System Monitoringu Suszy Rolniczej
System Monitoringu Suszy Rolniczej został opracowany i uruchomiony przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach (IUNG-PIB), zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
Podstawą opracowania systemu są wieloletnie doświadczenia IUNG-PIB w zakresie budowy modeli prognoz plonów oraz unikatowa w skali Europy i świata baza danych glebowych charakteryzujących w skali kraju zróżnicowanie retencji wodnej siedliska glebowego.
Opracowany System zawiera aplikacje komputerowe integrujące dane meteorologiczne, potrzebne do obliczenia klimatycznego bilansu wodnego (KBW) oraz dane z cyfrowej mapy glebowo-rolniczej, obrazującej przestrzenne zróżnicowanie retencji wodnej różnych kategorii agronomicznych gleb.
Przy wyznaczaniu obszarów zagrożonych suszą rolniczą dla poszczególnych upraw w SMSR uwzględniane są dwa czynniki: warunki pogodowe i podatność gleb na suszę.
Zadaniem monitorowania suszy rolniczej jest wskazanie obszarów, na których występują straty spowodowane suszą w uprawach wymienionych w ww. ustawie.
Zgodnie z definicją określoną w ww. ustawie susza oznacza szkody spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września danego roku – klimatycznego bilansu wodnego poniżej określonej wartości dla poszczególnych gatunków lub grup roślin uprawnych oraz kategorii glebowych.
Susza rolnicza występuje, gdy obliczone wartości KBW dla gminy są niższe od wartości krytycznych klimatycznego bilansu wodnego określonych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2019 r. (Dz.U. 2019 r. poz. 739) w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych grup i gatunków roślin uprawnych i gleb.
Monitoring Suszy Rolniczej w Polsce prowadzony jest dla następujących grup i gatunków roślin: zbóż ozimych, zbóż jarych, kukurydzy na ziarno, kukurydzy na kiszonkę, rzepaku i rzepiku, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew owocowych, krzewów owocowych, truskawek, roślin strączkowych.
System monitoringu suszy podlega ciągłej rozbudowie i doskonaleniu. Obecnie trwają prace badawczo-rozwojowe nad wdrożeniem metod teledetekcji satelitarnej opartej o dane wysokiej oraz średniej rozdzielczości. Metody te nie tylko uwzględniają wpływ suszy, ale również innych czynników decydujących o przebiegu wegetacji i o kształtowaniu plonu. Wdrożenie metod teledetekcji satelitarnej pozwoli udoskonalić system szacowania skutków suszy rolniczej.
Poniżej znajduje się link do strony IUNG-PIB dotyczącej Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej, a także link do portalu dotyczącego suszy uruchomionego przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej -PIB, Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach rolnych i zwierząt gospodarskich
- Rozporządzenie MRiRW z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb
Strona IUNG-PIB monitoring suszy:
http://www.susza.iung.pulawy.pl/
Stop suszy - link do portalu IMGW: