Działania GDOŚ zgodne z rekomendacjami naukowców
09.03.2021
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska z satysfakcją przyjęła Stanowisko Komisji Ochrony i Zarządzania Zasobami Przyrodniczymi PAN w sprawie ochrony wilka w Polsce. Jest ono zgodne ze stanowiskiem Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i prowadzoną przez nią polityką ochrony wilka.
Ósmego marca br. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska zdementował pogłoski o rzekomych planach wyłączenia wilka spod ścisłej ochrony gatunkowej. Deklaracja Generalnego Dyrektora jest jednoznaczna: wilk jest i pozostanie gatunkiem ściśle chronionym. Tego samego dnia Komisja Ochrony i Zarządzania Zasobami Przyrodniczymi PAN przedstawiła swoje stanowisko, w którym uznaje „za wskazane” utrzymanie ścisłej ochrony wilka w Polsce. Jednocześnie Komisja przypomniała, że opracowane przez Large Carnivore Initiative for Europe (IUCN) zalecenia dotyczące potencjalnych zagrożeń ze strony wilków obejmują: usunięcie lub zabezpieczenie obiektów potencjalnie atrakcyjnych dla drapieżników (dotyczy zarówno składowisk odpadków organicznych jak i zwierząt domowych), warunkowanie awersyjne (np. odstraszanie przy pomocy amunicji gumowej lub hukowej), odłów w celu przesiedlenia lub umieszczenia w niewoli, odstrzał uciążliwych osobników. Zaznaczono, że opisane w polskim prawie odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków chronionych umożliwiają stosowanie wszystkich wyżej wymienionych środków zapobiegania konfliktom z udziałem wilków.
Należy podkreślić, że organy środowiskowe (m.in. regionalne dyrekcje ochrony środowiska) podejmują szereg działań profilaktycznych, mających na celu minimalizowanie ryzyka wystąpienia konfliktów z udziałem wilków. Legalny odstrzał, o którym także napisano w stanowisku Komisji, jest przez GDOŚ dopuszczany tylko w sytuacjach, kiedy zachodzą przesłanki ustawowe – przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego, a także, kiedy wydanie decyzji leży w interesie ochrony dziko występujących gatunków (np. w przypadku eliminacji chorych osobników w celu ochrony całej populacji).
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska dostrzega zjawisko demonizowania wilków w przestrzeni publicznej, co wynika być w może z braku odpowiedniej wiedzy w tym zakresie. GDOŚ zwraca się do wszystkich, także do przedstawicieli mediów z prośbą o odpowiedzialne informowanie o incydentach z udziałem wilków, prosi aby nie formułować przedwcześnie ocen dotyczących określonych zdarzeń. Wszyscy musimy zadbać o to, żeby nie potęgować poczucia zagrożenia, które nie zawsze ma podstawy w rzeczywistości. Nieodpowiedzialne działanie nie służy ani ludziom, ani tym bardziej wilkom.
Trzeba zaznaczyć, że zdrowy wilk, bez zaburzeń, nie stanowi zagrożenia dla człowieka. Jego instynkt nakazuje mu zachowanie dystansu, bowiem strach przed człowiekiem jest dla wilka naturalny. Każde inne zachowania tego dzikiego zwierzęcia względem człowieka musi być jednak potraktowane jako potencjalnie niebezpieczne.
Decyzje organów środowiskowych, czy zezwalające na płoszenie, czy – w pojedynczych przypadkach – zezwalające na odstrzał, poparte są analizami każdej sytuacji konfliktowej z osobna i indywidualnie. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska będzie kontynuować działania promujące właściwe postawy względem wilków i innych dzikich zwierząt, a także kontynuować współpracę zarówno z ośrodkami badawczymi, jak i organizacjami pozarządowymi w zakresie ochrony wilka.