Sprawozdanie z działalności Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie za 2024 rok
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych zwana dalej „IJHARS” jest jedną z instytucji funkcjonujących w strukturach kontroli żywności, której podstawowym celem działania są urzędowe kontrole jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. W jej rękach spoczywa nadzór nad jakością żywności na każdym etapie wprowadzania do obrotu – od momentu produkcji, przez handel, aż po konsumpcję. IJHARS, realizując w sposób profesjonalny i bezstronny ustawowe zadania, chroni interesy ekonomiczne konsumentów poprzez wykrywanie i zapobieganie wprowadzaniu do obrotu artykułów rolno-spożywczych o niewłaściwej jakości, w tym zafałszowanych, zapobiega nieuczciwej konkurencji. 2024 rok był kolejnym, w którym pracownicy Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie sumiennie stali na straży jakości handlowej środków spożywczych dbając o to aby na naszych stołach codziennie znajdowały się produkty, które spełniają nasze oczekiwania.
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych z wielką troską podchodzi do kwestii jakości handlowej żywności stąd też tut. Inspektorat w 2024 r. podobnie jak w latach ubiegłych zaangażował się również w działalność informacyjną skierowaną zarówno do przedsiębiorców sektora rolno-spożywczego, jak i konsumentów. Działalność ta z jednej strony ma podnieść świadomość konsumentów w zakresie różnorodności produktów spożywczych dostępnych na rynku. Z drugiej strony jej celem jest zwrócenie uwagi producentów na wymagania w zakresie jakości handlowej opisane w przepisach prawa żywnościowego szczególnie w zakresie udostępnianych w oznakowaniu produktów informacji na temat żywności.
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w 2024 r. podjęła szereg działań realizowanych w ramach projektów mających na celu wspieranie i doskonalenie jej działania. Projekty te ukierunkowane były zarówno na poszukiwanie i wprowadzanie rozwiązań wpływających na doskonalenie świadczonych usług, wprowadzania innowacji w dotychczasowych formach działalności, lepszego wykorzystywania posiadanych zasobów jak i stworzenie przestrzeni do wykorzystania indywidualnych talentów pracowników dających możliwość realizacji własnych ambicji, pasji i zainteresowań w środowisku pracy.
W 2024 r. pracownicy tut. Inspektoratu pod kierownictwem Wojewódzkiego Inspektora IJHARS zaangażowali się w realizację autorskiego projektu pn. „Kontrole pilotażowe”. Głównym celem wspomnianego projektu było wypracowanie metodyki nowego podejścia do planowania i realizowania kontroli w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Wprowadzenie nowego podejścia do planowania i realizowania kontroli miało wpłynąć na efektywność prowadzenia kontroli oraz racjonalne gospodarowanie czasem pracy.
Ponadto pracownicy WIJHARS w Olsztynie, jako członkowie zespołów realizujących projekty, zaangażowali się w realizację 5 projektów realizowanych przez GIJHARS i inne Wojewódzkie Inspektoraty IJHARS. Projekty te związane były z wypracowaniem rozwiązań mających na celu ujednolicenie podejścia do rozpatrywania spraw przez poszczególne wojewódzkie Organy IJHARS na terenie całego kraju, stworzenia platformy komunikacyjnej w ramach IJHARS do wymiany wiedzy i doświadczeń, czy też wypracowanie materiałów informacyjno-edukacyjnych skierowanych do młodego konsumenta.
