Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Prezes Agencji albo osoba przez niego upoważniona niezwłocznie po złożeniu wniosku
o przyznanie pomocy (WOPP) wyznacza właściwą jednostkę organizacyjną Agencji do rozpoznania sprawy. W przypadku wyznaczenia jednostki organizacyjnej Agencji podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy doręcza się zawiadomienie o wyznaczeniu tej jednostki.

Rozpatrzenie wniosku o przyznanie pomocy (WOPP) kończy się poinformowaniem wnioskodawcy o wyniku oceny jego wniosku:

• • przesłaniem wnioskodawcy umowy o przyznaniu pomocy wraz z oświadczeniem ARiMR o woli jej zawarcia oraz wezwaniem wnioskodawcy do jej zawarcia – w przypadku pozytywnego rozpatrzenia WOPP i niestwierdzenia zaistnienia żadnej z przesłanek do odmowy zawarcia umowy,
  • przesłaniem wnioskodawcy informacji o odmowie zawarcia umowy z podaniem przyczyn odmowy – w przypadku, gdy pomimo pozytywnego rozpatrzenia WOPP stwierdzono, że zachodzi co najmniej jedna z przesłanek do odmowy zawarcia umowy;
  • przesłaniem wnioskodawcy informacji o odmowie przyznania pomocy z podaniem przyczyn odmowy – w przypadku niespełnienia warunków przyznania pomocy lub wyczerpania środków przeznaczonych na przyznanie pomocy na operacje w ramach danego naboru.

Przepisy dot. obsługi wniosków o przyznanie pomocy w ramach interwencji I.10.5 umożliwiają złożenie wniosku o zmianę umowy o przyznaniu pomocy (tzw. aneks). Zgodnie z zapisami Umowy – załącznik nr 1 do Regulaminu:

• Beneficjent zobowiązany jest zgłosić za pomocą PUE wszystkie zmiany w biznesplanie stanowiącym załącznik nr 1 do umowy Agencji, która dokonuje oceny czy zmiany te wymagają zawarcia aneksu do umowy, i przekazuje Beneficjentowi informację o wyniku tej oceny.
• Agencja rozpatruje zgłoszone przez Beneficjenta zmiany w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia zmian w biznesplanie i wzywa Beneficjenta do zawarcia aneksu do umowy w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku o zmianę umowy albo informuje Beneficjenta o braku zgody na zmianę umowy.
• Zmiana umowy nie może powodować:

1) zmiany celu operacji oraz wskaźników jego realizacji, określonych w § 2 umowy; 2) zmiany zobowiązania o niefinansowaniu operacji, o którym mowa w szczególności w § 4 ust. 1 pkt 19 umowy;

3) zmian w biznesplanie, mających wpływ na liczbę punktów przyznanych na operację, w taki sposób, że operacja ta nie uzyskałaby liczby punktów wymaganych do przyznania pomocy w ramach danego naboru wniosków o przyznanie pomocy.

Należy pamiętać, że zawarcia aneksu do umowy wymagają w szczególności zmiany w biznesplanie w zakresie:

1. planu wydatkowania środków na inwestycje związane bezpośrednio z obszarem wsparcia, którego dotyczy operacja w zakresie wysokości kosztów kwalifikowalnych;
2. zmian dokonywanych w zakresie zaplanowanych kosztów inwestycji, jeśli dochodzi do zmiany uzasadnienia zaplanowanych kosztów inwestycji i/lub charakterystyki i/lub paramentów technicznych oraz obniżenia szacunkowej wartości w kwocie netto wszystkich inwestycji w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne;
3. zapewnienia zgodności szacunkowych wartości planowanych inwestycji z cenami rynkowymi;
4. prognozowanego w roku docelowym przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie oraz określenia sposobu, w jaki realizacja operacji doprowadzi do osiągnięcia wzrostu wartości sprzedaży (brutto) produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie do prognozowanego poziomu;
5. rodzaju i tematyki szkoleń związanych z zakresem operacji przewidzianym w biznesplanie, jeśli przyznano mu punkty za jego ukończenie;
6. zaprzestania uczestnictwa w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych, z której zakresem działalności miał związek przedmiot operacji, jeżeli za to kryterium wyboru zostały nadane punkty;
7. zaprzestania uczestnictwa w systemie jakości w przypadku uzyskania punktów za to kryterium wyboru;
8. okresu realizacji biznesplanu (zmiana roku docelowego).

Nie wymagają zawarcia aneksu do umowy zmiany w biznesplanie pozwalające zachować spójność operacji i zgodność z koncepcją zmian strukturalnych w gospodarstwie służących zwiększeniu orientacji rynkowej gospodarstwa zawartą w biznesplanie stanowiącym załącznik do złożonego Wniosku o przyznanie pomocy, dotyczące:

1. inwestycji lub kosztów ogólnych – o ile nie dochodzi do zmiany uzasadnienia inwestycji lub kosztów ogólnych i w przypadku inwestycji budowlanych, o ile nie przyznano za nie punktów;
2. innych założeń przewidzianych w biznesplanie, o ile nie przyznano za nie punktów.
3.  skrócenia okresu realizacji biznesplanu.

Tak, beneficjent może zrezygnować z realizacji operacji na podstawie wniosku o rozwiązanie Umowy za porozumieniem stron złożonego za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ARiMR (PUE).

W okresie 14 dni po dniu zakończenia naboru wniosków o przyznanie pomocy ww. wniosek może być zmieniany przez wnioskodawcę w zakresie dotyczącym załączonych dokumentów (np. poprzez dodanie nowego załącznika), z wyjątkiem biznesplanu. Dokonanie takich zmian ma wpływ na ustalanie liczby punktów z tytułu kryteriów wyboru operacji.

Nie, pomoc jest przyznawana w formie płatności ryczałtowej (z góry określona stała kwota pomocy).

W ramach naboru wniosków o przyznanie pomocy przeprowadzanego w 2025 roku, pomoc jest przyznawana w formie płatności ryczałtowej w kwocie 100 tys. zł lub 120 tys. zł. (w 2 ratach). Wysokość ryczałtu (maksymalnie 85% kosztów kwalifikowalnych):

• 120 000 zł – gospodarstwa rozpoczynające działalność w zakresie wprowadzania produktów na rynek w ramach krótkich łańcuchów dostaw (RHD lub sprzedaż bezpośrednia lub dostawy bezpośrednie) oraz gospodarstwa prowadzące produkcję ekologiczną;

• I rata – 96 000 zł,
• II rata – 24 000 zł;

• 100 000 zł – pozostałe operacje

• I rata – 80 000 zł,
• II rata – 20 000.

Minimalne wymagane koszty kwalifikowalne operacji są ustalane automatycznie w systemie PUE do obsługi wniosków, na podstawie wyboru celu interwencji i wynoszą:

            − 141 177,00 zł - w przypadku ubiegania się o pomoc w wysokości 120 tys. zł (obszar EKO 120 tys. lub KŁD 120 tys.),

• 117 648,00 zł – w przypadku ubiegania się o pomoc w wysokości 100 tys. zł (obszar POZOSTAŁE 100 tys.).

W przypadku beneficjentów, którym przyznania zostanie pomoc na podstawie WOPP złożonych w naborze przeprowadzonym w 2025 r. realizacja założeń biznesplanu ma nastąpić w terminie nie dłuższym niż 3 pełne lata kalendarzowe następujące po roku wyjściowym, a w przypadku następcy prawnego beneficjenta – 4 lata kalendarzowe, następujące po roku wyjściowym

Możliwe jest złożenie przez współmałżonka wniosku w ramach interwencji I.10.5 pod warunkiem spełnienia wskazanych poniżej warunków.

Pomoc w ramach interwencji I.10.5  przyznaje się rolnikowi (rolnik w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115 oznacza osobę fizyczną lub prawną bądź grupę osób fizycznych lub prawnych, bez względu na status prawny takiej grupy i jej członków w świetle prawa krajowego, których gospodarstwo jest położone na obszarze objętym zakresem terytorialnym stosowania Traktatów, określonym w art. 52 Traktatu o Unii Europejskiej w związku z art. 349 i 355 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), oraz które prowadzą działalność rolniczą określoną przez państwa członkowskie zgodnie z art. 4 ust. 2 niniejszego rozporządzenia).

Pomoc przyznaje się rolnikowi, który spełnia definicję mikroprzedsiębiorstwa, małego lub średniego przedsiębiorstwa (MŚP), zgodnie z kryteriami o których mowa w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu.

Zgodnie z Regulaminem  (§ 3 ust. 14 pkt 2) pomoc przyznaje się rolnikowi, który m.in. posiada  numer EP.

Organem właściwym w sprawach dotyczących wpisu do ewidencji producentów i wykreślenia z tej ewidencji jest kierownik biura powiatowego Agencji, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy.

Na stronie ARiMR, pod adresem internetowym: https://www.gov.pl/web/arimr/wniosek-o-wpis-do-ewidencji-producentow2 zamieszczone zostały informacje/instrukcje dot. zasad nadawania numeru identyfikacyjnego.

W przypadku gdy jeden z współmałżonków lub współposiadaczy gospodarstwa posiada już numer identyfikacyjny gospodarstwa należy postępować zgodnie z „ Instrukcją wypełniania wniosku o wpis do ewidencji producentów wersja 18 z dnia 20.03.2025 r. pkt 2 Zasada nadawania numeru identyfikacyjnego. Należy jednak mieć na uwadze, że każdy podmiot, któremu nadany został numer (w ramach odpowiedniej dla niego kategorii, np. potencjalny beneficjent, czy nadanie odrębnego numeru identyfikacyjnego) będzie weryfikowany z punktu widzenia pozostałych przesłanek przyznania pomocy dotyczących bezpośrednio tego podmiotu tj. czy podmiot ten spełnia definicję rolnika w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115, którego gospodarstwo jest położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.  Oznacza to, że współmałżonek może ubiegać się o pomoc w ramach interwencji I.10.5, pod warunkiem, że będzie miał nadany odrębny numer identyfikacyjny, o którym mowa w Instrukcji wypełniania wniosku o wpis do ewidencji producentów oraz spełni pozostałe wymogi dotyczące zasad przyznawania pomocy w ramach interwencji I.10.5.

O pomoc może ubiegać się rolnik w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115, którego gospodarstwo jest położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz który prowadzi działalność rolniczą.

