Obchody 82. rocznicy pierwszego transportu Polaków do obozu Auschwitz
14.06.2022
„Wyrazy najwyższej czci składamy dziś wszystkim ofiarom KL Auschwitz-Birkenau, przede wszystkim obecnym na dzisiejszej uroczystości więźniom obozu – świadkom historii za dramatyczne świadectwo życia, a także ich rodzinom, potomkom i bliskim”- napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński w liście skierowanym do uczestników obchodów Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.
Wicepremier podkreślił, że podstawowym celem polityki niemieckiej na obszarze okupowanej Polski, po zlikwidowaniu polskiego państwa i jego instytucji, była eksterminacja polskiej inteligencji oraz najbardziej świadomych przedstawicieli polskiego społeczeństwa.
Wśród więźniów I transportu znaleźli się Polacy oskarżeni o antyniemiecką działalność lub uznani za potencjalnie niebezpiecznych dla III Rzeszy, wśród nich m.in. członkowie ruchu oporu, aresztowani podczas Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej (Akcji AB) działacze polityczni, społeczni i przedstawiciele inteligencji, osoby zatrzymane podczas próby przekroczenia granicy, gimnazjaliści, duchowni katoliccy, a także grupa Żydów. Byli to najczęściej ludzie bardzo młodzi: ok. 35% nie miało więcej niż 20 lat, a kolejne ponad 40% to 20-latkowie – napisał minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Szef resorty kultury złożył podziękowania wszystkim zaangażowanym w upamiętnienie historycznej daty I transportu więźniów Polaków do KL Auschwitz: jednostkom samorządu terytorialnego, organizacjom i ruchom kościelnym i wyznaniowym, organizatorom instytucjonalnym, organizacjom pozarządowym i społecznym oraz wszystkim, którzy przybywają do Miejsca Pamięci Auschwitz, aby oddać hołd Ofiarom.
Wicepremier Piotr Gliński skierował także słowa podziękowania do Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, które nieprzerwanie zabezpiecza i udostępnia świadectwa niemieckich zbrodni dokonanych w kompleksie obozowym KL Auschwitz. Muzeum obchodzi w tym roku jubileusz 75-lecia rozpoczęcia swej działalności — tytanicznej pracy nad zachowaniem pamięci o tym miejscu, przechowaniem i upowszechnianiem tej bolesnej spuścizny – podkreślił.
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady
Od 2006 roku 14 czerwca obchodzony jest w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. To właśnie tego dnia w 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli m.in. żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci. Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Pozostali zginęli w obozie lub ich dalszy los nie jest znany.
KL Auschwitz został stworzony przez Niemców prawie dwa lata przed rozpoczęciem procesu zagłady Żydów na masową skalę. W pierwszym okresie większość deportowanych i ofiar obozu stanowili Polacy. W sumie Niemcy deportowali do Auschwitz ok. 150 tysięcy Polaków, z czego prawie połowa zginęła lub została zamordowana.