Dzięki wybitnemu talentowi, innowacyjności i wyczuciu estetyki Witold Lutosławski został zapamiętany jako artysta-wizjoner znacznie wyprzedzający swoją epokę. Jego twórczość charakteryzuje się doskonałymi proporcjami między formą a treścią, a także wyważeniem emocji i intelektu w przekazie artystycznym. Eksplorując istniejące gatunki, formy i techniki kompozytorskie, Lutosławski poddawał je indywidualnym, unikalnym przeobrażeniom, co świadczy o jego wielkiej osobowości artystycznej.

Upamiętnienie Witolda Lutosławskiego w instytucjach kultury

„Witold Lutosławski World Days”

Dla upamiętnienia postaci i dorobku swojego patrona Narodowe Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego przygotowało cykl koncertowy pn. „Witold Lutosławski World Days”. Jego pierwsza odsłona, składająca się z czterech koncertów z muzyką Mistrza, odbędzie się w dniach od 27 stycznia do 3 lutego 2023 r.

Cykl zainauguruje koncert orkiestry NFM pod batutą Giancarlo Guerrero i Garricka Ohlssona – zwycięzcy VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. W programie znalazła się m.in. III Symfonia Witolda Lutosławskiego. Podczas „Witold Lutosławski World Days” odbędzie się również koncert piosenek Lutosławskiego dla dzieci, które wykonają wspólnie dziewczęcy i chłopięcy chór NFM pod dyrekcją Małgorzaty Podzielny oraz Lutosławski Quartet i LutosAir Quintet.

Szczegółowe informacje o cyklu są dostępne na stronie: https://www.nfm.wroclaw.pl/festiwale/lutoslawski-world-days.

Koncerty w Filharmonii Narodowej w Warszawie

Rocznicę urodzin kompozytora uczci również Filharmonia Narodowa w Warszawie. 27 i 28 stycznia zaplanowano koncerty, podczas których wystąpią Julia Fischer, Andrzej Boreyko i Orkiestra Filharmonii Narodowej. Zabrzmi m.in. IV Symfonia Witolda Lutosławskiego. Sobotni koncert (28 stycznia) będzie transmitowany na kanale You Tube Filharmonii Narodowej.

Pełny repertuar koncertów można znaleźć na stronie: https://filharmonia.pl/repertuar/110-rocznica-urodzin-witolda-lutoslawskiego.

Festiwal Witolda Lutosławskiego „Łańcuch”

W dniach 28 stycznia-12 lutego w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego odbędzie się dwudziesta, jubileuszowa odsłona Festiwalu Witolda Lutosławskiego „Łańcuch”, organizowana przez Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego oraz Program 2 Polskiego Radia. W programie tegorocznego festiwalu zaplanowane zostały dwa koncerty kameralne z udziałem Kwartetu V4 oraz Anny Radziejewskiej oraz Karola Kozłowskiego i Chain Ensemble.

Podczas koncertów symfonicznych wystąpią: Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia pod dyrekcją Robertasa Servenikasa, Ewa Leszczyńska (sopran) i Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie pod batutą Yaroslava Shemeta oraz Sinfonia Varsovia, którą poprowadzi Martijn Dendievel. Artyści wykonają m.in. III Symfonię Witolda Lutosławskiego. Zabrzmią też takie utwory jak „Chantefleurs et Chantefables” na sopran i orkiestrę do słów Roberta Desnos, „Kwartet smyczkowy” i „IV Symfonia”.

Festiwal Witolda Lutosławskiego „Łańcuch” sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, w ramach programu „Muzyka”.

Więcej informacji o festiwalu: https://www.lutoslawski.org.pl/index.php/2022/12/27/lancuch-xx/

Publikacja PWM pt. „Lutosławski”

Polecamy także, wydaną w 2021 r. przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w serii Małe Monografie, publikację pt. „Lutosławski” autorstwa Danuty Gwizdalanki. Zawiera ona najważniejsze informacje na temat życia i twórczości Witolda Lutosławskiego.