Przepisy dot. interwencji I.10.5 nie ograniczają dostępu do przedmiotowej pomocy jedynie dla obywateli Rzeczpospolitej Polskiej. Niemniej jednak wnioski w ramach interwencji I.10.5 składa się poprzez Platformę Usług Elektronicznych ARiMR (PUE), a każda osoba przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy (WOPP) musi posiadać numer EP, tj. numer identyfikacyjny w ewidencji producentów, nadany w trybie przepisów ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2022 r., poz. 2001, z późn. zm.). Zasady dotyczące składania wniosków o wpis do ewidencji producentów zostały opisane na stronie internetowej administrowanej przez ARiMR w lokalizacji:

https://www.gov.pl/web/arimr/wniosek-o-wpis-do-ewidencji-producentow2.

TAK, skorzystanie z ww. poddziałań nie wyklucza z możliwości przyznania pomocy w zakresie interwencji Rozwój małych gospodarstw, realizowanej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR), o ile są spełnione warunki przyznawania pomocy określone dla interwencji Rozwój małych gospodarstw, realizowanej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR).

Ustalając powierzchnię użytków rolnych (UR) oraz wielkość ekonomiczną gospodarstwa będącego w posiadaniu rolnika, uwzględnia się UR wchodzące w skład gospodarstwa w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy (WOPP).

Wnioskodawca ma możliwość dołączenia dokumentów potwierdzających posiadanie następujących tytułów prawnych:

1. własność – wyłączna własność wnioskodawcy lub przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej,
2. użytkowanie wieczyste – grunt w użytkowaniu wieczystym;
3. dzierżawa z ZWRSP/JST – wyłączna lub wspólna z małżonkiem dzierżawa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP) lub od jednostki samorządu terytorialnego (JST);
4. dzierżawa dł.-term. – wyłączna lub wspólna z małżonkiem dzierżawa od podmiotów innych niż z ZWRSP lub JST, jeżeli umowa dzierżawy zawarta w formie aktu notarialnego albo z datą pewną oraz na okres co najmniej 8 lat od dnia złożenia WOPP;
5. dzierżawa kr.-term. albo użytkowanie kr.-term. – wyłączna lub wspólna
   z małżonkiem dzierżawa albo użytkowanie od podmiotów innych niż ZWRSP lub JST, niespełniające warunków określonych dla dzierżawy długoterminowej, o ile do tych gruntów wnioskodawcy lub jego małżonkowi przyznano jednolitą płatność obszarową na podstawie przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego lub podstawowe wsparcie dochodów w ramach PS WPR co najmniej w roku, w którym złożono WOPP lub w roku poprzednim (np. działek użytkowanych na podstawie umowy ustnej, o ile wnioskodawca pobiera na te działki jednolitą płatność obszarową lub podstawowe wsparcie dochodów);
6. wspólnoty gruntowe – dotyczy gruntów, o których mowa w ustawie o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, w części faktycznie użytkowanej przez wnioskodawcę.

Dokumentami potwierdzającymi ww. formy posiadania są:

1. odpis z księgi wieczystej,
2. odpis aktu notarialnego wraz z kopią wniosku o wpis do księgi wieczystej. Kopia wniosku
   o wpis do księgi wieczystej jest wymagana wyłącznie w przypadku, kiedy z aktu notarialnego nie wynika, iż wniosek ten do sądu składa notariusz. Kopia wniosku powinna zawierać czytelne potwierdzenie jego złożenia w sądzie,
3. prawomocne orzeczenia sądu wraz z kopią wniosku o wpis do księgi wieczystej. Kopia wniosku o wpis do księgi wieczystej powinna zawierać czytelne potwierdzenie jego złożenia w sądzie;
4. ostateczna decyzja administracyjna wraz z kopią wniosku o wpis do księgi wieczystej. Kopia wniosku o wpis do księgi wieczystej powinna zawierać czytelne potwierdzenie jego złożenia
   w sądzie;
5. wypis z notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego;
6. postanowienie w przedmiocie wydania europejskiego poświadczenia spadkowego
   ze wskazaniem sądu prowadzącego sprawę i sygnatury akt;
7. umowy darowizny, dzierżawy;
8. inne dokumenty potwierdzające posiadanie np. prawo do użytkowania wieczystego, korzystania z gruntu stanowiącego wspólnotę gruntową.

Pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik jest posiadaczem gospodarstwa, które:

1) ma powierzchnię UR nie większą niż 300 ha,

2) w roku wyjściowym jest małym gospodarstwem, tzn. gospodarstwem o wielkości

ekonomicznej poniżej 25 tys. euro.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wielkość ekonomiczna gospodarstwa jest ustalana w roku  wyjściowym. Nie ma natomiast zobowiązania dot. zwiększenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa w roku docelowym.

Należy jednak mieć na uwadze, że rozliczając zrealizowaną operację/inwestycję, drugą ratę pomocy wypłaca się, jeżeli beneficjent w wyniku realizacji operacji osiągnął w roku docelowym i udokumentował wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie (wpływy brutto), w tym żywności w ramach Krótkich Łańcuchów Dostaw, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonego dla gospodarstwa przychodu bazowego i nie mniej niż na poziomie odpowiadającym dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł. Oznacza to, że w celu uzyskania wymaganego wzrostu, zwiększenie orientacji rynkowej gospodarstwa może nastąpić poprzez między innymi:

1. zmianę profilu produkcji;
2. poprawę jakości produkcji;
3. zwiększenie wartości dodanej produktu;
4. wprowadzenie nowego produktu na rynek;
5. rozpoczęcie wprowadzania produktu na rynek w ramach KŁD.

Rozwój gospodarstwa poprzez zwiększenie areału gospodarstwa (powiększenie gospodarstwa) jest jak najbardziej dopuszczalny. Zwiększona produkcja uzyskana np. z dodatkowych gruntów może dodatkowo wpłynąć na wymagany 30% wzrost sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie.

Produkcja pszczelarska nie jest wykluczona, natomiast w celu zapewnienia demarkacji w tej interwencji nie wspiera się zakupu sprzętu pszczelarskiego, maszyn i urządzeń wykorzystywanych na potrzeby gospodarki pasiecznej wspieranych w ramach interwencji w sektorze pszczelarskim, o których mowa w art. 42 rozporządzenia 2021/2115. Analogicznie, w celu zapewnienia demarkacji, w tej interwencji pomoc nie dotyczy działań/inwestycji realizowanych w ramach Programu Operacyjnego wspieranego ze środków UE w ramach interwencji sektorowych (o których mowa w art. 42 rozporządzenia 2021/2115) - w przypadku rolników będących członkami organizacji producentów (realizującej ten Program Operacyjny).

Zgodnie z kryteriami wyboru operacji, określonymi w Załączniku nr 2 do Regulaminu,  punkty (3 pkt) mogą zostać przyznane, jeżeli wnioskodawca bierze udział lub planuje wziąć udział
w zorganizowanych formach współpracy i przedmiot operacji ma związek z zakresem działalności będącej przedmiotem współpracy.

• Przez udział w zorganizowanych formach współpracy rozumie się członkostwo w:
  • grupie producentów rolnych w rozumieniu ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw lub
  • organizacji producentów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych lub ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, lub w organizacji producentów owoców i warzyw w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu.
• Punkty są przyznawane, jeżeli rolnik bierze udział w zorganizowanych formach współpracy co najmniej od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy (WOPP) lub zobowiąże się do rozpoczęcia udziału w zorganizowanych formach współpracy przed dniem złożenia wniosku o płatność pierwszej raty pomocy (WOP I).
• Przyznanie punktów za udział w zorganizowanych formach współpracy wiąże się z zobowiązaniem beneficjenta do udziału w zorganizowanej formie współpracy do końca okresu związania celem. Czy dana grupa/organizacja producentów spełnia wymagania określone w ww. przepisach oraz czy znajduje się w rejestrze grup producentów rolnych lub organizacji producentów można sprawdzić w rejestrach prowadzonych przez ARiMR pod adresem internetowym: https://www.gov.pl/web/arimr/rejestry-prowadzone-przez-arimr3.

Na ww. stronie można znaleźć również podstawowe akty prawne w zakresie uznawania grup producentów rolnych i ich związków.

W interwencji "Rozwój małych gospodarstw" nie wspiera się gospodarstw w zakresie sprzętu pszczelarskiego, maszyn i urządzeń wykorzystywanych na potrzeby gospodarki pasiecznej wspieranych w ramach interwencji w sektorze pszczelarskim, o których mowa w art. 42 rozporządzenia 2021/2115.

W ramach interwencji w sektorze pszczelarskim pomoc przyznaje się na zakup:

• • w I. 6.2: miodarek, odstojników, dekrystalizatorów, stołów do odsklepiania plastrów, suszarek do suszenia obnóży pyłkowych, topiarek do wosku, urządzeń do kremowania miodu, wózków ręcznych do transportu uli, wialni do pyłku, uli lub ich elementów, kraty odgrodowe i inne izolatory ramkowe, urządzeń do omiatania pszczół, poławiaczy pyłku, sprzętu do pozyskiwania pierzgi, wag pasiecznych, pakietów ramek ulowych, kamer cyfrowych;
  • w I.6.4: przyczep (lawet) do przewozu uli, urządzeń dźwigowych do załadunku i rozładunku uli, wag pasiecznych, elektryzatorów (pastuchów elektrycznych), lokalizatorów GPS uli, ładowarek, mini ładowarek oraz innych wózków samojezdnych umożliwiających załadunek i rozładunek uli.

Tego typu inwestycje nie będą wspierane w ramach interwencji "Rozwoju małych gospodarstw".

Tak, punkty w ramach kryterium „uczestnictwo w systemach jakości” sumują się, przy założeniu, że maksymalna liczba punktów jaką można uzyskać w ramach tego kryterium to 5 punktów.

W przypadku unijnego systemu jakości rolnictwo ekologiczne można otrzymać punkty (4 punkty), pod warunkiem objęcia tym systemem co najmniej 50 % powierzchni UR gospodarstwa.

Przyznanie punktów za uczestnictwo w innych systemach jakości niż rolnictwo ekologiczne (2 punkty - unijny system jakości inny niż rolnictwo ekologiczne, 1 punkt - krajowy system jakości), nie jest uzależnione od objęcia systemem określonej powierzchni gospodarstwa. Punkty są przyznawane, jeżeli:

• zawarta w biznesplanie koncepcja zmian strukturalnych w gospodarstwie przewiduje produkcję objętą systemem jakości, za który mają zostać przyznane punkty i operacja dotyczy produkcji objętej tym systemem jakości;
• rolnik uczestniczy w systemie jakości co najmniej od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy (WOPP).

Uczestnictwo w systemie jakości musi być potwierdzone ważnym certyfikatem lub świadectwem jakości.

