Cała Polska czyta „Nad Niemnem” – 12. edycja Narodowego Czytania
09.09.2023
9 września po raz dwunasty odbędzie się Narodowe Czytanie pod patronatem Pary Prezydenckiej. Lekturą tegorocznej edycji jest jedna z najbardziej znanych powieści Elizy Orzeszkowej – „Nad Niemnem”, która w formie książki została wydana w 1888 r. Centralna uroczystość z udziałem Pary Prezydenckiej odbędzie się o godz. 11.00 w Ogrodzie Saskim w Warszawie.
„Nad Niemnem”
Opublikowana w 1888 roku, powieść „Nad Niemnem” autorstwa Elizy Orzeszkowej jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych dzieł w dorobku pisarki.
Powieść znana jest przede wszystkim ze względu na swoje barwne opisy, wyraziste postacie oraz odniesienia do historii narodowej. Porównywana była nawet do innego klasyka literatury polskiej, „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Żadna inna książka pisarki nie została tak entuzjastycznie przyjęta przez recenzentów.
Akcja powieści rozgrywa się na malowniczych terenach nadniemeńskiej prowincji. Pisarka dokładnie oddaje jej uroki, zachwycając czytelników barwnymi opisami krajobrazów i otaczającego świata.
Eliza Orzeszkowa w „Nad Niemnem” łączy dydaktyczny przekaz i wartości artystyczne, tworząc przemyślaną kompozycję. W Drugiej Rzeczypospolitej zainteresowanie tą powieścią przeniosło się na ekran. Pierwsza próba ekranizacji miała miejsce w 1939 roku, jednak obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejna adaptacja powstała w latach 80. XX wieku.
Narodowe Czytanie w Ogrodzie Saskim
W Narodowym Czytaniu 2023 w Ogrodzie Saskim, które rozpocznie się o godz. 11.00, wystąpią aktorzy: Izabella Bukowska, Ewa Domańska, Joanna Jeżewska, Kaja Kozłowska-Żygadło, Elżbieta Nagel, Iwona K. Pawlak (grająca Justynę Orzelską w filmowej wersji „Nad Niemnem”), Aleksandra Radwan, Lidia Sadowa, Piotr Bajor, Marek Barbasiewicz, Andrzej Ferenc, Wiesław Komasa, Szymon Kuśmider, Adam Marjański (filmowy Jan Bohatyrowicz z 1986 roku), Michał Mikołajczak, Marcin Przybylski, Przemysław Stippa, Krzysztof Szczepaniak, Mirosław Wieprzewski, Rafał Zawierucha, Jerzy Zelnik, Konrad Żygadło.
Za koncepcję artystyczną i reżyserię widowiska odpowiada Janusz Kukuła – dyrektor i główny reżyser Teatru Polskiego Radia. Reżyserem dźwięku jest Tadeusz Mieczkowski. Do tegorocznej edycji Narodowego Czytania zaproszono również muzyków: Ginę Komasę, wokalistkę i konsultantkę muzyczną oraz Dawida Suleja Rudnickiego z zespołem muzyków. Dawid Sulej jest kompozytorem, aranżerem, pianistą, pedagogiem, autorem piosenek i muzyki do spektakli, pokazów tanecznych i filmów oraz laureatem wielu nagród.
Narodowe Czytanie – akcja z tradycjami
Narodowe Czytanie organizowane jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Narodowe Centrum Kultury od początku akcji współorganizuje centralne wydarzenie, które odbywa się corocznie w Ogrodzie Saskim w Warszawie.
Dziełem, które zapoczątkowało akcję Narodowego Czytania, był „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, zbiór 8 nowel (autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego), „Balladynę” Juliusza Słowackiego i „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej.
Lekturą ubiegłorocznej edycji były „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza, tj. zbiór 14 utworów wydanych w Wilnie w 1822 r. i uznawanych za symboliczny początek epoki romantyzmu.