W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Człowiek wielu talentów, zasług i idei. Odszedł Bohdan Urbankowski

15.06.2023

Był poetą, dramaturgiem, prozaikiem, historykiem i filozofem, mistrzem słowa, opozycjonistą. W wieku 80 lat zmarł Bohdan Urbankowski, jeden najwybitniejszych i najwszechstronniejszych polskich pisarzy. „(…) Człowiek wielu talentów, zasług i idei. Zainspirował kiedyś MKiDN do reaktywowania przedwojennej Akademii Literatury, co ostatecznie przybrało kształt prężnie działającego od kilku lat krakowskiego Instytutu Literatury. Niech spoczywa w pokoju” – tym słowami pożegnał go w mediach społecznościowych wicepremier Piotr Gliński.

Bohdan Urbankowski, fot. Piotr Polak/PAP

Bohdan Urbankowski urodził się w Warszawie, oboje rodzice byli żołnierzami AK i brali udział w Powstaniu Warszawskim. Po powstaniu wraz z rodzicami dostał się do niemieckiej niewoli i przez Pruszków trafił z matką na Śląsk. Ojciec został zamordowany w obozie koncentracyjnym w Leitmeritz.

Urbankowski ukończył studia polonistyczne i filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Był twórcą i teoretykiem Nowego Romantyzmu – ruchu literackiego i jednocześnie politycznego, który głosząc hasło ocalania narodu przez kulturę, nawiązywał do literatury romantycznej, okupacyjnej i emigracyjnej. Rozwinięciem „noworomantycznego” manifestu Bohdana Urbankowskiego było kilkanaście dramatów historycznych, książki filozoficzne, a także monografie Mickiewicza, Piłsudskiego, Jana Pawła II i Herberta.

Do końca PRL był inwigilowany przez SB i z przyczyn politycznych wielokrotnie usuwany z pracy – z uczelni, z telewizji, radia i kilku redakcji. W latach 80., działając w Teatrze Płockim, zorganizował tam pierwszą i jedyną scenę teatralną „Solidarności” w Polsce – Scenę ’81. Sztuki Urbankowskiego były blokowane bądź zdejmowane ze sceny; podobnie prześladowane były jego książki. W stanie wojennym współorganizował i współredagował wydawnictwa podziemne, pisywał m.in. w „Słowie Podziemnym”, w łódzkim „Przedświcie”, w berlińskim „Poglądzie”, warszawskim „Tu Teraz”, a przede wszystkim w wydawnictwach KPN i „Solidarności”.

W 1992 roku w rządzie premiera Olszewskiego Urbankowski był krótko doradcą ds. kultury, oświaty i wychowania przy MON. W 2016 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, w 2017 r. – medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, w 2018 r. otrzymał doroczną Nagrodę Ministra im. Tomasza Merty Między literaturą a historią.

{"register":{"columns":[]}}