Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Jeżeli osoba ubiegająca się o pomoc w ramach ww. interwencji jest rolnikiem i w dniu składania wniosku o przyznanie pomocy ma nie więcej niż 40 lat (nieukończone 41 lat) wówczas spełnia, w ramach przedmiotowej interwencji, definicję młodego rolnika.

TAK. Można przyznać pomoc na zakup dwóch instalacji PV wraz z magazynami energii elektrycznej (po jednym na każdą instalację PV), gdzie jedna instalacja PV będzie wykorzystywana na potrzeby produkcyjne gospodarstwa a druga na potrzeby mieszkalne, o ile moc instalacji PV na potrzeby mieszkalne nie przekroczy 10 kW i będzie stanowić nie więcej niż 20% całkowitej mocy urządzeń do wytwarzania energii elektrycznej z OZE znajdujących się w gospodarstwie – co powinno jednoznacznie wynikać z projektu PV, stanowiącego załącznik do wniosku o przyznanie pomocy. Przy czym warunkiem koniecznym powyższego rozwiązania jest to, by część mieszkalna była funkcjonalnie powiązana z częścią produkcyjną gospodarstwa, tzn. by obie części były zlokalizowane w ramach jednego siedliska, tj. jednej działki lub kilku działek bezpośrednio przylegających do siebie. W przypadku, gdy dom mieszkalny mieści się w innej lokalizacji niż gospodarstwo rolne, wówczas pomoc może być przyznana jedynie na zakup instalacji PV, która będzie wykorzystywana w części gospodarstwa rolnego.

W odniesieniu do kwestii dotyczącej możliwości powiększenia już istniejącej mikroinstalacji PV rozumianej jako rozbudowa tej mikroinstalacji, gdzie dodatkowo może zaistnieć potrzeba wymiany niektórych elementów na nowe wskutek ich uszkodzenia / wyeksploatowania (np. dodatkowe nowe ogniwa z jednoczesną wymianą uszkodzonych ogniw na nowe, wymiana falownika na nowy większy lub wstawienie dodatkowego falownika obok istniejącego), informuję że zgodnie z regulaminem pomoc może być przyznana na zakup nowej mikroinstalacji PV z magazynem energii elektrycznej. Zatem przedmiotem pomocy nie może być rozbudowa / modernizacja istniejącej mikroinstalacji PV, a montaż nowej mikroinstalacji PV, obok np. istniejącej.

Odnosząc się natomiast do możliwości zainstalowania mikroinstalacji PV w całości od nowa, co w opisanym w pytaniu przypadku rozumiemy jako całkowity demontaż istniejącej mikroinstalacji PV z uwagi np. na jej znaczne wyeksploatowanie i zainstalowanie w jej miejscu nowej, należy wskazać, że zgodnie z regulaminem, nie są wspierane operacje/inwestycje, które mają charakter odtworzeniowy. Odtworzenie inwestycji budowlanej ma miejsce w przypadku, gdy dochodzi do remontu istniejącego obiektu budowlanego (np. remontu mikroinstalacji PV), rozumianego jako wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym (mikroinstalacji PV) robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego (niestanowiących bieżącej konserwacji) z dopuszczeniem zastosowania wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (np. wymiana uszkodzonych ogniw fotowoltaicznych na nowe o porównywalnej mocy). Zatem w przypadku, gdy wymiana istniejącej mikroinstalacji PV będzie związana z zastąpieniem jej nową mikroinstalacją PV o podobnej mocy, wówczas mówimy o inwestycji, która ma charakter odtworzeniowy a zakup takiej mikroinstalacji PV nie może stanowić kosztu kwalifikowalnego w ramach interwencji I.10.2 w obszarze B. Natomiast, gdy istniejąca mikroinstalacja PV (np. o mocy 5 kW) zostanie zastąpiona nową mikroinstalacją PV (wraz z magazynem energii elektrycznej) o mocy np. 15 kW, wówczas taki zakup może stanowić koszt kwalifikowalny.

NIE. Zgodnie z zapisami regulaminu, w obszarze B pomoc przyznaje się, jeżeli operacja dotyczy zakupu mikroinstalacji PV wraz z magazynem energii elektrycznej. Oznacza to, że pomoc nie może zostać udzielona na zakup samego magazynu energii elektrycznej (nawet jeżeli w gospodarstwie istnieje już mikroinstalacja PV), gdyż zakup magazynu energii elektrycznej jest nieodłącznie związany z zakupem mikroinstalacji PV.

