Generalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska

Powrót

Działania zaradcze

Działaniem zaradczym wobec IGO są środki, których celem jest eliminacja, kontrola lub izolacja populacji IGO, przy jednoczesnym zminimalizowaniu oddziaływania tych działań na pozostałe gatunki (tzw. niedocelowe) i ich siedliska. Dopuszczalne działania zaradcze zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów.

Wyjaśnienie pojęć

eliminacja - pełne i trwałe usunięcie populacji IGO środkami letalnymi lub nieletalnymi, np. poprzez wykopanie wszystkich roślin na stanowisku.
kontrola populacji - działanie środkami letalnymi lub nieletalnymi na populację IGO, w celu utrzymania liczby osobników na jak najniższym poziomie, aby w przypadku niemożliwości całkowitego usunięcia IGO zminimalizować jego inwazyjność i niepożądane oddziaływanie na różnorodność biologiczną, powiązane usługi ekosystemowe, na zdrowie człowieka lub na gospodarkę, np. regularne koszenie roślin przed związaniem się owoców.
izolacja - działanie, którego celem jest stwarzanie barier minimalizujących ryzyko rozproszenia się i rozprzestrzenienia populacji IGO poza opanowany zasięg, np. umieszczenie IGO w obiekcie izolowanym.

IGO podlegające szybkiej eliminacji
W przypadku IGO na wczesnym etapie rozprzestrzeniania się, tj. wskazanych w rozporządzeniu RM jako IGO podlegające szybkiej eliminacji, właściwy organ podejmuje w ciągu 3 miesięcy działania służące eliminacji danej populacji IGO. 

Tylko w uzasadnionych sytuacjach (np. metody eliminacji są niedostępne) i zgodnie z określoną procedurą można podjąć działania w celu izolacji lub kontroli takiego IGO.

IGO rozprzestrzenione na szeroką skalę

W przypadku tych IGO wybór działań zaradczych i ich celu (kontrola/eliminacja/izolacja), które będą najbardziej odpowiednie dla IGO w danych uwarunkowaniach, należy do podmiotu przeprowadzającego działanie.

INFOGRAFIKA – Raport z działań zaradczych Grafika przedstawia schemat przekazania raportu z działań zaradczych. W przypadku IGO podlegających szybkiej eliminacji, RDOŚ, DPN, DUM, GIRM niezwłocznie wprowadzają informacje o podjętych działaniach zaradczych do Rejestru IGO. W przypadku IGO rozprzestrzenionych na szeroką skalę, RDOŚ, DPN, DUM, GIRM do 31 marca wprowadzają informacje o podjętych działaniach zaradczych do Rejestru IGO. Natomiast inny podmiot odpowiedzialny za zwalczanie tych IGO, niezwłocznie informuje gminę o przeprowadzonych działaniach zaradczych. Następnie gmina w terminie do 31 stycznia przekazuje te dane we wzorze Excel do RDOŚ. RDOŚ wprowadza otrzymane dane do 31 marca do Rejestru IGO.

INFOGRAFIKA – Działania zaradcze wobec IGO (Opis alternatywny infografiki)

Podmioty odpowiedzialne za przeprowadzanie działań zaradczych wobec
IGO podlegającego szybkiej eliminacji:

  • dyrektor parku narodowego (DPN) - na obszarze parku narodowego;
  • Główny Inspektor Rybołówstwa Morskiego (GIRM) - na obszarach morskich poza obszarem parku narodowego;
  • dyrektor urzędu morskiego (DUM) - na obszarze pasa technicznego poza obszarem parku narodowego;
  • regionalny dyrektor ochrony środowiska (RDOŚ) - na pozostałych obszarach.

IGO rozprzestrzenionego na szeroką skalę:

  • DPN - na obszarze parku narodowego;
  • RDOŚ - na obszarze rezerwatu przyrody, z wyłączeniem lasów stanowiących rezerwat przyrody;
  • GIRM - na obszarze morskim (poza obszarami parku narodowego i rezerwatu przyrody);
  • DUM - na obszarze pasa technicznego (poza obszarami parku narodowego i rezerwatu przyrody);
  • dyrektor regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (RDLP) - w lasach stanowiących rezerwat przyrody;
  • zarządca nieruchomości - na nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa oraz na nieruchomości stanowiącej własność państwowej osoby prawnej;
  • podmiot władający będący osobą fizyczną albo inną niż państwowa osobą prawną, albo inną niż państwowa jednostką organizacyjną - na nieruchomości, którą włada;

Uwaga: podmiot ten niezwłocznie po otrzymaniu od gminy informacji o stwierdzeniu IGO na nieruchomości, może wystąpić do gminy z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku przeprowadzenia działań zaradczych, jeżeli nie ma możliwości przeprowadzenia tych działań we własnym zakresie, w szczególności ze względów finansowych.
W przypadku gdy podmiot ten nie wystąpił z wnioskiem o zwolnienie z przeprowadzenia działań zaradczych ani nie przeprowadził działań zaradczych we własnym zakresie w terminie roku od dnia otrzymania informacji od gminy o stwierdzeniu IGO na nieruchomości, gmina może przeprowadzić działania zaradcze na koszt podmiotu władającego.

  • wójt, burmistrz albo prezydent miasta – na pozostałych obszarach.

Czego należy przestrzegać podczas działań zaradczych?

Należy pamiętać, że działania zaradcze należy przeprowadzić w sposób odpowiedni i w zakresie odpowiednim do charakteru, zasięgu i rozmiaru negatywnego oddziaływania IGO na gatunki niedocelowe lub siedliska przyrodnicze, usługi ekosystemowe, zdrowie ludzi lub gospodarkę, a w przypadku gdy gatunkami docelowymi są zwierzęta – w sposób niepowodujący u tych zwierząt możliwego do uniknięcia bólu, dystresu lub cierpienia.

Wpływ na wybór działań będą więc miały m.in. wielkość populacji IGO, sposób rozmnażania i rozprzestrzeniania się IGO, ukształtowanie terenu, termin zwalczania, możliwości przemieszczenia IGO do obiektu izolowanego.

Przy stosowaniu działania zaradczego należy mieć na uwadze także inne przepisy, w tym zakazy obowiązujące na obszarach chronionych czy regulacje dotyczące środków ochrony roślin.

Współpraca służb państwowych

Przy zwalczaniu IGO współpracować mogą ze sobą różne służby państwowe, w tym organy ochrony przyrody, organy celne, myśliwi, leśnicy, zarządcy wód, Główny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego, a także zarządcy nieruchomości Skarbu Państwa.

Ponadto możliwe będzie przekazanie IGO (przejętych z przejścia granicznego lub odłowionych ze środowiska) do utworzonych w tym celu azyli dla zwierząt.
 

 

{"register":{"columns":[]}}