INSPIRE

Racjonalne korzystanie z przestrzeni wiąże się z koniecznością posiadania kompleksowej i jednocześnie dostatecznie szczegółowej wiedzy o tej przestrzeni, o znajdujących się w niej obiektach przyrodniczych i antropogenicznych oraz ich relacjach, o także o występujących w niej zjawiskach i zachodzących procesach.

Idea INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe) polega na zapewnieniu dostępu do wiedzy o wspólnej przestrzeni europejskiej wszystkim, którzy tej wiedzy potrzebują: organom administracji, organizacjom publicznym i prywatnym, przedsiębiorcom i obywatelom, działającym w skali całej Unii Europejskiej, w skali poszczególnych Państw Członkowskich oraz w skali regionalnej i lokalnej.

Zakres potrzeb jest niezwykle szeroki i dotyczy m.in.: ochrony środowiska i zabytków kultury, zagospodarowania przestrzennego i inwestycji oraz bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego, wiążąc się z gospodarką opartą na wiedzy, elektroniczną administracją i społeczeństwem informacyjnym, a w konsekwencji ze społeczeństwem obywatelskim.

Idea INSPIRE jest trudna w realizacji ze względu na znaczne różnice kulturowe i ekonomiczne występujące pomiędzy państwami Unii, w których do opisu przestrzeni używa się różnych języków, pojęć, środków i procedur, które wynikają z historycznych uwarunkowań.

Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r., zwana dyrektywą INSPIRE, ma na celu konkretną realizację idei INSPIRE, ustalając podstawowe rozwiązania prawne, zakres tematyczny, zasady funkcjonowania oraz program tworzenia ustanawianej przez tę dyrektywę infrastruktury. Obecnie infrastruktura ta powstaje dzięki działaniom Komisji Europejskiej (KE) oraz rządów 27 Państw Członkowskich. Każde z nich zobowiązane jest do zbudowania swojej krajowej infrastruktury informacji przestrzennej, stanowiącej część infrastruktury europejskiej, czyli INSPIRE.

Dyrektywa INSPIRE:

została opracowana przez Komisję Europejską (Dyrektoriaty: Środowiska, ESTAT i JRC) oraz Państwa Członkowskie na podstawie projektu Komisji zgłoszonego w roku 2004,
weszła w życie 15 maja 2007 roku,
jest zbieżna z inicjatywami w poszczególnych państwach członkowskich oraz trendami światowymi.

Każde z państw członkowskich zostało zobowiązane do transpozycji dyrektywy INSPIRE do swojego porządku prawnego. W Polsce zobowiązanie to zostało wypełnione przez wejście w życie w dniu 7 czerwca 2010 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej.