Obrady poświęcone były zarówno sprawom związanym z rybołówstwem, jak i rolnictwem.

Główne tematy:

• uprawnienia do połowów na 2023 r. w zakresie stad ryb wspólnie eksploatowanych ze Zjednoczonym Królestwem,
• sytuacja dotycząca produkcji rolnej i logistyki w Ukrainie i jej konsekwencjach dla UE,
• rolnicze aspekty przeglądu dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych oraz zrównoważone stosowanie środków ochrony roślin.

Rybołówstwo

W części dotyczącej rybołówstwa odbyła się dyskusja na temat przygotowań do konsultacji dotyczących możliwości połowowych na 2023 r. dla stad ryb zarządzanych wspólnie ze Zjednoczonym Królestwem i Norwegią oraz w ramach współpracy Państw Nadbrzeżnych.

W kontekście konsultacji ze Zjednoczonym Królestwem państwa członkowskie wskazały na potrzebę podejścia zgodnego z ustaleniami w ramach umowy o handlu i współpracy UE-ZK
i zaapelowały do KE o podjęcie działań zabezpieczających interesy floty unijnej z zagwarantowaniem równych warunków po obu stronach.

W kontekście rozmów z Norwegią większość państw członkowskich podkreśliła, że bilateralna wymiana możliwości połowowych jak również utrzymanie dostępu do wód będzie wymagała elastycznego podejścia do środków zarządzania, tak aby osiągnąć ostatecznie długoterminowe i zrównoważone porozumienie.

Wiceminister Ryszard Bartosik wyraził nadzieję, że negocjacje dotyczące uprawnień do połowów na 2023 r. dla stad ryb zarządzanych wspólnie ze Zjednoczonym Królestwem przebiegną w atmosferze wzajemnego zrozumienia i dążenia do zarządzania wspólnymi stadami w oparciu o najlepsze dostępne doradztwo naukowe Międzynarodowej Rady Badań Morza (ICES) oraz z uwzględnieniem sytuacji społeczno-ekonomicznej sektora rybackiego.

Wiceminister stwierdził, że sektor rybołówstwa w całej Unii Europejskiej odczuwa skutki globalnego kryzysu, a wojna na Ukrainie wywołana przez Rosję jeszcze bardziej go pogłębia.

Odnosząc się do Porozumienia politycznego między Unią Europejską a Norwegią w sprawie wspólnego zarządzania rybołówstwem na wodach międzynarodowych północno-wschodniego Atlantyku, wiceminister Bartosik poinformował, że Polska wyraża zadowolenie z ustalenia udziału Unii w kwocie dorsza na Svalbardzie.

– Jednakże porozumie to jest również wyrażeniem współpracy z Norwegią w zakresie zarządzania i ustalania kwot połowowych dla Unii w zakresie halibuta niebieskiego, plamiaka czy karmazyna. W tym celu konieczne jest zagwarantowanie odpowiedniego udziału Unii w kwotach połowowych na tym obszarze, przy wzięciu pod uwagę bazy historycznych połowów – stwierdził sekretarz stanu Ryszard Bartosik.

Wiceminister Bartosik, wyraził także nadzieję na rozpoczęcie prac nad wieloletnią strategią zarządzania makrelą.

Rolnictwo

Sytuacja dotycząca produkcji rolnej i logistyki w Ukrainie i jej konsekwencjach dla UE

W zakresie tego punku ministrowie rolnictwa wymienili poglądy na temat obecnej sytuacji na rynkach rolnych, zwłaszcza rynku zbóż oraz ocenili funkcjonowanie korytarzy solidarnościowych UE – Ukraina. Wyrazili solidarność z Ukrainą i zapewnili o wsparciu dla podejmowanych przez nią wysiłków w walce z rosyjską agresją. Wskazali na kluczowe znaczenie odpowiedniego działania korytarzy solidarnościowych i wezwali do kontynuacji tej inicjatywy.

W dyskusji uczestniczył też ukraiński minister polityki rolnej i żywności Mykoła Solski, który wskazał konkretne potrzeby w zakresie transportu i logistyki, których realizacja umożliwiłaby dalsze usprawnienie przepływów handlowych.

KE poinformowała, że eksport zbóż z Ukrainy powrócił praktycznie do poziomu sprzed wojny, dzięki działaniu korytarzy solidarnościowych oraz otwarciu portów czarnomorskich. Pozwoliło to zmniejszyć presję na rynku światowym i przyczyniło się do nieznacznej obniżki cen zbóż.  KE wskazała też na liczne wyzwania, przed którymi stoją rolnicy: w szczególności wzrost kosztów produkcji i wyzwania klimatyczne. W kontekście problemu z dostępnością nawozów, wspomniała o propozycji czasowego zawieszenia ceł na import niektórych składników nawozów jako krótkoterminowej formy pomocy. W związku z wysokimi cenami energii KE zaproponowała, aby przemysł nawozowy mógł korzystać z funduszu solidarnościowego.

Wiceminister Bartosik stwierdził, że obecnie największym problemem na rynku jest znaczący wzrost kosztów produkcji, w tym cen nawozów, paliw, energii oraz wpływ przywozu zbóż z Ukrainy na warunki gospodarowania polskich producentów zbóż, szczególnie na obszarach graniczących z Ukrainą, gdzie ceny zbóż są niższe niż w pozostałych regionach Polski. Odnosząc się do korytarzy solidarnościowych UE – Ukraina, wiceminister pozytywnie ocenił ich dotychczasowe funkcjonowanie i poparł ich permanentny charakter.