Przyznanie punktów za to kryterium wiąże się z zobowiązaniem beneficjenta do uczestnictwa w systemie jakości do końca OZC.

Pomoc w ramach interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” przyznaje się na operację zapewniającą zwiększenie orientacji rynkowej gospodarstwa w wyniku jego restrukturyzacji
w obszarze:

1. 1. produkcji rolnej lub produkcji rolnej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie metodami innymi niż ekologiczne lub
   2. produkcji ekologicznej lub produkcji i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie metodami ekologicznymi, tj. produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji.
   3. rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD (RHD, sprzedaży bezpośredniej lub dostaw bezpośrednich).

Wnioskując o pomoc, w kwestii konieczności dostarczenia Certyfikatu potwierdzającego produkcję ekologiczną należy mieć na uwadze, iż:

I. w każdym z powyżej wskazanych obszarów wsparcia można ubiegać się o przyznanie punktów w ramach kryterium „Uczestnictwo w systemach jakości”, które przyznaje się za uczestnictwo w systemie jakości potwierdzone ważnym certyfikatem lub świadectwem jakości potwierdzającym uczestnictwo w systemie jakości co najmniej od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy, w ramach:

• unijnych systemów jakości,

 a) rolnictwo ekologiczne – 4 punkty, pod warunkiem objęcia tym systemem co najmniej 50 % powierzchni UR tego gospodarstwa;

b) innym niż rolnictwo ekologiczne – 2 punkty.

- krajowych systemów jakości - 1 punkt, pod warunkiem że jest to system jakości uznany na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za krajowy system jakości żywności i notyfikowany do Komisji Europejskiej zgodnie z Dyrektywą (UE) nr 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego.

Produkcję ekologiczną należy udokumentować ważnym certyfikatem potwierdzającym stosowanie metody produkcji, o której mowa w art. 3 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (certyfikat dot. produkcji ekologicznej/produkcji w okresie konwersji).

 Punkty przyznawane w ramach tego kryterium sumują się, jednak nie można otrzymać więcej niż 5 punktów łącznie.

Punkty są przyznawane, jeżeli zawarta w biznesplanie koncepcja zmian strukturalnych w gospodarstwie przewiduje produkcję objętą systemem jakości, za który mają zostać przyznane punkty i operacja dotyczy produkcji objętej tym systemem jakości.

Przyznanie ww. punktów wiąże się z zobowiązaniem beneficjenta do uczestnictwa w systemie jakości do końca okresu związania celem (OZC).

II. w ramach obszaru: produkcja ekologiczna lub produkcja i przygotowanie do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie metodami ekologicznymi tj. produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji, istnieje możliwość uzyskania pomocy w wysokości 120 tys. zł przy jednoczesnym spełnieniu następujących warunków:

- cała produkcja, której dotyczy operacja w gospodarstwie wnioskodawcy jest prowadzona zgodnie z systemem rolnictwa ekologicznego zgodnie z rozporządzeniem 2018/848. Jednocześnie systemem rolnictwa ekologicznego nie musi być objęte całe gospodarstwo (każda z produkcji w nim prowadzona), ale na pewno ta produkcja (cała), której dotyczy operacja. Warunek dostępu stanowi, że w gospodarstwie tym powinny być przychody ze sprzedaży produktu wytworzonego metodami ekologicznymi. W związku z tym w gospodarstwie mogą być przychody  ze sprzedaży produktów wytwarzanych innymi metodami niż ekologiczne – takich nie należy uwzględniać w ustalaniu wartości przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie w wysokości nie mniejszej niż 5 tys. zł.

- wnioskodawca powinien załączyć do wniosku o przyznanie pomocy ważny certyfikat potwierdzający stosowanie metody produkcji, o której mowa w art. 3 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (certyfikat dot. produkcji ekologicznej/produkcji w okresie konwersji),

- w wyniku realizacji operacji beneficjent powinien osiągnąć w roku docelowym realizacji biznesplanu oraz udokumentować wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytworzonych metodami ekologicznymi w gospodarstwie co najmniej o 30% w stosunku do ustalonego dla gospodarstwa przychodu bazowego i nie mniej niż na poziomie odpowiadającym dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł,

- w przypadku operacji realizowanej w obszarze dotyczącym produkcji ekologicznej wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie powinien być udokumentowany przychodami ze sprzedaży produktów ekologicznych.

Jednym z warunków w zakresie operacji dotyczącej produkcji ekologicznej lub produkcji ekologicznej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie metodami ekologicznymi tj. produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji, jest uzyskanie przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie w wysokości nie mniejszej niż 5 tys. zł oraz przychody te powinny być przychodami ze sprzedaży produktów wytworzonych metodami ekologicznymi, tj. produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji (należy pamiętać, że jest to pomoc dla gospodarstw, które już prowadzą produkcję ekologiczną i uzyskały przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie metodami ekologicznymi w wysokości nie mniejszej niż 5 tys. zł.).

Na potrzeby ustalenia ww. przychodu uwzględnia się wyłącznie wpływy brutto ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, uzyskane w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia WOPP.

Konwersja w rolnictwie ekologicznym oznacza przejście z produkcji nieekologicznej
na produkcję ekologiczną w wyznaczonym czasie, w okresie którego stosuje się przepisy dotyczące produkcji ekologicznej. W tym czasie gospodarstwo jest pod nadzorem jednostki certyfikującej i wdrażane są wymogi mające zastosowanie do produkcji ekologicznej. Okres konwersji ma przyczynić się do rozkładu pozostałości stosowanych uprzednio środków agrochemicznych i służyć osiąganiu równowagi ekologicznej w gospodarstwie.

Okres konwersji jest precyzyjnie określony w rozporządzeniu (UE) 2018/848 i wynosi odpowiednio:

• Dla upraw rocznych trwa 24 miesiące przed siewem roślin, które mogą uzyskać status produktu ekologicznego. Dotyczy to również 24 miesięcy przed zbiorem pasz z trwałych użytków zielonych.
• Dla upraw wieloletnich, takich jak sady, plantacje jagodowe, winnice, okres konwersji trwa 36 miesięcy przed zbiorem produktów ekologicznych.

Podczas okresu konwersji, gospodarstwo musi stosować metody zgodne z zasadami ekologicznego rolnictwa, jednak produkowane plony nie mogą być jeszcze oznakowane jako ekologiczne. W rozporządzeniu (UE) 2018/848 określono obowiązki dotyczące środków, które mają być podejmowane przez podmioty wytwarzające, przygotowujące, przywożące lub stosujące produkty ekologiczne i produkty w okresie konwersji, w tym również zostały uregulowane kwestie m.in. związane z możliwością sprzedaży produktów wytworzonych podczas okresu konwersji. W art. 1 ww. rozporządzenia wskazano organicznie w tym zakresie, o następującym brzmieniu:

„1.Rolnicy i podmioty produkujące algi lub zwierzęta akwakultury muszą przestrzegać okresu konwersji. Podczas całego okresu konwersji stosują oni wszystkie przepisy dotyczące produkcji ekologicznej ustanowione w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności obowiązujące przepisy dotyczące konwersji ustanowione w niniejszym artykule oraz w załączniku II. (…)”

„4. Produkty wytworzone podczas okresu konwersji nie są wprowadzane do obrotu jako produkty ekologiczne ani jako produkty w okresie konwersji.

Niemniej jednak następujące produkty wytworzone w okresie konwersji i zgodnie z ust. 1 mogą być wprowadzane do obrotu jako produkty w okresie konwersji:

1. materiał rozmnożeniowy roślin, pod warunkiem, że zachowano okres konwersji wynoszący co najmniej 12 miesięcy;
2. produkty spożywcze pochodzenia roślinnego oraz paszowe pochodzenia roślinnego, pod warunkiem, że dany produkt zawiera tylko jeden składnik roślinny pochodzenia rolnego oraz pod warunkiem, że przed zbiorem zachowano okres konwersji wynoszący co najmniej 12 miesięcy.

Powyższe zatem oznacza, iż produkty wytwarzane w okresie konwersji nie powinny być wprowadzane do obrotu jako produkty ekologiczne. Produkty te nie powinny także być wprowadzane do obrotu jako produkty w okresie konwersji, z wyjątkiem materiału rozmnożeniowego roślin oraz produktów spożywczych pochodzenia roślinnego oraz produktów paszowych pochodzenia roślinnego, które zawierają tylko jeden składnik roślinny pochodzenia rolnego, a we wszystkich przypadkach – pod warunkiem, że przed zbiorem zachowano okres konwersji wynoszący co najmniej 12 miesięcy.

W myśl przepisów ww. rozporządzenia produkty wytworzone podczas okresu konwersji nie mogą być znakowane ani reklamowane jako produkty ekologiczne, ani jako produkty w okresie konwersji. Jednak materiał rozmnożeniowy roślin, produkty spożywcze pochodzenia roślinnego i produkty paszowe pochodzenia roślinnego wytworzone w okresie konwersji, które są zgodne z art. 10 ust. 4, mogą być znakowane i reklamowane jako produkty w okresie konwersji przy wykorzystaniu sformułowania „w okresie konwersji” lub odpowiadającego mu terminu, wraz z terminami, o których mowa w art. 30 ust. 1.

Spełnienie warunku w zakresie osiągnięcia przychodu ze sprzedaży, w przypadku ubiegania się o pomoc na operację dotyczącą produkcji ekologicznej w okresie konwersji w gospodarstwie prowadzącym produkcję ekologiczną możliwe będzie wyłącznie przy uwzględnieniu powyższych uregulowań wynikających z rozporządzenia (UE) 2018/848.

Podczas oceny ww. wniosków o przyznanie pomocy, zostanie dokonana weryfikacja przedłożonych przez wnioskodawcę dokumentów, w tym opisu faktur, zgodności z wydanym certyfikatem przy szczególnym uwzględnieniu możliwości sprzedaży produktów w okresie konwersji.

Przychód bazowy to potencjalny przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie rolnika, który jest obliczany jako iloczyn wskaźnika 80,86% oraz wyrażonej w złotych wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego w roku wyjściowym. Do wyliczenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego w złotych w roku wyjściowym przyjmuje się stały kurs euro: 1 euro = 4,2722 złotych [na podstawie rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/220 z dnia 3 lutego 2015 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 ustanawiającego sieć zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej].

Przychód bazowy zostanie oszacowany na podstawie obliczonej wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Do obliczenia wielkości ekonomicznej wykorzystywane są współczynniki Standardowej Produkcji, a nie dane ze sprzedaży produktów.