1. Działalność kontrolno-oceniająca
Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie w 2024 r. swoje działania koncentrował na realizacji urzędowych kontroli zgodnie z Rocznym Ramowym Planem Kontroli Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych ustalonym przez Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Roczny ramowy plan kontroli na 2024 rok obejmował zarówno zadania kontrolne wynikające z ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych jak i innych ustaw, w których określone zostały kompetencje IJHARS, w tym np. kontrole jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych wprowadzanych do obrotu, kontrole realizowane w ramach nadzoru nad rynkiem mięsa, nadzoru nad jednostkami certyfikującymi w rolnictwie ekologicznym i produkcją ekologiczną. W 2024 r. WIJHARS w Olsztynie przeprowadzał również kontrole doraźne w przypadku otrzymywania sygnałów o nieprawidłowościach oraz kontrole doraźne ukierunkowane na sprawdzenie wybranych aspektów jakości handlowej w określonych grupach produktów. Kontrole te były głównie ukierunkowane na wykrywanie zafałszowań artykułów rolno-spożywczych, w tym sprawdzenie możliwości podmiany asortymentowej.
Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie, realizując ustawowe zadania w 2024 roku, przeprowadził na terenie województwa warmińsko-mazurskiego łącznie 733 czynności kontrolno-oceniających (Tabela 1), w tym:
- 37 kontroli wykonywanych na wniosek przedsiębiorcy, co stanowiło 5,05% wszystkich przeprowadzonych w 2024 r. czynności kontrolnych;
- 171 kontroli urzędowych jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą, co stanowiło 23,33% wszystkich przeprowadzonych w 2024 r. czynności kontrolnych;
- 525 kontroli urzędowych planowych i doraźnych w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i środków produkcji rolnej na rynku krajowym, co stanowiło 71,62% wszystkich przeprowadzonych w 2024 r. czynności kontrolnych.
| Czynności kontrolno-oceniające | Liczba kontroli | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2024 | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | |||
| Kontrole jakości handlowej art. rolno-spożywczych realizowane | na rynku krajowym | planowe | 289 | 285 | 276 | 226 | 131 |
| na zlecenie Głównego Inspektora | 18 | 10 | 15 | 20 | 4 | ||
| na zlecenie Wojewódzkiego Inspektora | 52 | 108 | 116 | 61 | 5 | ||
| kontrola warunków składowania i terminów przydatności do spożycia artykułów rolno-spożywczych na zlecenie Wojewódzkiego Inspektora | 42 | 40 | 34 | 66 | 0 | ||
| świeżych owoców i warzyw w ramach mechanizmów wsparcia dla producentów | 0 | 0 | 443 | 0 | 0 | ||
| w obrocie z zagranicą | importowane artykuły rolno-spożywcze | 154 | 190 | 196 | 104 | 186 | |
| świeże owoce i warzywa przeznaczone na eksport | 17 | 16 | 6 | 0 | 0 | ||
| Kontrole związane z nadzorem nad krajowym rynkiem owoców i warzyw | 38 | 95 | 86 | 120 | 18 | ||
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem mięsa | 49 | 69 | 85 | 79 | 81 | ||
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem zbóż | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| Kontrole związane z produkcją ekologiczną | 18 | 21 | 20 | 20 | 6 | ||
| Kontrola warunków transportu | 0 | 10 | 1 | 5 | 0 | ||
| Ocena jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych | 37 | 38 | 4 | 0 | 8 | ||
| Kontrola związane z nadzorem nad rynkiem wina | 1 | 1 | 0 | 3 | 1 | ||
| Kontrola pasz dla zwierząt domowych | 0 | 7 | 3 | 6 | 0 | ||
| Kontrola materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością | 4 | 16 | 4 | 9 | 0 | ||
| Kontrole związane z nadzorem nad czynnościami wykonywanymi przez rzeczoznawców | 11 | 9 | 10 | 10 | 5 | ||
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem nawozów (VII 2020 r. zadanie przekazane do PIORIN) | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | ||
| Kontrole ex-post (III 2023 r. zadanie przekazane do KAS) | 0 | 0 | 1 | 5 | 9 | ||
| ŁĄCZNIE | 733 | 915 | 1300 | 734 | 460 | ||
