W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Odszedł Jarosław Marek Rymkiewicz

05.02.2022

Odszedł Jarosław Marek Rymkiewicz, fot. PAP/Tomasz Gzell

Nie żyje poeta, dramaturg Jarosław Marek Rymkiewicz. „Intelektualista, patriota, autorytet, który jak mało kto rozumiał i kochał Polskę. Cześć Jego Pamięci! Niech spoczywa w pokoju” – napisał w mediach społecznościowych wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.

Jarosław Marek Rymkiewicz urodził się 13 lipca 1935 r. w Warszawie w rodzinie prozaika Władysława Szulca i lekarki Hanny z Baranowskich herbu Tuhan. Rodzina Szulców zmieniła nazwisko po niemieckim przodku pod wpływem wojennych przeżyć w połowie lat 40. (nazwisko Rymkiewicz było przedwojennym pseudonimem literackim Władysława Szulca).

W 1957 r. Rymkiewicz wydał swój pierwszy tomik wierszy "Konwencje". Swój program poetycki oparł na klasycyzmie rozumianym jako odwołanie się do tradycji literackiej, zwłaszcza barokowej, a sformułował go w pracy "Czym jest klasycyzm. Manifesty poetyckie" z 1967 r. Potem ukazały się takie tomiki, jak: "Człowiek z głową jastrzębia" (1960), "Metafizyka" (1963), "Co to jest drozd" (1973).

Jako dramaturg Jarosław Marek Rymkiewicz debiutował pod koniec lat 50. na łamach miesięcznika "Dialog" dwiema imitacjami dramatów antycznych - "Eurydyka, czyli każdy umiera tak, jak mu wygodniej" (1957) i "Odys w Berdyczowie" (1958). W latach 60. publikował co kilka lat nowe komedie i tragifarsy pisane bujnym, wręcz barokowym językiem. Były to m.in. "Król w szafie" (1960), "Lekcja anatomii profesora Tulpa: według Rembrandta" (1964), "Porwanie Europy" (1971), "Niebiańskie bliźnięta" (1973) i "Dwór nad Narwią" (1979).

W 2017 r. ukazał się wybór sztuk pisarza pt. "Dwór nad Narwią". W książce zamieszczono cztery utwory Rymkiewicza: "Lekcja anatomii profesora Tulpa (według Rembrandta)", "Król Mięsopust", "Ułani" i tytułowy "Dwór nad Narwią".

Poeta był również autorem kongenialnych przekładów sztuk z okresu hiszpańskiego Złotego Wieku pióra Pedro Calderona de la Barca - "Życie jest snem", "Księżniczka na opak wywrócona" i "Niewidzialna kochanka". Tłumaczył też utwory dramatyczne Federico Garcii Lorki - "Dom Bernardy Alba" i "Yerma, czyli bezpłodna". Jego imitacje dramatów Calderona z sukcesami inscenizowano w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze TVP.

Tłumaczył także poezje Wallace'a Stevensa, Osipa Mandelsztama oraz romanse cygańskie.

Od początku lat 80. związany z opozycją. W roku 1985 roku został zwolniony z PAN po wydaniu w drugim obiegu książki Rozmowy polskie latem 1983. Współpracował z wydawnictwami podziemnymi oraz z emigracyjnym Instytutem Literackim w Paryżu. Został przywrócony do pracy w PAN w 1989 roku.

Drugim najbardziej znanym aspektem jego twórczości, obok poetyckiej, była eseistyka historycznoliteracka oraz historyczna. W zbiorach esejów poświęconych historii literatury skupiał się przede wszystkim na okresie polskiego romantyzmu oraz okolicznościach i szerszym tle życia i twórczości romantyków. Obok historii literatury, w swoich książkach eseistycznych zajmował się również historią Polski, skupiając się na przełomowych i kryzysowych momentach historii I Rzeczypospolitej czy okresu zaborów. Korzystał także ze swoich doświadczeń z okresu powstania warszawskiego.

W 2016 r. Jarosław Marek Rymkiewicz otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "za całokształt twórczości jako eseisty, dramaturga i autora m.in. tomu +Zachód słońca w Milanówku+". W tym samym roku pisarz otrzymał Nagrodę im. Lecha Kaczyńskiego. W 2019 r. został wyróżniony Nagrodą Mediów Publicznych w kategorii Słowo. 

Zdjęcia (1)

{"register":{"columns":[]}}