„Jerzy Nowosielski. Przeciwpragnienia” – nowa wystawa w Kordegardzie
25.05.2023
„Twórczość Nowosielskiego niesie wiele różnych treści, jest tu głęboka filozofia i teologia, pewien wyższy stopień wtajemniczenia” – powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas otwarcia wystawy „Jerzy Nowosielski. Przeciwpragnienia”. 18 prac wybitnego malarza, rysownika, scenografa, filozofa, jednego z najznakomitszych współczesnych ikonopisarzy będzie można oglądać w Kordegardzie - Galerii Narodowego Centrum Kultury w Warszawie do 25 czerwca.
Wicepremier Gliński przypomniał, że w tym roku obchodzimy Rok Nowosielskiego w związku z setną rocznicą jego urodzin.
Jubileusze są bardzo ważne, pozwalają bowiem powtarzać, przekazywać wiedzę i uczyć się. Oprócz dzisiejszej wystawy, mamy również wystawę poświęconą Nowosielskiemu w Muzeum Narodowym w Krakowie, ale będą także kolejne – zapowiedział minister kultury.
Wskazał, że dzięki współpracy wielu instytucji, a także prywatnych kolekcjonerów, na wystawie udało się zebrać wyjątkowe prace, które nie były pokazywane od lat.
Jestem przekonany, że najlepszą recenzją dzisiejszego spotkania jest frekwencja. Wszyscy jesteśmy tutaj, aby oddać hołd wielkiemu malarzowi i twórcy. Mam nadzieję, że Kordegarda będzie tłumnie odwiedzana, a Jerzy Nowosielski będzie przyciągał nowych odbiorców – dodał prof. Piotr Gliński.
O wystawie
Wystawa „Jerzy Nowosielski. Przeciwpragnienia” obejmuje 18 prac pozyskanych z kolekcji instytucjonalnych (Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki, Muzeum Narodowego w Lublinie, Muzeum Ziemi Chełmskiej im. W. Ambroziewicza w Chełmie, Galerii Studio, Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi) i zbiorów prywatnych.
Wśród prezentowanych dzieł są obrazy olejne i akrylowe (16 prac) oraz 2 rysunki o różnorodnej tematyce – są to zarówno pejzaże („Wschód słońca w Bieszczadach/Wschód słońca w górach” czy „Pejzaż miejski”), martwe natury, akty (”Akt z wariantami/Monografia biała”, „Akt nad morzem”, „Portret wiolonczelistki”), a także portret („Portret męski”). Najwcześniejsza praca pochodzi z 1947 roku, ostatnia – z początku 1982 roku.
Jerzy Nowosielski (1923 – 2011)
Polski malarz, rysownik, scenograf, filozof i teolog prawosławny, uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych malarzy ikon. Pisał ikony przedstawione głównie w metafizycznych kompozycjach figuralnych i pejzażach. Tworzył też monumentalne dekoracje ścienne w cerkwiach (m.in. w Gródku, Kętrzynie, Hajnówce) oraz kościołach (m.in. w Lourdes, Tychach, Krakowie czy Warszawie).
Początki edukacji artystycznej Nowosielskiego sięgają 1940 roku, kiedy rozpoczął naukę w krakowskiej Kunstgewerbeschule, w budynku przedwojennej Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1942–1943 studiował ikonopisarstwo w unickiej Ławrze Uniowskiej św. Jana Chrzciciela w Uniowie pod Lwowem. W 1943 roku porzucił stan duchowny i powrócił do Krakowa, gdzie związał się z podziemną grupą artystyczną skupioną wokół Tadeusza Kantora. Po wojnie, w 1945 r., Nowosielski ponownie podjął studia na ASP w Krakowie, a dwa lata później został asystentem Tadeusza Kantora w PWSSP. W 1955 roku odbyła się pierwsza wystawa prac artysty, następnie reprezentował on Polskę na biennale w Wenecji (1956) i w São Paulo (1959). Dyplom uzyskał w 1961 roku w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi.
Okres największych sukcesów Nowosielskiego przypada na lata 60. Jego dzieła były prezentowane poza granicami naszego kraju: już pod koniec lat 50. uczestniczył w międzynarodowych wystawach (m.in. we Francji, Wielkiej Brytanii, Włoszech). Przez dekadę odbyło się ponad 100 wystaw indywidualnych i 250 zbiorowych, a prace artysty trafiły do wszystkich ważniejszych kolekcji muzealnych sztuki współczesnej w Polsce.
Odznaczony m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, otrzymał też tytuł honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