Publikację można nabyć na stronie: https://pwm.com.pl/pl/sklep/publikacja/lutoslawski,danuta-gwizdalanka,24425,ksiegarnia.htm

---

Witold Lutosławski

Witold Lutosławski urodził się 25 stycznia 1913 r. w Warszawie. Od najmłodszych lat zdradzał zainteresowanie muzyką – uczył się grać na fortepianie i skrzypcach, a następnie zaczął tworzyć własne kompozycje.

W 1937 r. Lutosławski ukończył studia kompozytorskie i pianistyczne w Konserwatorium Warszawskim. W 1939 r. odbyło się pierwsze w karierze kompozytorskiej prawykonanie jego utworu „Wariacje symfoniczne” pod batutą Grzegorza Fitelberga. W czasie kampanii polskiej służył w wojsku jako radiotelegrafista. Po ucieczce z niemieckiej niewoli wrócił do Warszawy i zarabiał grając w kawiarniach okupowanej stolicy. W tym czasie skomponował „Wariacje na temat Paganiniego”.

Po wojnie Lutosławski, nie akceptując coraz większych wpływów stalinowskich na życie muzyczne, zrezygnował z udziału we władzach Związku Kompozytorów Polskich. W latach 50. trudna sytuacja materialna niejednokrotnie zmuszała artystę do komponowania piosenek tanecznych i dla dzieci, które pisał pod pseudonimem „Derwid”.

Na początku Lutosławski był pod wpływem neoklasycyzmu, czego wyrazem jest jego I Symfonia. Kompozytora inspirował jednak także folklor, odniesienia do niego można odnaleźć w "Koncercie na orkiestrę" (1954) – utworu, który do dziś pozostaje najczęściej wykonywaną na świecie kompozycją Lutosławskiego.

W połowie lat 50. podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” – najważniejszego i najstarszego polskiego festiwalu o tym profilu, Lutosławski prezentował awangardowe kompozycje, stanowiące wyraz poszukiwań własnego artystycznego języka, i z wielkim zaangażowaniem działał w komisji repertuarowej festiwalu.

Od czasu „Trzech poematów Henri Michaux” (1963) Lutosławski sam zaczął prowadzić wykonania własnych utworów. W następnych latach skomponował dzieła z dedykacją dla uznanych wykonawców, m.in. „Koncert wiolonczelowy” dla Mścisława Rostropowicza i „Koncert fortepianowy” dla Krystiana Zimmermana. Z myślą o znakomitych wykonawcach Lutosławski napisał także trzy utwory, których tytuły miały zwracać uwagę na zastosowaną w nich „technikę łańcuchową”: „Łańcuch I” dla zespołu London Sinfonietta, „Łańcuch II” dla Anne-SophieMutter oraz „Łańcuch III” dla San Francisco Symphony Orchestra.

Obok działalności kompozytorskiej Witold Lutosławski regularnie uczestniczył w procesie przygotowania i wykonania swoich dzieł jako dyrygent. Kierując licznymi renomowanymi zespołami orkiestrowymi, występował w Polsce i wielu krajach Europy oraz w Stanach Zjednoczonych. Wykładał także na europejskich i amerykańskich uczelniach muzycznych, a jako autorytet współczesnej muzyki został członkiem honorowym Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej.

Muzyczne przemyślenia kompozytora niejako sumowała „IV Symfonia” – powstała na zamówienie Filharmonii w Los Angeles. Prawykonanie utworu odbyło się w 1993 r. pod dyrekcją autora i zbiegło się z obchodami 80. rocznicy jego urodzin.

W 1994 roku, w uznaniu dla wybitnych dokonań twórczych, Witold Lutosławski został uhonorowany najwyższym państwowym odznaczeniem – Orderem Orła Białego. Jego dorobek doceniło również środowisko akademickie, czego dowodem było nadanie mu tytułu doktora honoris causa przez wiele uczelni, w tym m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, University of Cambridge czy New England Conservatory of Music w Bostonie.

Witold Lutosławski zmarł 7 lutego 1994 r. w Warszawie.