TAK. Przepisy regulaminu nie wykluczają z możliwości ubiegania się o pomoc producentów drobiu nieekologicznego, którzy wykorzystują energię elektryczną na cele prowadzonej produkcji, o ile spełnią warunki wskazane w ww. regulaminie.

Zgodnie z zapisami regulaminu na realizację operacji może być wypłacona zaliczka w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty przyznanej pomocy, jeżeli wnioskodawca wystąpił o przyznanie i wypłatę zaliczki we wniosku o przyznanie pomocy. Warunkiem wypłaty zaliczki jest wniesienie przez beneficjenta zabezpieczenia zaliczki w formie weksla niezupełnego (in blanco). Termin wniesienia zabezpieczenia określa umowa.

Pojemność magazynu energii elektrycznej planowanego jako zakup w ramach interwencji I.10.2 w obszarze B, należy odnieść do mocy mikroinstalacji PV planowanej do zakupu w ramach tej interwencji – bez uwzględniania mocy istniejącej instalacji PV. Zatem pojemność ww. magazynu energii elektrycznej nie może być mniejsza niż iloczyn mocy zainstalowanej elektrycznej PV (nowej) wyrażonej w kilowatach (kW) i przelicznika wynoszącego 0,5.

Aby został spełniony warunek odbycia szkolenia w zakresie efektywności energetycznej gospodarstwa w przypadku wnioskodawców będących:

- osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości – przeszkolony musi zostać pracownik wnioskodawcy (np. który w zakresie swoich obowiązków będzie posiadał obsługę urządzeń wchodzących w skład operacji). Na potwierdzenie powyższego wnioskodawca powinien dostarczyć dokument potwierdzającego zatrudnienie w podmiocie wnioskującym o pomoc np. oświadczenie o zatrudnieniu) lub członek zarządu podmiotu wnioskującego o pomoc;

- spółką cywilną - przeszkolony musi być co najmniej jeden ze wspólników tej spółki cywilnej.

Wypełnienie ww. obowiązku odbycia szkolenia musi być udokumentowane poprzez przedstawienie odpowiedniego zaświadczenia/certyfikatu:

- na etapie wniosku o przyznanie pomocy – jeżeli szkolenie było przeprowadzone w okresie 24 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy w ramach interwencji I.10.2 albo

- na etapie wniosku o płatność końcową – jeżeli beneficjent nie udokumentował odbycia ww. szkolenia na etapie wniosku o przyznanie pomocy w ramach interwencji I.10.2.  

Przepisy regulujące zasady ubiegania się o pomoc w ramach interwencji I.10.2 nie określają listy podmiotów prowadzących szkolenia z zakresu efektywności energetycznej gospodarstwa. Podmiot, który przeprowadzał będzie ww. szkolenie powinien być do tego uprawniony, tj. powinien w swoim zakresie działania posiadać działalność szkoleniową.

Dokumentem potwierdzającym odbycie szkolenia w zakresie efektywności energetycznej gospodarstwa jest zaświadczenie/certyfikat. W przypadku, gdy ze wskazanej w zaświadczeniu/certyfikacie nazwy szkolenia nie będzie precyzyjnie wynikało, że szkolenie to dotyczyło zagadnień związanych z efektywnością energetyczną gospodarstwa, do dokumentu należy dołączyć program szkolenia.

Do wyliczenia zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie powinny zostać wykorzystane dane za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy (lub w okresie krótszym - jeżeli występuje krótszy okres prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie). W sytuacji, gdy posiadane faktury nie obejmują ww. okresu - brakuje rozliczenia np. z ostatniego miesiąca (styczeń) poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku, gdyż operator sieci dystrybucyjnej nie dokonał jeszcze rozliczenia za dostawę energii na podstawie rzeczywistego wskazania licznika, wówczas do wyliczenia zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie należy przyjąć zużycie wynikające z dokumentów dotyczących prognozy za ten okres (za styczeń) – który wystawia OSD.