Przy ustalaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa w roku wyjściowym bierze się pod uwagę:

1. w przypadku produkcji zwierzęcej – stan średnioroczny;
2. w przypadku produkcji roślinnej – uprawy w plonie głównym, przy czym za plon główny uznaje się uprawę, której okres wegetacji jest najdłuższy.

Do obliczenia wielkości ekonomicznej z uprawy traw na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych (TUZ) nie jest konieczne prowadzenie produkcji zwierzęcej.

W okresie realizacji Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR) stosuje się współczynniki Standardowej Produkcji „2017” określone dla działalności produkcji roślinnej i zwierzęcej występujących w Polsce. Biznesplan posiada wbudowaną funkcjonalność wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Na stronie internetowej CDR dostępne są narzędzia pomocnicze opracowane na potrzeby szkoleniowe w zakresie PS WPR - w tym m.in. narzędzie do wyliczenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Wynik otrzymany przy pomocy tego narzędzia ma charakter poglądowy.

Nie. Zakup gruntów i zakup zwierząt, jako stado podstawowe nie jest kosztem kwalifikowalnym w tej interwencji (§ 3 ust.24 Regulaminu określa zakres kosztów niekwalifikowalnych).

W ramach inwestycji materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia produkcji rolnej, w tym ekologicznej, i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie lub rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD, uwzględnia się przede wszystkim następujące kategorie:

1. inwestycje budowlane;
2. wyposażenie budynków lub budowli;
3. zakup nowych maszyn, urządzeń i sprzętu, w tym sprzętu komputerowego;
4. wartości niematerialne i prawne.

Podstawę systemu realizacji Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR) stanowią jego postanowienia, przepisy prawa powszechnie obowiązującego, wytyczne instytucji zarządzającej (Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi) oraz regulaminy naborów wniosków o przyznanie pomocy.

W przypadku interwencji Rozwój małych gospodarstw zasady przyznania, wypłaty i zwrotu pomocy zostały określone w ustawie o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, ustawie o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027, wytycznych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, tj. wytycznych podstawowych w zakresie pomocy finansowej w ramach PS WPR oraz wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach PS WPR dla interwencji I.10.5.

Na podstawie art. ww. ustaw i wytycznych został opracowany regulamin naboru wniosków o przyznanie pomocy, który określa warunki obowiązujące dla danego naboru.

Krajowe akty prawne dot. PS WPR są dostępne tutaj:

https://www.gov.pl/web/rolnictwo/legislacja-krajowa4.

Dokumentami potwierdzającymi transakcje są:

• faktura i faktura VAT RR, o których mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z potwierdzeniem uregulowania należności,
• wydruk paragonu fiskalnego kas rejestrujących,
• rachunek, o którym mowa rozdziale 12 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, wraz z potwierdzeniem przelewu ogólnej sumy należności na rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
• umowa kupna-sprzedaży wraz z potwierdzeniem przelewu umówionej kwoty na rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Oznacza to, że prowadząc w gospodarstwie ewidencje przychodów i rozchodów, zakup kasy fiskalnej i dokumentowanie sprzedaży paragonem fiskalnym kas rejestrujących, będzie zgodne z zasadami dot. wymogu prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów, o których mowa w wytycznych szczegółowych.

W ramach inwestycji materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia produkcji rolnej, w tym ekologicznej, i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie lub rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD, uwzględnia się przede wszystkim następujące kategorie:

1. inwestycje budowlane;
2. wyposażenie budynków lub budowli;
3. zakup nowych maszyn, urządzeń i sprzętu, w tym sprzętu komputerowego;
4. wartości niematerialne i prawne;

Inwestycje, o których mowa powyżej:

1. są przeznaczone na potrzeby prowadzenia wspieranej działalności rolniczej w gospodarstwie beneficjenta;
2. mają przewidywany okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż 1 rok;
3. są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania.

Należy podkreślić, że pomoc przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności kosztów kwalifikowalnych/inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów. Wobec powyższego, zakup ciągnika rolniczego jest możliwy, o ile zostaną spełnione między innymi powyższe warunki.

Podczas wyboru maszyny rolniczej można skorzystać ze „Słownika inwestycji”, który znajduje się  na stronie internetowej administrowanej przez ARiMR w części poświęconej instrukcjom, oświadczeniom i pozostałym dokumentom dotyczącym WOPP, w lokalizacji:

https://www.gov.pl/web/arimr/instrukcje-oswiadczenia-i-inne-dokumenty-dot-wopp-

 
Ww. słownik zawiera spis maszyn i urządzeń, które są możliwe do sfinansowania
z przedmiotowej interwencji.

Nie. W tej interwencji nie wspiera się zakupu środków transportu, z wyłączeniem pojazdów przeznaczonych do produkcji rolnej.

Tak, ale tylko w przypadku wnioskowania o pomocna operację zapewniającą zwiększenie orientacji rynkowej gospodarstwa w wyniku jego restrukturyzacji w obszarze rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD (RHD, sprzedaż bezpośrednia, dostawy bezpośrednie). W interwencji I.10.5 w ramach naboru prowadzonego w 2025 roku można uzyskać wsparcie na operacje dotyczące rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach krótkich łańcuchów dostaw (rolniczy handel detaliczny, sprzedaż bezpośrednia, dostawy bezpośrednie). W przypadku rozpoczynania działalności w zakresie rolniczego handlu detalicznego, możliwe jest uwzględnienie w biznesplanie inwestycji związanych z produkcją żywności (np. przetwarzaniem) spełniającą warunki określone dla rolniczego handlu detalicznego. Należy przy tym pamiętać, że na inwestycje związane z rozpoczęciem działalności w zakresie wprowadzania produktów na rynek w ramach KŁD powinna być przeznaczona pomoc w wysokości co najmniej 20 tys. zł. (120 tyś. zł wynosi kwota pomocy w ramach ww. obszaru wsparcia).

Więcej informacji na temat rolniczego handlu detalicznego znaleźć można m.in. w opracowanym przez ARiMR „PODRĘCZNIKU dla Wnioskodawców oraz Beneficjentów dotyczący rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD w ramach interwencji 10.5 PS WPR 2023-2027” (link https://www.gov.pl/web/arimr/instrukcje-oswiadczenia-i-inne-dokumenty-dot-wopp-) oraz na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w lokalizacji: https://www.gov.pl/web/psse-przeworsk/rolniczy-handel-detaliczny.

Jeśli produkcja rolna dotyczy operacji związanej z rolniczym handlem detalicznym, to zakup maszyny służącej do przetwórstwa wpisuje się w zakres wspieranych inwestycji.

Dodatkowo należy pamiętać, że pomoc w ramach interwencji I.10.5  może dotyczyć wyłącznie produktów rolnych, czyli produktów wymienionych w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, niebędących produktami rybołówstwa (https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:9e8d52e1-2c70-11e6-b497-01aa75ed71a1.0018.01/DOC_5&format=PDF).

​​​​​​

Nie. Tego  rodzaju wydatki nie wpisują się w zakres inwestycji wspieranych w ramach interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw. Inwestycje, na które można przeznaczyć pomoc określone zostały w regulaminie naboru, jak również w odpowiedziach udzielonych powyżej.

W ramach ubiegania się o premię na „Rozwój małych gospodarstw” pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik jest posiadaczem gospodarstwa, które:

1. ma powierzchnię UR nie większą niż 300 ha;
2. w roku wyjściowym jest małym gospodarstwem, tzn. gospodarstwem o wielkości ekonomicznej poniżej 25 tys. euro.

Zgodnie z zasadami przyznawania płatności ONW, płatność tą przyznaje się rolnikom aktywnym zawodowo, którzy prowadzą działalność rolniczą na wyznaczonych obszarach ONW. Pomoc może być przyznana, jeżeli beneficjent jest posiadaczem gospodarstwa rolnego położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej i prowadzi działalność rolniczą na obszarach ONW. Oznacza to, że płatność tą, można przyznać osobom, które np. użytkują grunt na podstawie umowy dzierżawy z właścicielem gruntu.

Więcej informacji odnośnie zasad przyznawania płatności ONW zamieszczonych zostało pod linkiem:

https://www.gov.pl/web/arimr/platnosc-onw-w-roku-2025

Nie. Punkty w ramach tego kryterium wyboru przyznaje się, jeżeli co najmniej 50% powierzchni użytków rolnych (UR) wchodzących w skład gospodarstwa w roku wyjściowym znajduje się na ONW typ górski lub ONW typ specyficzny strefa II (w których co najmniej 50% powierzchni UR znajduje się powyżej 350 m n.p.m.).

W ramach ww. kryterium można uzyskać 1 punkt.

W Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR) określono, że działalność rolnicza to: wytwarzanie produktów rolnych, w tym w ramach paludikultury (rolnictwo bagienne), przy czym produkty rolne oznaczają produkty wymienione w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), z wyjątkiem produktów rybołówstwa,  zagajników o krótkiej rotacji i produkcji bawełny. Wytwarzanie produktów rolnych obejmuje hodowlę lub chów zwierząt do celów gospodarskich oraz uprawę lub hodowlę roślin.

Zwierzę do celów gospodarskich to zwierzę utrzymywane w celu produkcji żywności, wełny, skór, futer lub do innych celów rolniczych. Kierując się takim podejściem wykluczono niektóre działy specjalne. Wobec powyższego tego typu hodowla nie wpisuje się w zakres działalności rolniczej.

Pomoc może być przyznana, jeżeli wnioskodawca uzyskał nie mniej niż 3 punkty. Kryteria wyboru operacji w ramach interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” zostały wskazane w Załączniku nr 2 do Regulaminu naboru.

Tak, przez udział w zorganizowanych formach współpracy rozumie się członkostwo w:

• • grupie producentów rolnych w rozumieniu ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw lub
  • organizacji producentów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych lub ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych, lub w organizacji producentów owoców i warzyw w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu.

Jeżeli wnioskodawca bierze udział lub planuje wziąć udział w zorganizowanych formach współpracy i przedmiot operacji ma związek z zakresem działalności będącej przedmiotem współpracy, przyznaje się 3 punkty.

Punkty są przyznawane, jeżeli rolnik bierze udział w zorganizowanych formach współpracy co najmniej od dnia złożenia WOPP lub zobowiąże się do rozpoczęcia udziału w zorganizowanych formach współpracy przed dniem złożenia WOP I.

Przyznanie punktów za udział w zorganizowanych formach współpracy wiąże się z zobowiązaniem beneficjenta do udziału w zorganizowanej formie współpracy do końca OZC.