W toku 174 kontroli prowadzonych przez WIJHARS w Olsztynie w 2024 r. ujawniono nieprawidłowości, co stanowiło 23,74% ogółu przeprowadzonych czynności kontrolnych. W porównaniu do roku ubiegłego wartość ta plasuje się na porównywalnym poziomie (w 2023 r. 22,62% kontroli ujawniło nieprawidłowości) W tabeli 2 podano liczbę czynności kontrolno-oceniających przeprowadzonych przez tut. Inspektorat w 2024 r. z uwzględnieniem liczby kontroli w toku, których stwierdzono nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
| Czynności kontrolno-oceniające | Liczba czynności kontrolnych | Liczba czynności kontrolnych w których stwierdzono nieprawidłowości (%) | |
|---|---|---|---|
| Kontrole jakości handlowej art. rolno-spożywczych | na rynku krajowym (planowe, doraźne) | 359 | 128 (35,65%) |
| kontrola warunków składowania i terminów przydatności do spożycia artykułów rolno-spożywczych | 42 | 14 (33,33%) | |
| w obrocie z zagranicą (importowane art. rolno-spożywcze) | 154 | 1 (0,65%) | |
| w obrocie z zagranicą (eksportowane art. rolno-spożywcze) | 17 | 0 | |
| Kontrole związane z nadzorem nad krajowym rynkiem owoców i warzyw | 38 | 16 (42,11 %) | |
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem mięsa | 49 | 1 (2,04%) | |
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem zbóż | 3 | 0 | |
| Kontrole związane z produkcją ekologiczną | 18 | 8 (44,44%) | |
| Ocena jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych | 37 | 5 (13,51%) | |
| Kontrola materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością | 4 | 1 (25,00%) | |
| Kontrole związane z nadzorem nad czynnościami wykonywanymi przez rzeczoznawców | 11 | 0 | |
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem wina | 1 | 0 | |
| ŁĄCZNIE | 733 | 174 (23,74%) | |
W wyniku przeprowadzonych kontroli WIJHARS w Olsztynie poddał ocenie jakości handlowej 7643 partii artykułów rolno-spożywczych ujawniając 359 partii nie spełniających wymagań jakości handlowej, co stanowi 4,70% wszystkich ocenianych partii. W 2023 r. procentowy udział partii niespełniających wymagań w zakresie jakości handlowej plasował się na bardzo podobnym poziomie (w 2023 r. ujawniono nieprawidłowości w odniesieniu do 4,83% ocenianych partii). W przypadku 43 partii, w których stwierdzono nieprawidłowości, produkty zostały zakwalifikowane jako zafałszowane. W tabeli 3 podano liczbę partii artykułów rolno-spożywczych poddanych ocenie jakości handlowej w ramach prowadzonych działań kontrolnych oraz liczbę partii w odniesieniu, do których stwierdzono niewłaściwą jakość handlową.
| Czynności kontrolno-oceniające | Liczba ocenianych partii | Liczba partii niewłaściwej jakości handlowej (%) | |
|---|---|---|---|
| Kontrole jakości handlowej art. rolno-spożywczych realizowane | na rynku krajowym (planowe, doraźne) | 728 | 255 (35,03%) |
| kontrola warunków składowania i terminów przydatności do spożycia artykułów rolno-spożywczych | 6209 | 61 (0,98%) | |
| w obrocie z zagranicą (importowane art. rolno-spożywcze) | 429 | 1 (0,23%) | |
| w obrocie z zagranicą (eksportowane art. rolno-spożywcze) | 22 | 0 | |
| Kontrole związane z nadzorem nad krajowym rynkiem owoców i warzyw | 148 | 34 (22,97%) | |
| Kontrole związane z nadzorem nad rynkiem mięsa | 45 | 0 | |
| Kontrole związane z produkcją ekologiczną | 9 | 0 | |
| Ocena jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych | 37 | 5 (13,51%) | |
| Kontrola materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością | 16 | 3 (18,75%) | |
| ŁĄCZNIE | 7643 | 359 (4,70%) | |
W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli nieprawidłowościami Organ wydał:
- zalecenia pokontrolne wzywające do usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie,
- decyzje administracyjne zakazujące wprowadzenia do obrotu artykułu rolno-spożywczego,
- decyzje administracyjne nakładające karę pieniężną za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych niespełniających wymagań jakości handlowej,
- decyzje administracyjne nakładające karę pieniężną za wprowadzenie do obrotu artykułów rolno-spożywczych zafałszowanych,
- decyzje administracyjne nakładające karę pieniężną za niezrealizowanie zaleceń pokontrolnych,
- mandaty karne.