W przypadku gdy planowany jest zakup pompy ciepła (wraz z zakupem mikroinstalacji PV i magazynem energii elektrycznej), wówczas dobór mocy określony w projekcie PV dla mikroinstalacji PV wraz z magazynem, powinien obejmować nie tylko zapotrzebowanie zużycia energii elektrycznej wynikające z przedstawionych faktur ale również z projektowanego zużycia energii tej pompy ciepła. Czyli w tym przypadku, przy projektowaniu mocy mikroinstalacji PV należy zsumować zużycie energii (w kWh) z powyższych faktur i projektowanego zużycia energii (w kWh) dla tej pomy ciepła.

Przepisy nie precyzują i nie wskazują konkretnego rodzaju pompy ciepła jakie mogą być dofinansowane w ramach interwencji I.10.2 w obszarze B. Zatem każdy zakup pompy ciepła (np. pompy powietrznej, wodnej, gruntowej) może być dofinansowany pod warunkiem, że wraz z zakupem tej pompy zostanie również zakupiona mikroinstalacja PV wraz z magazynem energii elektrycznej (po spełnieniu pozostałych warunków regulaminu w obszarze B) oraz elementy elektryczne występujące w tej pompie ciepła, będą zasilane energią elektryczną z mikroinstalacji PV.

TAK. Zapisy regulaminu nie doprecyzowują, czy w ramach pomocy w przypadku, gdy gospodarstwo związane z działalnością rolniczą posiada dwie siedziby może być zainstalowana jedna, czy wiele instalacji PV a jedynie wskazują, że pomoc ma dotyczyć zakupu mikroinstalacji PV wraz z magazynem energii elektrycznej, z której energia elektryczna (wraz z jej magazynowaniem) będzie wykorzystywana wyłącznie na potrzeby własne gospodarstwa. Pomoc może być przyznana na zakup dwóch instalacji PV (po jednej na każda siedzibę) wraz z magazynami energii elektrycznej (po jednym na każdą instalację PV) pod warunkiem, że każda z nich będzie dostosowana do zużycia energii elektrycznej w danej siedzibie wynikającego z projektu PV i łącznie nie będą one przekraczały 50 kW. Jednocześnie należy pamiętać że zgodnie z zapisami regulaminu dla obszaru B maksymalna wysokość pomocy udzielona beneficjentowi, w okresie realizacji PS WPR, wynosi 200 tys. zł. (§ 3 ust. 12).

Warunki, które muszą spełniać załączane do wniosku o przyznanie pomocy załączniki określone zostały w § 4 ust. 10 regulaminu dla obszaru B. W myśl wskazanej regulacji załączane do wniosku dokumenty wymagające opatrzenia podpisem przez osobę trzecią dołącza się w postaci elektronicznej jako:

1. dokumenty opatrzone przez tę osobę kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym, albo
2. elektroniczne kopie dokumentów sporządzonych w postaci papierowej i opatrzonych przez tę osobę podpisem własnoręcznym, zapisane w formacie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 18 pkt 3 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

W przypadku sporządzenia Projektu PV przez osobę z uprawnieniami wymienionymi w Załączniku nr 6 do regulaminu dla obszaru B, w pkt. 2 ppkt. 2 tj. z uprawnieniami SEP, wnioskodawca powinien dołączyć do wniosku skan świadectwa potwierdzającego posiadanie tych kwalifikacji, bez konieczności potwierdzania go za zgodność z oryginałem. W przypadku niedołączenia skanu ww. świadectwa, Oddział Regionalny ARiMR wezwie wnioskodawcę do dostarczenia dokumentu potwierdzającego posiadanie ww. uprawnień, co może wpłynąć na wydłużenie okresu weryfikacji wniosku.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zapisy ww. regulaminów nie przewidują możliwości uczestnictwa w procesie ubiegania się o przyznanie pomocy przez pełnomocnika.
Zgodnie z zapisami regulaminu złożenie wniosku o przyznanie pomocy za pomocą PUE następuje po uwierzytelnieniu w tym systemie podmiotu składającego ten wniosek, z tym że w przypadku gdy wniosek składany jest przez podmiot niebędący osobą fizyczną – po uwierzytelnieniu osoby:

1. uprawnionej do reprezentacji tego podmiotu - jeżeli jego reprezentacja jest jednoosobowa;
2. upoważnionej przez osoby uprawnione do reprezentacji tego podmiotu - jeżeli jego reprezentacja jest wieloosobowa.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że załączniki do wniosku stanowią integralną część wniosku dokument wskazany w pytaniu, który dotyczy podmiotu wnioskującego, zwolniony jest z koniczności dodatkowego podpisu, gdyż jego uwierzytelnienie nastąpi w momencie przesłania wniosku przez PUE. Natomiast w przypadku dokumentów wymagających opatrzenia podpisem przez osoby trzecie, zastosowanie mają zapisy regulaminów wskazane w ust. 10 ww. paragrafu.