Wnioskodawca pomocy nadal jest członkiem organizacji producentów owoców i warzyw, nawet jeśli w stosunku do tej grupy wydano decyzję o zawieszeniu uznania. Będąc członkiem uznanej organizacji, w stosunku do której wydano decyzję o zawieszeniu uznania, nadal spełnia ww. kryterium. Decyzja o zawieszeniu uznania wynika z naruszenia przez organizacje kryteriów jej uznania za organizacje. Dopiero w przypadku wydania decyzji o cofnięciu uznania organizacji producentów, wnioskodawca nie mógłby uzyskać punktów za to kryterium. Należy mieć przy tym na uwadze, że beneficjent jest zobowiązany do udziału w zorganizowanej formie współpracy, z której zakresem działalności miał związek przedmiot operacji, jeżeli zostały nadane mu punkty za to kryterium wyboru do końca okresu związania celem (OZC).

- Punkty w zakresie kryterium: Szkolenia – 2 punkty przyznaje się wnioskodawcy, który wziął udział lub planuje wziąć udział w szkoleniu związanym z zakresem realizowanej operacji przewidzianym w biznesplanie, jeżeli:

1. tematyka szkolenia ma bezpośredni związek z przewidzianą w biznesplanie działalnością rolniczą, organizacją produkcji, organizacją i zarządzanie gospodarstwem lub wprowadzaniem produktów na rynek w ramach KŁD;
2.  szkolenie nie jest szkoleniem obligatoryjnym wynikającym z obowiązującego prawodawstwa (np. obowiązkowe szkolenia z zakresu stosowania środków ochrony roślin nie będą punktowane);
3.  rolnik ukończył szkolenie nie wcześniej niż 3 miesiące przed miesiącem złożenia WOPP albo zobowiąże się do ukończenia szkolenia przed dniem złożenia WOP II.

- Punkty w zakresie Uczestnictwo w systemach jakości – nie więcej niż 5 punktów, są przyznawane, jeżeli:

- zawarta w biznesplanie koncepcja zmian strukturalnych w gospodarstwie przewiduje produkcję objętą systemem jakości, za który mają zostać przyznane punkty i operacja dotyczy produkcji objętej tym systemem jakości;

- rolnik uczestniczy w systemie jakości co najmniej od dnia złożenia WOPP,

Przyznanie ww. punktów wiąże się z zobowiązaniem beneficjenta do uczestnictwa w systemie jakości do końca okresu związania celem (OZC).

Punkty przyznaje się za uczestnictwo w systemie jakości potwierdzone ważnym certyfikatem lub świadectwem jakości co najmniej od dnia złożenia WOPP w ramach:

1. 1. unijnych systemów jakości,

 a) rolnictwo ekologiczne – 4 punkty, pod warunkiem objęcia tym systemem co najmniej 50 % powierzchni UR tego gospodarstwa;

b) innym niż rolnictwo ekologiczne – 2 punkty.

1. 2. krajowych systemów jakości - 1 punkt, pod warunkiem że jest to system jakości uznany na podstawie decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi za krajowy system jakości żywności i notyfikowany do Komisji Europejskiej zgodnie z Dyrektywą (UE) nr 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego.

Punkty przyznawane w ramach tego kryterium sumują się, jednak nie można otrzymać więcej niż 5 punktów łącznie.

Wobec powyższego informuję, że punkty w ramach wymienionych kryteriów muszą być związane z operacją. W analizowanym przypadku operacja dotyczy prowadzonej działalności rolniczej związanej z konwencjonalną produkcją bydła, z uwagi na realizację tylko i wyłącznie inwestycji związanej z konwencjonalną produkcją bydła. Zatem, wnioskodawca nie spełnia warunków przyznania punktów w ramach tych kryteriów wyboru, ponieważ planowane szkolenie i uczestnictwo w systemie jakości nie dotyczą operacji. Jeżeli operacja byłaby rozszerzona w zakresie inwestycji związanych z produkcją ekologiczną, wówczas możliwe byłoby przyznanie punktów w ramach przedmiotowych kryteriów wyboru.

Podmiotami uprawnionymi do prowadzenia szkoleń mogą być:

1. publiczne i prywatne podmioty doradztwa rolniczego (CDR, WODR, Izby Rolnicze w zakresie działalności szkoleniowo-doradczej, prywatne podmioty doradcze mające w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej działalność szkoleniową),
2. podmioty prowadzące działalność edukacyjną w zakresie rolniczego kształcenia zawodowego,
3. podmioty prowadzące pozaszkolne formy edukacji w zakresie działalności rolniczej, w tym mieszczące się m.in. w kodzie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 85.59.B – Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane,
4. związki, zrzeszenia i organizacje branżowe producentów rolnych (np. Związek Producentów Roślin Zbożowych, Związek Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Związek Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego, itp.),
5. podmioty/osoby prowadzące działalność gospodarczą, których przedmiotem przeważającej działalności przedsiębiorcy jest wymieniona w pkt 3 działalność edukacyjna, podmioty/osoby prowadzące działalność gospodarczą, których przedmiotem przeważającej działalności przedsiębiorcy jest działalność powiązana z działalnością rolniczą przedstawioną w biznesplanie, a przedmiotem pozostałej działalności przedsiębiorcy jest działalność pozwalająca na prowadzenie doradztwa, szkoleń i edukacji w zakresie wiodącej działalności przedsiębiorcy oraz zgodnej z tematyką szkoleń wskazaną w biznesplanie przez beneficjentów przedmiotowej interwencji, z wyłączeniem szkoleń marketingowych promujących własny produkt.

Ponadto, podkreślenia wymaga również fakt, aby każde szkolenie było ukończone
i potwierdzone m.in. certyfikatem, dyplomem. Dokument ten powinien zawierać elementy takie jak nazwa kursu, data ukończenia, imię i nazwisko uczestnika, a także podpis osoby lub instytucji wystawiającej. Dzięki temu dokumentowi, beneficjent przedmiotowej interwencji otrzymuje oficjalne potwierdzenie ukończenia szkolenia, oraz zdobycia określonych umiejętności lub wiedzy. Ww. dokument stanowi również podstawę weryfikacji wywiązania się ze zobowiązania jakim jest udział w szkoleniu.

Nie. Regulamin naboru nie warunkuje przyznania punktów za uczestnictwo w innych systemach jakości niż rolnictwo ekologiczne, od objęcia tymi systemami określonej powierzchni gospodarstwa. Nie ma wymogu objęcia integrowaną produkcją roślin określonego procentu użytków rolnych, czy też wymogu by wszystkie uprawy (całe gospodarstwo) były objęte tą produkcją.

Jeżeli wnioskodawca wziął udział lub planuje wziąć udział w szkoleniu związanym zakresem operacji przewidzianym w biznesplanie, przyznaje się 2 punkty (max. 2 punkty, niezależnie od liczby szkoleń).

Nie. Punkty za kryterium wyboru dotyczące szkolenia mogą być przyznane, jeżeli szkolenie będzie związane z zakresem operacji.

Punkty przyznaje się, jeżeli:

1. tematyka szkolenia ma bezpośredni związek z przewidzianą w biznesplanie działalnością rolniczą, organizacją produkcji, organizacją i zarządzanie gospodarstwem lub wprowadzaniem produktów na rynek w ramach KŁD;
2. szkolenie nie jest szkoleniem obligatoryjnym wynikającym z obowiązującego prawodawstwa (np. obowiązkowe szkolenia z zakresu stosowania środków ochrony roślin nie będą punktowane);
3. rolnik ukończył szkolenie nie wcześniej niż 3 miesiące przed miesiącem złożenia WOPP albo zobowiąże się do ukończenia szkolenia przed dniem złożenia WOP II.

Niezależnie od rodzaju operacji tematyka szkoleń może dotyczyć: poszukiwania klientów,
w tym przez Internet, i utrzymania klientów, monitoringu rynku oraz potrzeb i preferencji klientów, a także promocji produktów rolnych kierowanych na rynek.

Zgodnie z zapisami umowy o przyznaniu pomocy, uznaje się, że rozpoczęcie realizacji biznesplanu następuje przez dokonanie czynności mającej na celu realizację określonych w nim inwestycji, w szczególności przez:

1. rozpoczęcie prac związanych z inwestycją budowlaną,
2. zakup maszyny lub urządzenia lub dokonanie czynności, w wyniku której ma nastąpić przeniesienie własności lub posiadania maszyny lub urządzenia,
3. zawarcie umowy, w wyniku której ma nastąpić świadczenie usług,
4. prace przygotowawcze, takie jak uzyskanie zezwoleń lub przeprowadzenie analiz wykonalności inwestycji.

Zatem, należy zwrócić uwagę, że powyższy zapis nie odnosi się do każdego rodzaju czynności określonego w biznesplanie, natomiast precyzuje i odnosi się bezpośrednio do czynności mającej na celu realizację określonych w biznesplanie inwestycji, a więc do inwestycji materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia produkcji rolnej, bądź do kosztów ogólnych. Oznacza to, że potwierdzeniem rozpoczęcia realizacji biznesplanu mogą być czynności związane z daną inwestycją, a zaświadczenie o ukończonym szkoleniu nie wpisuje się do takiej czynności.

W ramach przeprowadzanego naboru w 2025 roku, punkty za uczestnictwo w systemach jakości przyznaje się, jeżeli rolnik uczestniczy w systemie jakości (co najmniej od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy).

A zatem, uczestnictwo w systemach jakości musi być potwierdzone ważnym certyfikatem lub świadectwem jakości co najmniej od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

Warunkiem przyznania pomocy (zawarcia umowy o przyznaniu pomocy) jest m. in. to, że rolnik prowadzi działalność rolniczą. Pomoc można wypłacić (dotyczy obu rat pomocy), jeżeli beneficjent prowadzi działalność rolniczą w gospodarstwie, w którym rozpoczął realizację (dot. I raty pomocy) albo zrealizował (dot. II raty pomocy) operację. A zatem, jeżeli jest i będzie spełniony powyższy warunek, tj. w gospodarstwie jest i będzie prowadzona działalność rolnicza, to pomoc może być przyznana i wypłacona. Po wypłacie pomocy rolnik jest zobowiązany do zapewnienia trwałości operacji, tj.

• niezaprzestania działalności produkcyjnej,
• nieprzenoszenia prawa własności ani posiadania dóbr materialnych lub niematerialnych nabytych w związku z realizacją operacji, niedokonywania zmiany sposobu ich wykorzystania,
• niedokonywania istotnych zmian wpływających na charakter operacji do końca okresu związania celem.