Wśród produktów oferowanych konsumentowi ostatecznemu największy odsetek partii zakwestionowanych przez Inspektorów podczas kontroli odnotowano wśród dań oferowanych w punktach gastronomicznych, oraz produktów wprowadzanych do obrotu bez opakowania lub pakowanych na życzenie konsumenta w miejscu sprzedaży. W odniesieniu do tego typu produktów Inspektorzy WIHARS w trakcie kontroli stwierdzali całkowity brak oznakowania lub też informacje o produkcie były przedstawiane błędnie, w sposób niewystarczający do dokonania przez konsumenta świadomego wyboru. W 2024 r kontrolą tego typu produktów objęto miedzy innymi następujące grupy towarowe: mięso i przetwory mięsne, ryb mrożone, kawę, herbatę, pieczywo, wyroby ciastkarskie.
Duży odsetek partii, w których stwierdzono nieprawidłowości dotyczył również tych grup produktów, w stosunku, do których brak jest jednoznacznych uregulowań prawnych, np. dań w punktach gastronomicznych, wyrobów piekarskich, napojów bezalkoholowych. Na uwagę zasługuje jednak stwierdzenie w toku kontroli znacznego odsetku partii, w których stwierdzono nieprawidłowości wśród grup produktów w stosunku, do których w przepisach prawa żywnościowego jasno wskazano zakres wymagań, tj.:
- świeżych owoców i warzyw w odniesieniu, do których producenci nie podają informacji o kraju pochodzenia produkt lub też przypisywane jest krajowe pochodzenie owocom i warzywom importowanym,
- oliwy z oliwek w przypadku, której ujawniono wprowadzanie do obrotu pod nazwą oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia oliwy z oliwek zaliczanej do niższych kategorii,
- mleka i przetworów mleczne w przypadku, których prowadzone kontrole nie ujawniły wprowadzania do obrotu pod nazwą przetworu mlecznego wyrobów mlekopodobnych, stwierdzono natomiast niewłaściwą ich prezentacje w podmiotach detalicznych, w których to wyroby seropodobne oferowane są w tym samym miejscu co sery, ulokowane między nimi, co może doprowadzić do niezamierzonego nabycia wyrobów seropobanych przez konsumentów.
Na rysunku 1 przedstawiono graficznie procentowy udział partii spełniających i niespełniających wymagań w zakresie jakości handlowej w poszczególnych grupach towarowych wśród produktów poddanych ocenie podczas kontroli jakości handlowej produktów wprowadzanych do obrotu i oferowanych konsumentowi ostatecznemu.
Rysunek 1. Procentowy udział partii spełniających i nie spełniających wymagań w zakresie jakości handlowej wśród partii oferowanych konsumentowi ostatecznemu poddanych kontroli w 2024 r. z podziałem na grupy towarowe.
2. Działalność informacyjna
Poza działaniami kontrolnymi tut. Inspektorat w ubiegłym roku angażował się również w działalność informacyjną podejmując szereg inicjatyw skierowanych zarówno do konsumentów jak i producentów żywności mających na celu propagowanie wiedzy na temat jakości handlowej żywności. Podstawowym źródłem informacji na temat działalności WIJHARS w Olsztynie jest strona internetowa, na której zamieszczane są m. in. informacje z bieżącej działalności inspektoratu, informacje o wynikach przeprowadzonych kontroli, wykaz przepisów prawnych, wzory formularzy i wniosków, informacje dotyczące współpracy z innymi organizacjami. Od lutego 2023 r. tut. Inspektorat prowadzi profil na platformie facebook. Na platformie umieszczane są informacje dot. bieżącej działalności Inspektoratu oraz treści o charakterze edukacyjnym. Profil w mediach społecznościowych wykorzystywany jest również do zamieszczania ogłoszeń oraz treści zachęcających do odwiedzenia strony internetowej Inspekcji.