Zgodnie z § 3 ust. 3 pkt 1 regulaminu dla obszaru A, B lub C, o przyznanie pomocy będzie mógł ubiegać się rolnik będący osobą fizyczną lub prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, bądź wspólnicy spółki cywilnej prowadzący działalność rolniczą w ramach spółki cywilnej, jeżeli spełnia następujące warunki:
1) została mu przyznana jednolita płatność obszarowa na podstawie przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego lub podstawowe wsparcie dochodów w ramach PS WPR co najmniej w roku, w którym złożono WOPP lub w roku poprzednim lub który prowadzi działy specjalne produkcji rolnej, o których mowa w art. 6 pkt 5 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2023 r. poz. 208, z późn. zm.)(…); 
W przypadku wniosków o przyznanie pomocy składanych w ramach interwencji I.10.2 warunek, o którym mowa powyżej będzie spełniony jeśli wnioskodawcy przyznano płatność obszarową (tj. wydano decyzję) w roku 2023 r. lub 2024 r. Należy podkreślić, że regulacja ta określa termin przyznania płatności bezpośrednich nie wskazując, za którą kampanię naboru wniosków obszarowych ta płatność jest przyznana. Oznacza to, że znaczenie ma data przyznania płatności bezpośrednich (data wydania decyzji w tym zakresie) a nie to, za który rok płatności zostały przyznane.
Niemniej jednak mając na uwadze poczynione powyżej założenie, należy wskazać że wnioski o płatności bezpośrednie za rok 2024 mogą być składane od 15 marca 2024 r. Natomiast zgodnie z art. 67 ust. 11 ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (Dz. U. z 2023 r., poz. 412) decyzja w sprawie o przyznanie płatności bezpośrednich (na podstawie wniosku o płatności obszarowe złożonego w 2024 r.) jest wydawana w terminie do dnia 31 maja roku następującego po roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej pomocy (czyli w tym przypadku do 31 maja 2025 r.). Oznacza to, że wnioskodawca któremu nie przyznano płatności za rok 2023 (gdyż o takie płatności się nie ubiegał) a złoży wniosek o płatności bezpośrednie po raz pierwszy za rok 2024, nie spełni kryterium przyznania pomocy określonego w § 3 ust. 3 pkt. 1 regulaminu dla obszaru A, B lub C.

Zakres kosztów podlegających dofinansowaniu znajduje się w § 3 ust. 16 – 19 regulaminu dla obszaru B. W myśl powyższych przepisów, wymiana pokrycia dachowego pod mikroinstalację PV nie wpisuje się w zakres kosztów kwalifikowalnych w ramach interwencji I.10.2 w obszarze B.

TAK. W przypadku obszaru B, wnioskodawca, co do zasady, powinien być prosumentem energii odnawialnej w myśl art. 2 pkt 27a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 z późn. zm.), tj. wnioskodawca będzie odbiorcą końcowym wytwarzającym energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji (…). Dodatkowo, zgodnie z art. 4 ust. 11 pkt 2 tej ustawy – w przypadku gdy m. in. prosument energii odnawialnej, nie wykorzysta zgromadzonych dla danego miesiąca kalendarzowego środków odpowiadających wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w tym miesiącu w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, to niewykorzystane środki stanowią nadpłatę, która jest zwracana m. in. prosumentowi energii odnawialnej w terminie nie dłuższym niż do końca 13. miesiąca następującego po danym miesiącu. Wysokość zwracanej nadpłaty nie może przekroczyć dwudziestu procent wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.

Zatem zgodnie z prawem dotyczącym prosumentów, nie daje się im możliwości sprzedaży energii elektrycznej - prosument nie może więc na instalacji zarabiać. Korzyści finansowe dla prosumenta – to oszczędności na rachunkach za prąd. Zatem nadwyżki energii powinny być wprowadzane do sieci i rozliczane w sposób zgodny z ww. ustawą o odnawialnych źródłach energii. Przy czym, zwracam uwagę, że obliczona w projekcie PV moc tej mikroinstalacji PV, powinna wynikać ze wskazania zużycia energii elektrycznej z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy wynikające z faktur lub innych dokumentów wydanych przez OSD, potwierdzających faktyczne zużycie energii elektrycznej, a w przypadku wnioskodawcy prowadzącego działalność rolniczą w gospodarstwie przez okres krótszy niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia WOPP, wskazanie zużycia energii elektrycznej od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie (ust. 1 pkt 2) załącznika nr 6 do regulaminu dla obszaru B).