Okres związania celem, to okres, trwający do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a jeśli okres ten upłynie wcześniej niż okres 5 lat liczony od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy – do dnia upływu 5 lat liczonych od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

Pomoc przyznaje się na operację zapewniającą zwiększenie orientacji rynkowej gospodarstwa w wyniku jego restrukturyzacji w obszarze (w zależności od naboru):

• • produkcji rolnej lub produkcji rolnej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie metodami innymi niż ekologiczne lub
  • produkcji ekologicznej lub produkcji ekologicznej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie metodami ekologicznymi, lub
  • rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD (RHD, sprzedaży bezpośredniej lub dostaw bezpośrednich).

Przez restrukturyzację rozumie się zmiany w gospodarstwie, które prowadzą do zwiększenia orientacji rynkowej gospodarstwa oraz są dokonywane z uwzględnieniem zmian w otoczeniu oraz wewnętrznych potrzeb danego gospodarstwa.

Pomoc przyznaje się na operację obejmującą wyłącznie inwestycje związane bezpośrednio z obszarem wsparcia, którego dotyczy operacja.

W ramach inwestycji materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia produkcji rolnej, w tym ekologicznej, i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych
w gospodarstwie lub rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD, uwzględnia się przede wszystkim następujące kategorie:

1. inwestycje budowlane;
2. wyposażenie budynków lub budowli;
3. zakup nowych maszyn, urządzeń i sprzętu, w tym sprzętu komputerowego;
4. wartości niematerialne i prawne.

Zatem, możliwe jest uznanie remontu stodoły przeznaczonej do magazynowania produktów rolnych, z tym, że należy nadmienić, iż za niekwalifikowalny uznaje się koszt remontu budynków lub budowli, jeśli nie jest połączony z ich modernizacją.

Tak. Gospodarstwo to wszystkie składniki wykorzystywane do działalności rolniczej
i zarządzane przez rolnika, znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Do składników wykorzystywanych do działalności rolniczej i zarządzanych przez rolnika zalicza się składniki materialne i niematerialne, jeżeli stanowią zorganizowaną całość gospodarczą. Gospodarstwo powinno posiadać odpowiednią wielkość ekonomiczną. Zatem, z pomocy skorzystać mogą również rolnicy prowadzący produkcję w ramach działów specjalnych oraz nie posiadający 1 ha użytków rolnych (UR) w momencie składania wniosku o przyznanie pomocy.

Pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik jest posiadaczem gospodarstwa, które:

1. ma powierzchnię UR nie większą niż 300 ha;
2. w roku wyjściowym jest małym gospodarstwem, tzn. gospodarstwem o wielkości ekonomicznej poniżej 25 tys. euro.

Rokiem wyjściowym jest rok kalendarzowy, w którym jest składany wniosek o przyznanie pomocy (od 1 stycznia do 31 grudnia).

Rok docelowy to ostatni rok kalendarzowy, w którym realizowany jest biznesplan. Biznesplan można realizować nie dłużej niż 3 lata kalendarzowe, a w przypadku oraz następcy prawnego beneficjenta – 4 lata kalendarzowe następujące po roku wyjściowym (roku składania wniosku o przyznanie pomocy).

Rokiem docelowym może być najpóźniej rok 2028.

Stan średnioroczny zwierząt powinien być wyliczony biorąc pod uwagę cały rok kalendarzowy, w którym jest składany wniosek o przyznanie pomocy (od 1 stycznia do 31 grudnia).

Zgodnie z Instrukcją wypełniania biznesplanu kalkulację sprzedaży należy przeprowadzić w oparciu o ceny rynkowe obowiązujące na czas przygotowywania dokumentów aplikacyjnych (bez uwzględniania wpływu inflacji na cenę).

Z przedstawionej prognozy wynikać powinno, że w wyniku realizacji operacji osiągnięty zostanie wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonego dla gospodarstwa przychodu bazowego lecz nie mniej niż do poziomu odpowiadającego dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 r., co odpowiada kwocie 43 200 zł.

Rolnik, który planuje zwiększyć areał gospodarstwa powinien poinformować o tym fakcie ARiMR, poprzez złożenie zmiany w biznesplanie (złożeniem wniosku o zmianę umowy – aneks) dotyczącej zakupu nowych gruntów z własnych środków finansowych.

Należy pamiętać, że drugą ratę pomocy wypłaca się, jeżeli beneficjent w wyniku realizacji operacji osiągnął w roku docelowym i udokumentował wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie (wpływy brutto), w tym żywności w ramach KŁD, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonego dla gospodarstwa przychodu bazowego i nie mniej niż na poziomie odpowiadającym dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200zł.

Wzrost sprzedaży zaplanowany w biznesplanie powinien w sposób uzasadniony wynikać
z analizy rynku i planu marketingowego i nie musi bezwzględnie wynikać ze zwiększonego areału upraw. Beneficjent w wyniku realizacji operacji (inwestycji) powinien osiągnąć
i udokumentować wymagany wzrost sprzedaży produktów rolnych z własnego gospodarstwa.

Pomoc można uzyskać m.in. na inwestycje materialne i niematerialne służące do prowadzenia produkcji rolnej, w tym ekologicznej, i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie lub rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności (tylko produktów rolnych) na rynek w ramach KŁD. Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się w szczególności autorskie prawa majątkowe
i pokrewne, licencje, prawa do znaków towarowych, patentów, wzorów użytkowych
i zdobniczych, know–how.

Nabyciu programów komputerowych towarzyszy przeniesienie autorskich praw majątkowych (umowa przeniesienia autorskich praw majątkowych) do takich programów lub udzielenie licencji (umowa licencyjna) na korzystanie z tych programów. Oprogramowanie, z nabyciem którego nie łączy się uzyskanie licencji lub autorskich praw do programu, nie jest zaliczane do wartości niematerialnych i prawnych, nawet gdy będzie wykorzystywane dłużej niż 1 rok.

Zakup sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem jest możliwe pod warunkiem, że zakup ten będzie powiązany z realizowaną operacją (inwestycją) i uzasadniony pod względem racjonalności wydatków. Należy podkreślić, że pomoc przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności kosztów kwalifikowalnych/inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów.

Rolnik w związku z otrzymaną pomocą jest zobowiązany do prowadzenia w gospodarstwie co najmniej ewidencji przychodów i rozchodów. W tym może ją prowadzić przy pomocy narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa, dostępnego na stronie internetowej ARiMR. Ww. narzędzie może prowadzić rolnik (beneficjent), jak również może on skorzystać ze wsparcia doradcy przy prowadzeniu narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa.

Jednym z warunków wypłaty pierwszej raty pomocy jest zobowiązanie do rozpoczęcia prowadzenia co najmniej ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie:

1. przy pomocy narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa, lub
2. w ramach:

• Polskiego FADN/FSDN, lub
• obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – jeżeli w gospodarstwie jest prowadzony wyłącznie dział specjalny produkcji rolnej, lub
• obowiązku prowadzenia księgi rachunkowej,

w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy i prowadzenia jej do końca okresu związania celem.

Na stronie internetowej ARiMR w lokalizacji: 

Informacje w zakresie prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - Portal Gov.pl   udostępnione zostały zasady prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie oraz Narzędzie do oceny ekonomicznej gospodarstwa.

Decydując się na prowadzenie w gospodarstwie rachunkowości rolniczej przy pomocy narzędzia do oceny ekonomicznej (NOE) gospodarstwa, należy zapoznać się z Instrukcją użytkownika Narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego, która jest opublikowana na stronie internetowej ARiMR w ww. lokalizacji.

Pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik prowadzi działalność rolniczą, z której uzyskał przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie w wysokości nie mniejszej niż 5 tys. zł i działalność ta nie jest prowadzona wyłącznie w celach naukowo–badawczych.

Na potrzeby ustalenia ww. przychodu uwzględnia się wyłącznie wpływy brutto ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, uzyskane w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia WOPP.

Dla weryfikacji zarobkowego charakteru prowadzonej przez rolnika działalności istotne jest sprawdzenie czy rolnik w badanym okresie dwunastu miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia WOPP sprzedał produkty (wytworzone w gospodarstwie) a nie je wyprodukował.

Wpływy brutto, w kwocie nie mniejszej niż 5 tys. zł muszą być udokumentowane dokumentami potwierdzającymi transakcje lub informacją z ewidencji sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych, o której mowa w art. 20 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wpływ brutto jest to wartość przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, obejmująca podatek od towarów i usług (VAT), za którą uregulowano należność w formie zapłaty gotówką lub przelewem na rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Dokumentami potwierdzającymi transakcje są:

• faktura i faktura VAT RR, o których mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z potwierdzeniem uregulowania należności,
• wydruk paragonu fiskalnego kas rejestrujących,
• rachunek, o którym mowa rozdziale 12 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, wraz z potwierdzeniem przelewu ogólnej sumy należności na rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
• umowa kupna-sprzedaży wraz z potwierdzeniem przelewu umówionej kwoty na rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

W przypadku, gdy za zakup danego towaru lub usługi zapłacono gotówką, to na fakturze powinna znajdować się informacja: „Zapłacono gotówką” lub należy przedstawić odrębny dokument potwierdzający dokonanie zapłaty w ww. formie

„1. Pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik prowadzi działalność rolniczą, z której uzyskał przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie w wysokości nie mniejszej niż 5 tys. zł i działalność ta nie jest prowadzona wyłącznie w celach naukowo–badawczych.

2. Na potrzeby ustalenia przychodu uwzględnia się wyłącznie wpływy brutto ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, uzyskane w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy (WOPP).

Oznacza to, że w przypadku złożenia wniosku o przyznanie pomoc w październiku 2025 r., okres ten będzie liczony od października 2024 r. do września 2025 r., w przypadku złożenia wniosku o przyznanie pomoc w listopadzie 2025 r., okres ten będzie liczony od listopada 2024 r. do  października 2025 r.

Nie. Regulamin naboru wniosków (§ 3 ust. 24 ) określa zakres kosztów niekwalifikowalnych. Za niekwalifikowalne uznaje się m.in. koszty inwestycji w nawodnienia w gospodarstwie rolnym oraz związane z tym koszty budowy ujęć wody. Oznacza to, że wszelkie planowane wydatki na inwestycje związane z nawodnieniem do gospodarstwa nie mogą być finansowane
w ramach interwencji I.10.5.