Na stronie internetowej WIJHARS w Olsztynie znajdują się również, przygotowane przez pracowników tut. Inspektoratu, poradniki dla konsumentów i producentów zawierające informacje na temat jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, np. broszurki informacyjne zawierające wskazówki dla rolników pragnących produkować żywność w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego, poradnik dla konsumentów „ABC znakowania żywności” oraz broszurki zawierające wskazówki, którymi warto kierować się podczas wyboru środków spożywczych pt. „Jak wybierać produkty spożywcze spełniające nasze oczekiwania”, w ramach którego pierwsze opracowanie ukazało się w 2022 r. W 2024 r. pracownicy tut. Inspektoratu przygotowali kolejne materiały informacyjne dla konsumentów w tym cyklu, tj.:
- „Fakty i mity dotyczące jakości handlowej jaj kurzych”,
- „Wigilijny stół pełen pyszności – wybierz potrawy, które spełnią Twoje oczekiwania!”.
Poradniki te zostały udostępnione na stronach internetowych wielu wojewódzkich instytucji i organizacji, w tym na stronie Urzędu Wojewódzkiego. Inspekcja wykorzystuje je również podczas seminariów i konferencji dedykowanych dla rolników wprowadzających do obrotu środki spożywcze w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz dla konsumentów.
W ramach działalności informacyjnej skierowanej do konsumentów pracownicy WIJHARS w Olsztynie zorganizowali konferencję objętą honorowym patronatem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego pt. „Czy wiesz co jesz? – o zdrowiu i pochodzeniu żywności”. Partnerami wydarzenia byli: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa Oddział Terenowy w Olsztynie, Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Olsztynie oraz Wydział Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Wydarzenie miało charakter lokalny i miało na celu znalezienie odpowiedzi na pytania: Jak poruszać się w gąszczu deklaracji umieszczonych w oznakowaniu środków spożywczych? Jak rozpoznać produkty tradycyjne, lokalne, regionalne oraz produkty o wysokiej jakości? Pochodzenie i tradycyjny charakter produktu, jego walory prozdrowotne dla współczesnego konsumenta niewątpliwie stanowią bardzo istotne cechy decydujące o wyborze żywności. Zmierzenie się z ogromem dobrowolnych deklaracji znajdujących się w oznakowaniu środków spożywczych mających wyróżnić produkt wśród wielu podobnych, wskazać jego specyficzne walory, a w konsekwencji zachęcić do zakupu stanowi wyzwanie dla każdego konsumenta. Konferencja kierowana była zatem do szerokiego spectrum odbiorców, gdyż wszyscy jesteśmy konsumentami artykułów rolno-spożywczych i codziennie dokonujemy wyboru środków spożywczych. Ważne jest więc, aby dokonywany przez nas wybór był świadomy i zgodny z naszymi preferencjami.
Spotkała się ona z bardzo dużym zainteresowaniem, o czym świadczy duża liczba osób wyrażających chęć udziału. W konferencji wzięło udział około 170 uczestników. Wśród zaproszonych gości był Wojewoda Warmińsko-Mazurski Pan Radosław Król, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych Pan Przemysław Rzodkiewicz, przedstawiciele Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Warmińsko-Mazurskiej Inspekcji Handlowej, Inspekcji Weterynaryjnej, Banku Żywności w Olsztynie, Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska, pracownicy WUM w Olsztynie na czele z Dziekanem Wydziału Nauk o Żywności oraz Dziekanem Wydziału Rolnego a także przedstawiciele Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych z województw ościennych.
