Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Zakładanie i utrzymanie systemów rolno-leśnych - jako sposobu użytkowania gruntów, na których drzewa uprawiane są w połączeniu z rolnictwem na tym samym gruncie, przyczyniając się istotnie do zwiększenia retencji krajobrazowej na obszarach wiejskich co wpływa również na wzrost produkcji rolniczej.

Pomoc jest przyznawana w formie wsparcia na założenie systemów rolno-leśnych i ich ochronę przed zniszczeniem w formie 3 palików lub repelentów lub osłonek lub wełny owczej.

Podmiot ubiegający się o przyznanie wsparcia to:

Rolnik.

Wsparcie może być przyznane do gruntów:

1. wykazanych w ewidencji gruntów i budynków jako grunty rolne,
2. użytkowanych jako grunty orne lub trwałe użytki zielone, z wyłączeniem trwałych użytków zielonych na obszarach Natura 2000.

Podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie tego wsparcia, który jest rolnikiem, wsparcie przyznaje się jeżeli zobowiązał się do założenia systemu rolno-leśnego:

a)  tworzącego zwarty obszar, na którym drzewa lub krzewy zostaną posadzone:

–   na gruncie na którym jest prowadzona działalność rolnicza,

–   w formie jednego lub dwóch rzędów oddalonych od kolejnych nasadzeń w formie jednego lub dwóch rzędów, o co najmniej 10 metrów i nie więcej niż 30 metrów – w przypadku gruntów ornych,

–   w odległości co najmniej 3 metrów od siebie,

b)    co najmniej 3 różnymi gatunkami lub rodzajami drzew lub krzewów, z tym że udział drzew lub krzewów:

–   najmniej licznego gatunku lub rodzaju spośród trzech najliczniejszych wynosi co najmniej 10%,

–   gatunków lub rodzajów liściastych wynosi co najmniej 51%,

c)    oraz jego zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów 3 palikami, repelentami, osłonkami lub wełną owczą – z tym, że na tej samej powierzchni gruntu lub jego części stosuje się tylko jeden rodzaj tego zabezpieczenia.

W celu weryfikacji powyższych warunków kwalifikowalności, można skorzystać z Kalkulatora do wyliczenia liczby sadzonek dla planowanego systemu rolno-leśnego.

W przypadku gruntu ornego, na którym założono system rolno-leśny w formie:

1. jednego rzędu przyjmuje się, że jego szerokość wynosi 4 metry;
2. dwóch rzędów, ich szerokość nie może być mniejsza niż 4 metry i większa niż 7 metrów.

Wsparcie na założenie systemu rolno leśnego nie przysługuje do gruntu, na którym:

• jest realizowane zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne lub ekologiczne w ramach PS WPR 2023-2027 lub PROW 2014-2020;
• są realizowane wymogi dla poszczególnych płatności w ramach ekoschematów.

Powierzchnia minimalna do której można uzyskać wsparcie to 0,1 ha, maksymalna 40 ha/rok.

Zakładanie systemów rolno-leśnych wykonuje się:

1. przy użyciu sadzonek drzew lub krzewów rodzimych gatunków lub rodzajów wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia zalesieniowego, posadzonych w odległości co najmniej 2 m od granicy sąsiedniego gruntu stanowiącego własność innego podmiotu;
2. sadzonkami gatunków lub rodzajów drzew lub krzewów co najmniej 2-letnimi lub z zakrytym systemem korzeniowym, lub mikoryzowanymi;
3. przez równomierne posadzenie drzew lub krzewów na całej powierzchni gruntu przeznaczonego do wykonania inwestycji oraz oznakowanie w terenie granic tej powierzchni;
4. zgodnie z:

a) liczbą sadzonek drzew lub krzewów na hektar określoną zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia zalesieniowego,

b) § 5 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3 rozporządzenia zalesieniowego (opisane powyżej).

Wsparcie na zakładanie systemów rolno-leśnych jest przyznawane w formie ryczałtu, jednorazowo za jego założenie oraz ochrony sadzonek przed zniszczeniem.

Zobowiązania:

Podmiot zobowiązany jest do utrzymania:

1. przez 5 lat od wypłaty wsparcia co najmniej 51% minimalnej liczby sadzonek drzew i krzewów,
2. przez 3 lata zabezpieczenia drzew i krzewów przed zwierzyną (3 palikami, repelentami, osłonkami lub wełną owczą).

Beneficjent przechowuje dowody zakupu sadzonek przeznaczonych do założenia systemu rolno-leśnego zawierające adnotację sprzedawcy, że są to sadzonki co najmniej 2-letnie lub z zakrytym systemem korzeniowym, lub mikoryzowane, oraz materiałów użytych do zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów – przez 5 lat od dnia wypłaty wsparcia. Dowody zakupu repelentów, powinny być przechowywane przez 3 lata od dnia wypłaty wsparcia, za lata w których były stosowane, w ilości wystarczającej do zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów.

Beneficjenci interwencji „Wsparcie na zakładanie systemów rolno-leśnych” zobowiązani są do potwierdzenia otrzymania wsparcia z PS WPR 2023-2027 poprzez: 

• zamieszczenie na oficjalnej stronie internetowej beneficjenta, jeżeli taka istnieje, lub na oficjalnych stronach mediów społecznościowych, krótkiego - stosownie do poziomu wsparcia - opisu operacji, w tym jej celów i rezultatów, z podkreśleniem faktu otrzymania wsparcia finansowego z Unii,
• w przypadku operacji, dla których całkowite wsparcie publiczne przekracza 10.000 EUR, umieszczenie w miejscu dobrze widocznym dla społeczeństwa co najmniej jednego plakatu o wymiarze minimum A3 lub podobnej wielkości elektronicznego wyświetlacza, na których znajdą się informacje o operacji z podkreśleniem faktu otrzymania wsparcia z Unii.

Obowiązek wynika z ust. 2 załącznika III do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/129. Obowiązek informacyjny powstaje wraz z rozpoczęciem realizacji operacji i trwa do końca okresu związania celem tj. 5 lat.

Księga Wizualizacji logo PS WPR 2023-2027 zawierająca wszystkie obowiązki beneficjentów wraz z graficznymi przykładami jest dostępna w lokalizacji:  https://www.gov.pl/web/rolnictwo/ksiega-wizualizacji.

Do wyliczenia wartości całkowitego wsparcia publicznego w euro stosuje się, kurs wymiany złotego na euro, wyznaczony przez Europejski Bank Centralny, obowiązujący w przedostatnim dniu roboczym miesiąca poprzedzającego dzień wydania postanowienia o spełnieniu warunków do otrzymania wsparcia.