Biznesplan zawiera koncepcję zmian strukturalnych w gospodarstwie służących zwiększeniu

orientacji rynkowej gospodarstwa, w tym zmiany w zakresie wzrostu wartości sprzedaży produktów rolnych, w szczególności, zawiera wskazanie okresu realizacji biznesplanu - okres realizacji biznesplanu powinien być nie dłuższy niż 3 lata kalendarzowe następujące po roku wyjściowym (rok wyjściowy – rok złożenia WoPP).

Natomiast zobowiązanie dot. udokumentowania wzrostu wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, co najmniej o 30% należy wykazać w roku docelowym, a także należy utrzymać ten wzrost do końca okresu związania celem (okres związania celem, to okres, trwający do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a jeśli okres ten upłynie wcześniej niż okres 5 lat liczony od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy – do dnia upływu 5 lat liczonych od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy).

Rok docelowy to ostatni rok kalendarzowy, w którym realizowany jest biznesplan. Biznesplan można realizować nie dłużej niż 3 lata kalendarzowe, a w przypadku następcy prawnego beneficjenta – 4 lata kalendarzowe następujące po roku wyjściowym (roku składania wniosku o przyznanie pomocy).

Rokiem docelowym może być najpóźniej rok 2028.

Pomoc skierowana jest do rolników posiadających gospodarstwo rolne o wielkości ekonomicznej poniżej 25 tys. euro i może być przyznana, jeżeli są spełnione warunki przyznania pomocy (podmiotowe, przedmiotowe, minimum punktów za kryteria wyboru operacji). Interwencja jest skierowana do podmiotów, które chcą realizować swój pomysł na poprawę orientacji rynkowej gospodarstwa - mierzonej wzrostem wartości sprzedaży produktów rolnych. Pomoc przyznaje się na operację, w wyniku realizacji której nastąpi wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, w tym żywności w ramach KŁD, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł.

Spełnienie wymogu dot. wzrostu sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie, uzależnione jest od prowadzonej specjalizacji gospodarstwa oraz planowanej produkcji, z której będzie prowadzona sprzedaż. Jeśli warunek ten będzie możliwy do spełnienia przez wnioskodawcę, to wówczas nie jest dyskwalifikujący fakt, że w roku wyjściowym wielkość ekonomiczna gospodarstwa wynosi 3 tys. euro.

Pomoc przyznaje się na operację, w wyniku realizacji której nastąpi wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, w tym żywności w ramach KŁD, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł.

Jeżeli operacja została zrealizowana prawidłowo, a warunek wzrostu wartości sprzedaży  produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie nie został osiągnięty ze względu na czynniki zewnętrzne, których negatywnego wpływu na przychody gospodarstwa rolnik nie miał możliwości złagodzić, pomoc nie będzie podlegała zwrotowi. Niemniej jednak, każdy przypadek będzie rozpatrywany indywidualnie, w przypadku braku realizacji podjętych przez beneficjenta zobowiązań.

Ponadto należy nadmienić, że w przypadku gdy beneficjent nie utrzymał osiągniętego poziomu przychodu ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie – zwrotowi podlega 20 % wypłaconej kwoty pomocy za każdy rok kalendarzowy, w którym nie został utrzymany poziom tych przychodów, z tym że pomoc nie podlega zwrotowi w przypadku gdy średni poziom przychodu ze sprzedaży zostanie utrzymany w okresie związania z celem.

Jeżeli wnioskodawca przewiduje, że ceny produktów rolnych nie wzrosną (w oparciu
o produkcję których zaplanowany jest wzrost orientacji rynkowej gospodarstwa) wówczas, żeby został osiągnięty wzrost wartości sprzedaży, należy ilościowo zwiększyć sprzedaż produktów rolnych. Niemniej jednak, zakłada się, że wzrost orientacji rynkowej gospodarstwa zostanie osiągnięty m. in. poprzez: poprawę jakości produkcji czy też zwiększenie wartości dodanej produktu, co w wielu przypadkach powinno wpłynąć na możliwość sprzedaży produktu po wyższej cenie.

Zgodnie z Instrukcją wypełniania biznesplanu, kalkulację sprzedaży należy przeprowadzić
w oparciu o ceny rynkowe obowiązujące na czas przygotowywania dokumentów aplikacyjnych (bez uwzględniania wpływu inflacji na cenę).

Z przedstawionej prognozy wynikać powinno, że w wyniku realizacji operacji osiągnięty zostanie wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie,

co najmniej o 30% w stosunku do ustalonego dla gospodarstwa przychodu bazowego i nie mniej

niż na poziomie odpowiadającym dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł.

Tak. Przepisy określające zasady przyznawania pomocy nie zabraniają powiększenia areału gospodarstwa w roku docelowym, np. poprzez zwiększenie powierzchni dzierżaw krótkoterminowych. Niemniej jednak, należy zwrócić uwagę, czy zmiany w biznesplanie
w zakresie roku docelowego będą wymagać zawarcia aneksu do umowy.

Interwencja I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” jako interwencja typu inwestycyjnego została zaprogramowana w oparciu o art. 73 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiającego przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013.

Zgodnie z art. 73 państwa członkowskie ustanawiają wykaz niekwalifikowalnych inwestycji i kategorii wydatków obejmujący co najmniej elementy wskazane w ww. artykule – koszty niekwalifikowalne w zakresie inwestycji realizowanych w ramach art. 73 zostały doprecyzowane w wytycznych podstawowych w zakresie pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027.

Zgodnie z ww. wytycznymi podstawowymi, w zakresie inwestycji realizowanych w ramach art. 73 i art. 77 rozporządzenia 2021/2115 czyli m.in. interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw, finansowanych w formie dotacji, za inwestycje niekwalifikujące się do przyznania pomocy uznaje się w szczególności podatek od wartości dodanej (VAT). Zgodnie z zapisami wytycznych, dla rolników w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115, czyli m.in. beneficjentów interwencji I.10.5, VAT jest kosztem niekwalifikowalnym. Analogicznie, w regulaminie naboru wniosków o przyznanie pomocy w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 dla interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw (§ 3 ust. 21 regulaminu naboru przeprowadzonego w 2023 r.) wskazano, że za niekwalifikowalny uznaje się podatek od wartości dodanej (VAT) - w przypadku wnioskodawcy będącego rolnikiem w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115 i co za tym idzie wnioskodawca pomocy jest zobligowany do wpisania w biznesplanie kosztów inwestycji w kwotach netto.

Należy również podkreślić, że skoro podatek VAT jest kosztem niekwalifikowalnym w interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw realizowanej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR) – dotyczy to wszystkich beneficjentów tej interwencji, niezależnie od formy w jakiej rolnik rozlicza się z Urzędem Skarbowym. Powyższe zasady dot. kwalifikowalności podatku VAT nie uległy zmianie od momentu ogłoszenia naboru wniosków w ramach przedmiotowej interwencji, tj. obowiązywały od początku wdrażania interwencji Rozwój małych gospodarstw.

Pomoc przyznaje się na operację, w wyniku realizacji której nastąpi wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, w tym żywności w ramach KŁD, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia w miesiącu, w którym rozpoczął się nabór WOPP w 2023 roku, czyli 43 200 zł.

Minimalne wynagrodzenie określone zostało na stałym poziomie i wynosi 3 600 zł miesięcznie, czyli 43 200 zł rocznie.

Inwestycja budowlana to inwestycja polegająca na budowie, przebudowie budynku lub budowli w rozumieniu przepisów prawa budowlanego lub remoncie połączonym
z modernizacją budynku lub budowli.

Pomoc w ramach tej interwencji przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności kosztów kwalifikowalnych/inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów.

Należy mieć na uwadze, że nie są wspierane inwestycje budowlane realizowane na gruntach innych niż stanowiące własność wnioskodawcy. Szczegółową ocenę dot. zakwalifikowania danej inwestycji dokonuje jednostka weryfikująca ARiMR, na podstawie złożonej dokumentacji np. kosztorysu inwestorskiego / ofertowego – w przypadku, gdy operacja obejmuje inwestycję polegającą na wykonaniu robót budowlanych.

Zgodnie z Regulaminem (§ 3 ust. 27), nie są wspierane inwestycje budowlane realizowane na gruntach innych niż stanowiące własność wnioskodawcy. Oznacza to, że w celu zrealizowania inwestycji budowlanej, grunty na których będzie posadowiona inwestycja muszą stanowić własność wnioskodawcy.

Beneficjenci, którzy zawarli umowy o przyznaniu pomocy w ramach interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, mają możliwość dokonania zmian w biznesplanie, który stanowi załącznik nr 1 do Umowy o przyznaniu pomocy w ramach interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw (zwanej dalej „umową”).

Beneficjenci zobowiązani są zgłosić za pomocą PUE wszystkie zmiany w biznesplanie. Agencja dokonuje oceny czy zmiany te wymagają zawarcia aneksu do umowy i przekazuje beneficjentowi informację o wyniku tej oceny.

Regulamin naboru, a także umowa o przyznaniu pomocy nie wprowadza ograniczeń beneficjentom, aby móc dokonać zmiany w zakresie zakresu inwestycji, w tym również realizacji inwestycji budowlanej na gruntach stanowiących własność wnioskodawcy dopiero
w roku docelowym (np. działki która została nabyta po złożeniu wniosku o przyznaniu pomocy), tj. działki która przykładowo nie była własnością beneficjenta w roku wyjściowym.

Funkcjonalność PUE - systemu informatycznego Agencji, w formularzu wniosku o aneks, umożliwia dodanie inwestycji budowlanej w sytuacji, gdy beneficjent nie wskazał w okresie wyjściowym żadnej działki na własność w okresie wyjściowym, a w ramach aneksu do umowy planuje realizację inwestycji budowlanej na działce, która stanowi jego własność. Szczegółowe informacje w zakresie wypełnienia wniosku o aneks w tym zakresie zostały zaprezentowane w Instrukcji wypełniania wniosku o zmianę umowy dostępnej na stronie internetowej ARMR w następującej lokalizacji:

https://www.gov.pl/web/arimr/instrukcje-oswiadczenia-i-inne-dokumenty-dot-wopp- 

Wobec powyższego, informuję, , że jest możliwe zawarcie aneksu do umowy o przyznaniu pomocy, o ile zostaną spełnione pozostałe warunki w zakresie możliwości dokonania zmian w biznesplanie.

W odniesieniu do naboru wniosków przeprowadzanego w 2025 r.,punkty przyznaje się za uczestnictwo w systemach jakości. Punkty są przyznawane, jeżeli:

• zawarta w biznesplanie koncepcja zmian strukturalnych w gospodarstwie przewiduje produkcję objętą systemem jakości, za który mają zostać przyznane punkty i operacja dotyczy produkcji objętej tym systemem jakości;
• rolnik uczestniczy w systemie jakości co najmniej od dnia złożenia WOPP.