W 2024 r. WIJHARS w Olsztynie zorganizował również szkolenie o tematyce: Pobieranie próbek żywności/materiału roślinnego na obecność pozostałości środków ochrony roślin skierowane do producentów rolnych, małych przedsiębiorców, osób prowadzących punkty skupu płodów rolnych oraz wszystkich zainteresowany tematyką związaną z pobieraniem próbek . Szkolenie miało na celu przybliżenie słuchaczom zasad prawidłowego pobierania próbek różnego rodzajów żywności, materiału roślinnego i gleby z działek uprawnych, płodów rolnych z magazynów, silosów, środków transportu, oraz omówienie sposobów prawidłowego postępowania z pobranymi próbkami w trakcie ich pobierania, pakowania i transportu do laboratorium.
Szkolenie spotkało się bardzo dużym zainteresowaniem, wzięli w nim udział rolnicy, przedstawiciele jednostek certyfikujących rolnictwo ekologiczne, przedstawiciele Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Olsztynie, przedstawiciele Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie oraz przedstawiciele Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Oddział Terenowy w Olsztynie.
W tut. Inspektoracie przywiązujemy dużą wagę do działalności informacyjnej skierowanej do producentów i przedsiębiorców sektora rolno-spożywczego, szczególnie w odniesieniu do małych podmiotów działających w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego. W związku z powyższym w 2024 r. pracownicy WIJHARS w Olsztynie czynnie uczestniczyli w konferencjach, seminariach, szkoleniach i spotkaniach z producentami żywności organizowanymi przez Instytucje zaprzyjaźnione, w tym między innymi:
- seminarium pn. „Zasady znakowania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego zorganizowane Warmińsko-Mazurskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie przy współudziale WIJHARS w Olsztynie. Seminarium adresowane było do rolników wprowadzających do obrotu żywność w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz osób zainteresowanych prowadzeniem tej formy działalności. Seminarium obejmowało część teoretyczną i warsztatową. W trakcie części teoretycznej omówione zostały ogólne wymagania w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych dotyczące przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. W trakcie części warsztatowej pracownicy Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie odpowiadali na pytania uczestników dotyczące oznakowania środków spożywczych w ramach Rolniczego Handlu Detalicznego, rozwiewali wątpliwości, co do poprawności informacji umieszczanych na etykietach środków spożywczych, wskazywali szczegółowe przepisy dotyczące jakości handlowej poszczególnych grup towarowych.
- konferencja pn. „Edukacja, świadomość, działanie – recepta na zmniejszenie strat żywnościowych” zorganizowana w ramach obchodów Światowego Dnia Walki z Marnowaniem Jedzenia i Światowego Dnia Żywności przez Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych. Podczas konferencji odbyły się panele eksperckie poprzedzone wykładem wprowadzającym. Jedną z prelekcji w temacie "Wymogi prawne dotyczące bezpieczeństwa żywności produktów lokalnych" wygłosił Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, który następnie wraz z pozostałymi ekspertami, wziął udział w inspirującym panelu dyskusyjnym.
- III Warmińsko – Mazurska Konferencja Pszczelarska zorganizowana przez Samorząd Województwa Warmińsko – Mazurskiego, na której wygłoszono dwie prelekcje podczas których omówiono zagadnienia związane z jakością handlową miodu, tj. wykład pt. „Jakość handlowa miodu oczami IJHARS” oraz wykład pt. „Etykieta – źródło wiedzy o Twoim produkcie. Jak wyróżnić produkt zgodnie z przepisami prawa”.
- Konferencja pn. „Produkcja Żywności Wysokiej Jakości na Warmii i Mazurach – kreowanie marki, nowe rozwiązania, dobre praktyki” zorganizowana przez Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego, skierowana do producentów i przetwórców żywności lokalnej, naturalnej, tradycyjnej, regionalnej i ekologicznej oraz restauratorów z terenu województwa warmińsko-mazurskiego, w tym członków Sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury. Podczas konferencji pracownik WIJHARS w Olsztynie wygłosił wykład pt. „Marketing w oznakowaniu środków spożywczych”.
