Szef polskiego resortu kultury wyjaśnił, że Instytut Pileckiego został założony m.in. po to, aby móc opowiadać o polskiej historii.

Chcemy, żeby te wszystkie wydarzenia związane z naszą historią były znane na całym świecie. Dlatego założyliśmy ten Instytut. Jego zadaniem jest także dbanie o dobry wizerunek Polski za granicą i walczenie o to, by polska narracja historyczna, która jest oparta na faktach, była znana. Należy nam się także duża suma odszkodowań wojennych, ale – niestety – świat o tym nie wie – podkreślił prof. Piotr Gliński.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego przekazał, że nowy oddział Instytutu w Nowym Jorku jest już trzecia placówką, która powstała poza naszym krajem.

Polską narrację historyczną trzeba prowadzić m.in.  poprzez zakładanie oddziałów Instytutu Pileckiego poza granicami naszego kraju. Mamy już oddział w samym centrum Berlina, który fantastycznie działa. Drugi oddział powstał w miejscowości Rapperswil w Szwajcarii. W tym mieście funkcjonuje także Muzeum Polskie, które ma nową siedzibę w zabytkowym Hotelu Schwanen – poinformował szef resortu kultury. – W Nowym Jorku też musimy mieć miejsce, gdzie przechodzą tymi alejami nowojorczycy, turyści z całego świata. Musimy informować świat o ważnych sprawach, dlatego tutaj, w Nowym Jorku, w tak prestiżowym miejscu – na dolnym Manhattanie, organizujemy trzeci oddział Instytutu Pileckiego. Będzie on opowiadał polską historię - dodał.

Minister Piotr Gliński zaznaczył, że nowa placówka będzie się znajdowała w samym centrum Nowego Jorku.

Instytut Pileckiego

Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego został stworzony na potrzeby interdyscyplinarnej i międzynarodowej refleksji nad kluczowymi zagadnieniami XX wieku: dwoma totalitaryzmami – niemieckim i sowieckim, a także konsekwencjami ich działań.

Instytut honoruje osoby, które w trudnych czasach niosły pomoc obywatelom polskim i Polakom. Na wniosek dyrektora Instytutu Prezydent RP odznacza je medalem Virtus et Fraternitas. Ponadto Instytut wypracował spójny i czytelny sposób upamiętniania Polaków zamordowanych za niesienie pomocy potrzebującym Żydom w czasie II wojny światowej. Prosty symbol – kamień opatrzony krótką inskrypcją w języku polskim i angielskim – informują o wydarzeniach, do których doszło w tym miejscu.

W ramach Instytutu działa Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami, który skupia wokół siebie badaczy z dziedziny politologii, socjologii, historii oraz studiów żydowskich. Stanowi on wyjątkowe środowisko naukowców, którzy realizują interdyscyplinarne projekty naukowe w zakresie badań nad totalitaryzmami i historią Polski w XX wieku. Badania dotyczą głównie II wojny światowej, jej skutków oraz pamięci o niej przez drugie i trzecie pokolenie urodzone po wojnie.

Instytut Pileckiego prowadzi także program stypendialny skierowany do naukowców z Polski i zagranicy, którzy w swoich badaniach korzystają ze źródeł archiwalnych Instytutu. Natomiast do młodzieży, ale i dorosłych adresuje projekty edukacyjne - warsztaty, wykłady czy gry miejskie, bazujące na archiwach oraz materiałach źródłowych. Losy świadków XX wieku przedstawia na tle procesów historycznych.

Działalność wydawnicza Instytutu obejmuje publikację zbiorów relacji ofiar nazizmu i komunizmu oraz nowych prac naukowych autorów reprezentujących różne dyscypliny. Podejmują oni refleksję nad tematami pomijanymi lub niedostatecznie uwzględnionymi w dotychczasowych badaniach nad XX-wiecznymi dziejami Polski. Wydawane są także przekłady na język polski dzieł światowej humanistyki dotyczące totalitaryzmów.

Gromadząc i udostępniając dokumenty ukazujące oblicza XX wieku, Instytut Pileckiego wspiera badania naukowe, a dzięki projektom edukacyjnym i wydarzeniom z pogranicza kultury i historii upowszechnia wiedzę o ubiegłym stuleciu.

Obok nowojorskiego oddziału Instytutu Pileckiego, istnieją już dwa zagraniczne oddziały – w Berlinie naprzeciwko Bramy Brandenburskiej oraz w Szwajcarii w Raperswilu.