Uczestnictwo w systemie jakości musi być potwierdzone ważnym certyfikatem lub świadectwem jakości.

A zatem, w przypadku gdy rolnik chce otrzymać punkty za uczestnictwo w systemach jakości to musi przystąpić do systemu jakości co najmniej od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy WOPP.

Przyznanie punktów za to kryterium wiąże się z zobowiązaniem beneficjenta do uczestnictwa w systemie jakości do końca okresu związania celem.

Tak, wskazane w biznesplanie inwestycje mogą być realizowane od dnia złożenia wniosku
o przyznanie pomocy (WOPP), a tym samym mogą być realizowane przed podpisaniem umowy oraz wypłatą I raty pomocy.

Jednym z zobowiązań wynikających z przyznanej pomocy jest prowadzenie przez beneficjanta co najmniej ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie:

a) przy pomocy narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa lub

b) w ramach:

• Polskiego FADN/FSDN, lub
• obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – jeżeli
  w gospodarstwie jest prowadzony wyłącznie dział specjalny produkcji rolnej, lub
• obowiązku prowadzenia księgi rachunkowej.

Powyższe formy prowadzenia rachunkowości świadczą o prowadzeniu ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie, Zatem, nie ma możliwości prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów na wzorze, tak jak to miało miejsce w PROW 2014-2020.

Na stronie internetowej ARiMR (https://www.gov.pl/web/arimr/informacje-w-zakresie-prowadzenia-ewidencji-przychodow-i-rozchodow-w-gospodarstwie) dostępne jest opracowanie pt. Zasady prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie przez beneficjentów interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR) oraz Instrukcja użytkownika Narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego wraz
z komentarzami/objaśnieniami metodycznymi.

Jednym z zobowiązań wynikających z przyznanej pomocy jest prowadzenie przez beneficjanta co najmniej ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie:

a) przy pomocy narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa lub

b) w ramach:

• Polskiego FADN/FSDN, lub
• obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – jeżeli
  w gospodarstwie jest prowadzony wyłącznie dział specjalny produkcji rolnej, lub
• obowiązku prowadzenia księgi rachunkowej.

Powyższe formy prowadzenia rachunkowości świadczą o prowadzeniu ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie, Zatem, nie ma możliwości prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów na wzorze, tak jak to miało miejsce w PROW 2014-2020.

Na stronie internetowej ARiMR (https://www.gov.pl/web/arimr/informacje-w-zakresie-prowadzenia-ewidencji-przychodow-i-rozchodow-w-gospodarstwie) dostępne jest opracowanie pt. Zasady prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie przez beneficjentów interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR) oraz Instrukcja użytkownika Narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego wraz z komentarzami/objaśnieniami metodycznymi.

Tak, dokumentem potwierdzającym rozpoczęcie realizacji biznesplanu może być faktura pro forma/zaliczkowa, bądź umowa przedwstępna. Posiadanie tych dokumentów świadczy
o „dokonaniu czynności, w wyniku której, ma nastąpić przeniesienie własności lub posiadania maszyny lub urządzenia, bądź wykonania usługi budowlanej”.

Zgodnie z umową o przyznaniu pomocy (§ 4 ust. 2) uznaje się, że rozpoczęcie realizacji biznesplanu następuje przez dokonanie czynności mającej na celu realizację określonych w nim inwestycji, w szczególności przez:

1. rozpoczęcie prac związanych z inwestycją budowlaną,
2. zakup maszyny lub urządzenia lub dokonanie czynności, w wyniku której ma nastąpić przeniesienie własności lub posiadania maszyny lub urządzenia,
3. zawarcie umowy, w wyniku której ma nastąpić świadczenie usług,
4. prace przygotowawcze, takie jak uzyskanie zezwoleń lub przeprowadzenie analiz wykonalności inwestycji.

A zatem dokumentem potwierdzającym rozpoczęcie realizacji biznesplanu może być każdy dokument, który potwierdza dokonanie lub zainicjowanie dokonania czynności zaplanowanej (wymienionej) w biznesplanie.

Dokumentem takim może być np. faktura proforma/faktura zaliczkowa/umowa przedwstępna  dotycząca inwestycji zaplanowanych w biznesplanie.

Należy zwrócić szczególną uwagę na zastosowane sformułowania „dokonanie czynności”
i „prace przygotowawcze”. Pojęcia te obejmują całą gamę przeróżnych działań, które mogą być dokonane, np. projekt, dokument wystąpienia o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie chęci prowadzenia robót budowlanych, studium wykonalności, ekspertyzy, podpisanie umowy
i wiele innych.

Nie ma takiego obowiązku. Dokumenty potwierdzające rozpoczęcie realizacji biznesplanu na etapie wypłaty pierwszej raty pomocy, nie muszą być związane z wpłatą zaliczki, opłaceniem faktury lub realizacją innej formy zapłaty. Z uwagi na fakt, iż czynności świadczące
o rozpoczęciu realizacji biznesplanu, stanowią katalog otwarty, należy przyjąć, że wystarczy dokonać czynności związane z planowaną do realizacji inwestycją (wymienioną) w biznesplanie.

Zgodnie z § 3 ust. 24 pkt 6 Regulaminu naboru, za niekwalifikowalne uznaje się koszty leasingu zwrotnego oraz dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak marża finansującego i ubezpieczenie.

Co do zasady wszystkie dokumenty dot. wnioskowanej pomocy powinny być wystawione na beneficjenta interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw.

Nie mniej jednak w przypadku faktur VAT wystawionych na współmałżonka beneficjenta zarejestrowanego jako płatnika podatku VAT w gospodarstwie spełnione powinny być następujące warunki:

• o pomoc ubiega się rolnik będący osobą fizyczną;
• gospodarstwo prowadzone jest wspólnie z małżonkiem, a małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej;

przedmioty wskazane na fakturze są związane z prowadzeniem działalności rolniczej
w danym gospodarstwie rolnym i nie dotyczą żadnej innej działalności gospodarczej

Beneficjent jest zobowiązany do:

- utrzymania zrealizowanej operacji i prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie (w przypadku uzyskania pomocy na ten zakres działalności);

- prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie oraz działalności w zakresie wprowadzania produktów na rynek w ramach KŁD lub produkcji ekologicznej (w przypadku uzyskania pomocy na ten zakres działalności);

Okres związania z celem (OZC) trwa do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a jeśli okres ten upłynie wcześniej niż okres 5 lat liczony od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy – do dnia upływu 5 lat liczonych od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

Są to dokumenty obowiązkowe, w przypadku składania wniosku w obszarze dot. rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania produktów rolnych na rynek w ramach KŁD.

Warunek dotyczący rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania produktów rolnych na rynek w ramach KŁD uznaje się za spełniony, jeżeli w okresie 24 miesięcy poprzedzających dzień ogłoszenia naboru o przyznanie pomocy rolnik nie był zarejestrowany we:

• właściwym organie Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub
• Inspekcji Weterynaryjnej

w związku z rozpoczęciem działalności w ww. zakresie.

Do spełnienia tego warunku konieczne jest przedstawienie zaświadczeń o braku zarejestrowania z obu Inspekcji.

Na potrzeby przeprowadzanego naboru wniosków można skorzystać pomocniczo z opracowanego wzoru Wniosku o wydanie zaświadczenia w ramach interwencji I.10.5., który znajduje się w dokumentach aplikacyjnych.

Przedłożenie ww. dokumentów jest niezbędne w celu spełniania przez wnioskodawcę warunku dot. rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania produktów rolnych na rynek w ramach KŁD

Zakres działalności prowadzonej w ramach dostaw bezpośrednich środków spożywczych,
w tym wielkość i obszar dostaw bezpośrednich i szczegółowe wymagania higieniczne dla działalności prowadzonej w ramach dostaw bezpośrednich żywności określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych (Dz. U. poz. 774);

Produktami przeznaczonymi do sprzedaży bezpośredniej mogą być wyłącznie produkty wytworzone przez rolnika w gospodarstwie, którego jest właścicielem lub użytkownikiem na podstawie innych niż własność tytułów prawnych użytkowania gruntów rolnych, tj.: surowce produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego takie jak: zboża, owoce, warzywa, zioła, runo leśne, grzyby uprawne pochodzące wyłącznie z własnych upraw lub hodowli, surowce pochodzące z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego, środki spożywcze pochodzące z produktów lub surowców, wymienionych wyżej w postaci kiszonej lub suszonej. Produkty te nie mogą stanowić działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Więcej informacji na temat rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności na rynek w ramach KŁD zostały ujęte w Podręczniku dla Wnioskodawców oraz Beneficjentów w zakresie rozpoczynania działalności w zakresie wprowadzania żywności na rynek w ramach KŁD w ramach interwencji 10.5 PS WPR 2023-2027.  link: https://www.gov.pl/web/arimr/instrukcje-oswiadczenia-i-inne-dokumenty-dot-wopp-

Zgodnie z załącznikiem nr 2 do Regulaminu naboru wniosków - Kryteria wyboru operacji (Interwencja I.10.5 Rozwój małych gospodarstw w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej 2023-2027), jeżeli szacunkowa wartość planowanych inwestycji budowlanych przewidzianych w biznesplanie stanowi co najmniej 50 % wnioskowanej kwoty płatności ryczałtowej przyznaje się 3 punkty.

W związku z powyższym zakwalifikowanie tunelu foliowego jako inwestycji budowlanej, za którą wnioskodawca może otrzymać 3 punkty za kryterium wyboru operacji, będzie uzależnione od zakwalifikowania tunelu jako budowli lub obiektu budowlanego w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.

Zgodnie z zapisami ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r., co do zasady tunel foliowy może zostać uznany za budowlę lub obiekt budowlany jeśli jest trwale związany z gruntem (np. poprzez fundamenty), lub ma charakter całoroczny i stały. Natomiast tunel foliowy nie będzie uznany za budowlę, jeśli jest tymczasowy, niepołączony trwale z gruntem i nie posiada stałych instalacji.

Realizowana inwestycja budowlana, powinna również wpisywać się w definicję inwestycji budowlanej ujętej w Wytycznych szczegółowych, zgodnie z którą inwestycja budowlana to inwestycja polegająca na budowie, przebudowie budynku lub budowli w rozumieniu przepisów prawa budowlanego lub remoncie połączonym z modernizacją budynku lub budowli.