Wiceminister Bartosik podkreślił również, że Polska jest kluczowym ogniwem wsparcia Ukrainy w eksporcie jej produktów rolnych.

– Pomagamy partnerom ukraińskim w wywozie jak największej ilości zbóż przez granicę z Polską. Od początku wojny utrzymujemy ścisłe kontakty z ukraińskim resortem rolnictwa – poinformował wiceminister.

Wiceminister Bartosik przekazał również, że Polska wprowadziła m.in. liczne usprawnienia dotyczące wykonywania granicznych kontroli towarów rolno-spożywczych. Obecnie, zarówno z powodu wojny, jak i oczekiwanego szybkiego przystąpienia Ukrainy do UE, konieczne są nowe inwestycje na granicach i na szlakach transportowych wiodących do Ukrainy.

– Uważam, że potrzebne byłoby większe zaangażowanie i wsparcie Unii Europejskiej dla podejmowanych przez stronę polską od wielu miesięcy działań na rzecz zwiększenia przepustowości polsko-ukraińskich przejść granicznych – podkreślił wiceminister Bartosik.

Rolne aspekty przeglądu dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych

W tym punkcie obrad Komisja Europejska przedstawiła zakres zmian zapisów dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych dotyczących rolnictwa.

Państwa członkowskie zgodziły się one co do zasady z potrzebą zmniejszania presji środowiskowej i działania na rzecz zrównoważenia produkcji rolnej. Natomiast większość państw członkowskich oceniła, że próg 150 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP) jest za niski i spowoduje objęcie przepisami zbyt dużej liczby gospodarstw. Zwiększy to obciążenie administracyjne zarówno rolników, jak też administracji oraz spowoduje konieczność poniesienia kosztów dostosowawczych przez gospodarstwa. Liczne delegacje sugerowały, aby dyrektywa ustalała szczegółową metodykę wyznaczenia progu liczby zwierząt w gospodarstwie z uwzględnieniem warunków panujących w danym państwie członkowskim.

KE zapewniła, że metodykę ustalenia propozycji progów obsady oraz zasady realizacji dyrektywy oparto na obiektywnych danych. Zapewniła także, że w dalszej dyskusji nad zmianami zostaną wysłuchane uwagi wszystkich zainteresowanych stron.

Wiceminister Ryszard Bartosik wyraził zrozumienie dla celów zmiany zapisów dyrektywy o emisjach przemysłowych, które powinny służyć ograniczaniu presji środowiskowej wywieranej przez przemysł.

Mając jednak na uwadze konieczność zachowania bezpieczeństwa żywnościowego, wiceminister Bartosik podkreślił, że Polska jest przeciwna poszerzaniu obecnego zakresu dyrektywy o chów i hodowlę bydła oraz zmianie obecnie obowiązujących progów przewidzianych dla chowu i hodowli drobiu oraz świń.

Zrównoważone stosowanie środków ochrony roślin

Polska wspólnie z liczną grupą państw członkowskich (Austrią, Bułgarią, Estonią, Łotwą, Maltą, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Węgrami i Włochami) wystąpiła z wnioskiem wzywającym Komisję Europejską do uzupełnienia oceny wpływu dla projektu rozporządzenia w sprawie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin.

Zdaniem ww. państw ocena wpływu przedstawiona przez Komisję Europejską, budzi szereg wątpliwości. Nie odpowiada ona w sposób jednoznaczny i ilościowy na podstawowe pytania, dotyczące wpływu projektowanego rozporządzenia na: produkcję żywności i bezpieczeństwo żywnościowe w Unii Europejskiej, zwiększenie zależności od importu żywności oraz ograniczenie odporności Unii Europejskiej na zdarzenia kryzysowe.

– Największe zastrzeżenia budzi fakt, że obecna ocena wpływu, stanowiąca podstawę dla projektowanego rozporządzenia, nie uwzględnia skutków wojny w Ukrainie dla globalnego bezpieczeństwa żywnościowego i wynikających z nich zagrożeń dla Unii Europejskiej – stwierdził wiceminister.

Podczas dyskusji większość delegacji zgodziła się, że przedstawiona ocena wpływu nie uwzględnia kwestii bezpieczeństwa żywnościowego oraz kwestii importu z państw trzecich. Większość delegacji wskazywała na konieczność uzupełnienia analizy KE o odniesienie do wpływu wojny na Ukrainie na gospodarkę UE. Komisja Europejska nie zapowiedziała rewizji dokumentu ani przedstawienia dodatkowych analiz.

Tymczasowe kryzysowe ramy prawne w zakresie pomocy państwa

W ramach spraw różnych Litwa przedstawiła swoją notę popartą przez delegacje: Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Estonii, Grecji, Węgier, Włoch, Łotwy, Luksemburga, Malty, Rumunii, Słowacji i Słowenii w sprawie przedłużenia tymczasowych kryzysowych ram prawnych w zakresie pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę. Mając na uwadze utrzymujące się konsekwencje rosyjskiej agresji militarnej i wywołanego przez nią kryzysu energetycznego, sygnatariusze zwrócili się do KE
o przedłużenie tymczasowych kryzysowych ram prawnych dotyczących kryzysu do dnia 31 grudnia 2023 r. wraz z proporcjonalnym podwyższeniem pułapów pomocy. Oprócz sygnatariuszy, wniosek Litwy poparły Polska i Niemcy.