta na podstawie art. 193 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe stanowi akt założycielski czteroletniego liceum ogólnokształcącego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. -– Prawo oświatowe.

[6] Uchwała podjęta na podstawie art. 193 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe stanowi akt założycielski pięcioletniego technikum w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. -– Prawo oświatowe.

Załącznik nr 1 projekt uchwały deklaratoryjnej zakończenie działalności gimnazjum

Załącznik nr 2 projekt uchwały deklaratoryjnej przekształcenia LO

Załącznik nr 3 projekt uchwały deklaratoryjnej przekształcenia zespołu LO i GIM

Tworzenie i likwidacja przez jednostkę samorządu terytorialnego innej lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych szkoły

W dniu 1 stycznia 2019 r. w życie wszedł  nowy przepis art. 39 ust. 7a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, w przypadku szkoły prowadzonej przez gminę lub powiat, tworzenie i likwidacja innej lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych stanowi przekształcenie szkoły, a przepisy art. 89 ustawy – Prawo oświatowe stosuje się.

W opinii ministerstwa, w przypadku innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, utworzonych przed 1 stycznia 2019 r. (w tym, utworzonych w wyniku włączenia gimnazjum do szkoły innego typu) przepis art. 39 ust. 7a ustawy – Prawo oświatowe, będzie miał zastosowanie jedynie w zakresie likwidacji tych lokalizacji.

Zgodnie z art. 39 ust. 5a ww. ustawy, w uchwale rady gminy w sprawie ustalenia planu sieć publicznych szkół podstawowych wskazuje się adresy siedzib tych szkół oraz adresy ww. innych lokalizacji prowadzenia zajęć.

Ustalenie planu sieci publicznych szkół podstawowych, ponadpodstawowych i specjalnych, następuje po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty o zgodności planu z warunkami określonymi odpowiednio w art. 39 ust. 1, 2 i 5a-7a ustawy – Prawo oświatowe.