Mając na uwadze powyższe, w przypadku gdy wnioskodawca ubiegający się o pomoc w ramach interwencji I.10.2 w obszarze B, będzie prosumentem energii elektrycznej w myśl ww. przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 z późn. zm.), wówczas może oddawać nadwyżkę wyprodukowanej energii elektrycznej z mikroinstalacji PV (fotowoltaiki) do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej.

Pomoc udzielana w ramach interwencji I.10.2 nie obejmuje kosztów podatku od towarów i usług (VAT) niezależnie od tego czy wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT, a także niezależnie od wyskości zastosowaj  przez wykonawcę stawki podatku. Ustalenie wymiaru podatku VAT nie stanowi zakresu kompetencji ARiMR. ARiMR rozliczając inwestycje dotyczące fotowoltaiki nie kwestionuje przyjętej na fakturach stawki podatku VAT.

Gdy wnioskodawca prowadzi działalność rolniczą w gospodarstwie w okresie nie krótszym niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy, lecz nie posiada faktur za zużycie energii elektrycznej wystawionych na siebie na cały ww. okres 12 miesięcy, wówczas dopuszcza się by projektant przy obliczaniu mocy mikroinstalacji PV uwzględnił, oprócz faktur wystawionych na wnioskodawcę, również faktury wystawione na osobę trzecią  - o ile wykazany na obu fakturach (wnioskodawcy i osoby trzeciej) adres przyłącza energii elektrycznej (PPE) do którego będzie przyłączona projektowana mikroinstalacja PV jest taki sam.

Przy czym należy zwrócić uwagę, że umowa z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej, zawierana po wykonaniu mikroinstalacji PV przyłączonej do ww. PPE (stanowiąca załącznik do wniosku o płatność), musi być zawarta ze stroną umowy z Agencją, czyli Beneficjentem.

Zgodnie z zasadami przyznawania pomocy dla interwencji I.10.2 Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy efektywności energetycznej w obszarze B, w procesie przyznawania pomocy, kluczowe jest badanie racjonalności kosztów/inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Dlatego też zaleca się aby wnioskodawca razem z wnioskiem o przyznanie pomocy dołączył co najmniej dwie oferty zebrane w ramach analizy rynku, na podstawie których zostały oszacowane wydatki, lub protokół z analizy rynku wskazującego nazwy podmiotów, od których zostały zebrane oferty, wartość poszczególnych ofert lub wartości wynikające z cenników (§ 3 ust. 23 regulaminu naboru wniosków o przyznanie pomocy). Niemniej jednak w związku z tym, iż koszty ogólne mogą być ponoszone od 1 stycznia 2023 r. (czyli przed rozpoczęciem naboru wniosków) dołączenie ofert dla tych kosztów nie jest wymagane.

Zgodnie z ust. 1 pkt 8) załącznika nr 3 do regulaminu dla obszaru B, wnioskodawca wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy składa dokumenty (załączniki) niezbędne do jej przyznania, w tym.: kosztorys inwestorski – w przypadku gdy operacja obejmuje inwestycję polegającą na wykonaniu robót budowlanych.

Dodatkowo art. 3 pkt 7) ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682 z późn. zm.) wskazuje definicję robót budowlanych, przez którą należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Montaż paneli fotowoltaicznych może odbywać się na dachu lub opcjonalnie na gruncie na konstrukcji wspornej. W związku z tym roboty budowlane polegające na ich montażu wpisują się w ww. definicję robót budowlanych. Mając na uwadze powyższe oraz wskazane w KNR AT-57 cztery rozdziały (pierwsze trzy dotyczą instalowania paneli: na gruncie, na dachach płaskich oraz na dachach stromych, elewacji i balustradach,  czwarty dotyczy części elektrycznej), do wniosku o przyznanie pomocy obejmującego wskazany powyżej zakres  inwestycji wymagane jest  przedłożenie kosztorysu inwestorskiego.