W 2024 r. WIJHARS w Olsztynie zorganizował również szkolenie dla mikroprzedsiebiorców i rolników wprowadzających do obrotu żywność w ramach RHD zrzeszonych w kooperatywie społecznej pn. „Inicjatywie Łącznik”. Kooperatywa stworzyła społeczny sklep internetowy, by ułatwić bezpośrednie zakupy sezonowej żywności. Sklepik ten stanowi miejsce styku lokalnych producentów z odbiorcami.
Spotkanie poświęcone było jakości handlowej żywności w zakresie oznakowania. Omówiono praktyczne aspekty dotyczące prawidłowości przekazywania konsumentom obowiązkowych informacji, które powinny być zawarte w oznakowaniu środków spożywczych oraz zasady umieszczania w oznakowania fakultatywnych deklaracji.
Wykorzystując możliwość propagowania wiedzy dotyczącej jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych chcąc dotrzeć do jak największego grona odbiorców przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu wzięli udział w następujących przedsięwzięciach, na których wystawiono stoiska informacyjne:
- XIV Wiosenne Targi Ogrodnicze „Pamiętajcie o ogrodach” zorganizowane przez Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie.
- XXX Jubileuszowe Jesienne Targi Rolnicze - agroWARMA2024 zorganizowane przez Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie. Podczas targów pracownik WIJHARS w Olsztynie wygłosił wykład pt. "Marketing w oznakowaniu środków spożywczych” dla zainteresowanych uczestników targów.
- Dożynki Wojewódzkie.
W 2024 r. pracownicy WIJHARS w Olsztynie prowadzili akcje informacyjno-edukacyjne w miejscu sprzedaży artykułów rolno-spożywczych miedzy innymi na targowiskach zlokalizowanych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Obecność przedstawicieli WIHARS w Olsztynie była doskonałą okazją dla podmiotów działających na terenie targowisk do poszerzenia wiedzy w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, rozwiania wszelkich wątpliwości, co do poprawności informacji umieszczanych na etykietach środków spożywczych, wskazania szczegółowych przepisów dotyczących znakowania poszczególnych grup towarowych, w tym w szczególności jakości handlowej świeżych owoców i warzyw oraz jakości handlowej jaj.
Chcąc zwrócić uwagę producentów na istotę jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie uczestnicząc w Walnych Zgromadzeniach Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej podczas wygłaszanych prelekcji zwraca uwagę osób obecnych na spotkaniu na jakość handlową artykułów rolno-spożywczych, wszelkie zmiany w przepisach prawa dotyczących jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Bazując na wiedzy dotyczącej bieżącej działalności Inspekcji Wojewódzki Inspektor zwraca również uwagę słuchaczy na pojawiające się nieprawidłowości w zakresie oznakowania produktów.
W październiku 2024 r. Pana Ryszarda Piórkowskiego Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych został powołany do Społecznej Rady Konsultacyjnej Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa WRiL Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Do zadań Rady należy między innymi podejmowanie inicjatyw w zakresie tworzenia oferty edukacyjnej dostosowanej do wymogów rynku pracy, wskazywanie priorytetowych kierunków w zakresie zajęć praktycznych i praktyk studenckich oraz pozyskiwanie miejsc praktyk, zgłaszanie problemów badawczych do opracowania w ramach prac dyplomowych.
W ramach podpisanego porozumienia z Rektorem Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego pracownicy WIJHARS biorą udział w zajęciach dla studentów, podczas których, informują o przepisach prawa żywnościowego. W ubiegłym roku pracownicy tut Inspektoratu czterokrotnie spotkali się studentami UWM w Olsztynie. Podczas spotkań o charakterze szkoleniowo-informacyjnym młodzi adepci nauki o żywności mieli możliwość posiąść wiedzę z zakresu prawa żywnościowego regulującego kwestie jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych produkowanych i wprowadzanych do obrotu na rynek, jak też zgłębić jej wymiar praktyczny, również w ujęciu kontroli urzędowej.
Działalność edukacyjna WIJHARS w Olsztynie nastawiona jest również na podnoszenie świadomości żywnościowej wśród młodzieży kształcącej się w szkołach ponadpodstawowych o profilu gastronomiczno-spożywczym (Licea zawodowe, Technika). W ubiegłym roku tut. Inspektorat podjął współpracę z trzema tego typu szkołami zlokalizowanymi na terenie województwa przeprowadzając łącznie 6 zajęć edukacyjno-informacyjnych. W trakcie spotkań uczniowie mieli możliwość zaznajomienia się z rolą i zakresem działań Inspekcji w dbałości o jak najwyższy poziom ochrony interesów i praw konsumentów. Omawiano aspekty prawidłowego oznakowania produktów oraz wpływ informacji umieszczanych w oznakowaniu produktów spożywczych na bezpieczeństwo ich spożywania.
Nasza działalność edukacyjna kierowana jest również do najmłodszego pokolenia konsumentów, w związku z czym wykorzystujemy organizowane na terenie województwa warmińsko-mazurskiego imprezy okolicznościowe dedykowane dzieciom uczęszczającym do szkół podstawowych aby zaszczepić w nich potrzebę poznania artykułów rolno-spożywczych dostępnych na półkach sklepowych i świadomego doboru żywności, po którą sięgają. W trakcie tych spotkań pracownicy tut. Inspektoratu prowadzili praktyczne warsztaty o tematyce jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych dedykowane uczniom szkół podstawowych. W 2024 r. pracownicy WIJHARS w Olsztynie uczestniczyli w dwóch tego typu imprezach edukacyjnych zorganizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie oddział w Olsztynie pod hasłem AKTYWNI BŁĘKITNI.
Angażując się w działalność związaną z promowaniem żywności wysokiej jakości przedstawiciel tut. Inspektoratu został włączony do Zespołu Opiniodawczo-Doradczego ds. Sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury” opiniującego wnioski przedsiębiorców starających się o uzyskanie prawa do posługiwania się logotypem sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury”.
Dobrą praktyką w działalność informacyjnej wykorzystywaną przez pracowników tut. Inspektoratu jest przygotowywanie artykułów prasowych dotyczących jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Przygotowane publikacje w głównej mierze kierowane są do konsumentów i poruszają zagadnienia dotyczące jakości handlowej żywności. W 2024 roku pracownicy inspektoratu przygotowali 3 publikacje, które opublikowano w biuletynie „Wiedza i Jakość” wydawanym przez Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz w czasopiśmie „Kierunek spożywczy” wydawanym przez BMP Sp. z o.o. Sp.k.
Ponadto, w ramach działalności informacyjnej mającej na celu między innymi propagowanie wiedzy na temat jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, w 2024 r. pracownicy tut. Inspektoratu brali udział w roli eksperckiej w cyklicznym (cotygodniowym) programie radiowym emitowanym na antenie Radia Olsztyn. W trakcie audycji omawiane są między innymi zagadnienia związane z jakością handlową poszczególnych grup artykułów rolno-spożywczych podkreślając wagę czytania informacji na temat żywności zawartych w oznakowaniu produktów w celu podniesienia świadomości konsumentów i umożliwienia im dokonywania przemyślanych wyborów zakupywanej żywności. Współudział WIJHARS w Olsztynie w tworzeniu programu „Jedzenie pod lupą” trwa już od 2017 r. Prowadząca program redaktor Pani Dorota Grzymska między innymi za prowadzenie tej audycji została uhonorowana przez Radę Programową Radia Olsztyn nagrodą imienia Maryny Okęckiej-Bromkowej.
Materiały
Sprawozdanie z działalności Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie za 2024 roksprawozdanie_z_dzialalnosci_2024.pdf 0.56MB
- Ostatnia modyfikacja:
- 04.03.2025 17:02 Andrzej Giżyński
- Pierwsza publikacja:
- 04.03.2025 17:02 Andrzej Giżyński