Minister kultury i dziedzictwa narodowego zwrócił uwagę, że region dawnego Centralnego Okręgu Przemysłowego rozwija się dziś bardzo dynamicznie, a rozwój dotyczy także obszaru kultury i tożsamości narodowej.

Bardzo dziękuję za ideę tego muzeum, czyli oddolny pomysł środowiska stalowowolskiego. Miałem okazję zwiedzić muzeum, to doskonale zainwestowane pieniądze. To instytucja pamięci odwołująca się do tego, co robili nasi przodkowie - jakie podejmowali decyzje i jakie wyznawali wartości - ale odwołuje się ona także do tego, jak kreowana i przechowywana była polska tożsamość – podkreślił prof. Piotr Gliński.

Wicepremier wskazał, że w ciągu ostatnich sześciu lat w całej Polsce zrealizowanych zostało ponad 300 projektów muzealnych. Zwrócił uwagę, że część z nich już została otwarta, jak np. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Poinformował, że dziś ogłoszona została decyzja o powstaniu Muzeum bł. ks. Jerzego Popiełuszko Okopach pod Białymstokiem.

Robimy to wszystko po to, aby nasza wspólnota pamiętała o swojej kulturze i tożsamości. Takie instytucje są potrzebne, by ta tożsamość, ta wspólnotowa więź była coraz mocniejsza. W obliczu współczesnych zagrożeń - tej brutalnej wojny na Ukrainie - widzimy co znaczy tożsamość narodowa, poczucie wspólnoty i gotowość do jej obrony – zaznaczył minister kultury.

Szef MKiDN podkreślił także, że Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego jest instytucją edukacyjną dla polskiej młodzieży.

Tutaj młodzież znajdzie bardzo wiele interesujących wątków, zwłaszcza w tych czasach, w których mówi się o kryzysie autorytetów i kultury współczesnej. Składam wielkie podziękowania, bo tego rodzaju inicjatywy oddolne są bezcenne. Dzięki nim możemy budować tę wielką sieć instytucji pamięci w Polsce. Tych projektów ze środków europejskich w dyspozycji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zrealizowaliśmy w kraju już 146 – poinformował prof. Piotr Gliński.

Na zakończenie wicepremier zwrócił się do mieszkańców Stalowej Woli. „To muzeum jest o Was, o Waszych dziadkach, rodzicach, o Waszym środowisku. Z tego muzeum możecie być dumni” – dodał szef resortu kultury.

Projekt „Rewaloryzacja modernistycznych warsztatów szkolnych w Stalowej Woli na potrzeby Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego” został sfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach funduszy europejskich z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz ze środków budżetu państwa.

O Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego w Stalowej Woli

Muzeum COP w Stalowej Woli jest pierwszą w Polsce instytucją muzealną poświęconą historii gospodarczej Polski. Zostało zlokalizowane w zabytkowym budynku warsztatów szkolnych, które wraz ze swoim oryginalnym wyposażeniem stanowią świadectwo industrialnego dziedzictwa regionu. Instytucja ma ambicję stać się miejscem upowszechniającym dziedzictwo COP, popularyzującym naukę, technikę, najnowsze technologie, tematykę gospodarczą, ważnym miejscem aktywnego wypoczynku i rekreacji.

W pięknych wnętrzach modernistycznej hali warsztatowej, na przestrzeni 2000 m2, w nowoczesny sposób została zaprezentowana po raz pierwszy w Polsce w tak szerokim zakresie historia narodzin, rozwoju i dzisiejszej kondycji niezwykłego fenomenu gospodarczego jakim był COP. Wystawa wskazuje Stalową Wolę jako symbol skoku cywilizacyjnego z lat 30. XX w. w wymiarze gospodarczym, społecznym, urbanistycznym i kulturowym.

Główną atrakcję wystawy stanowi unikatowa kolekcja historycznych (w większości sprawnych) maszyn będących na wyposażeniu warsztatów. W pomieszczeniu dawnej kuźni zachowane jest palenisko kowalskie z kompletem urządzeń. W warsztatach zachowany jest także oryginalny zestaw obrabiarek-tokarek, frezarek, wiertarek stanowiących pierwotnie część ich parku maszynowego. Wszystkie te maszyny są w dalszym ciągu sprawne i zostaną wykorzystane do pokazów technicznych. Wystawę wzbogacają także urządzenia interaktywne i multimedialne umożliwiające zwiedzającym poznawanie i zdobywanie wiedzy, obserwację i odkrywanie.

Centralny Okręg Przemysłowy

Organizacja Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego w Stalowej Woli nie jest przypadkowa, gdyż właśnie to miejsce było wizytówką COP, symbolem „stalowej woli narodu polskiego wybicia się na nowoczesność". Najważniejsze przedsięwzięcie ekonomiczne II Rzeczypospolitej zostało zlokalizowane w tzw. trójkącie bezpieczeństwa – położonym w widłach rzek Wisły i Sanu oraz ograniczonym od południa pasmem Karpat. Rejon ten został oznaczony przez wojskowych ze względu na doświadczenia I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Znajdował się bowiem daleko od granic III Rzeszy i Związku Sowieckiego i w teorii miał być poza zasięgiem nalotów bombowych ze strony ewentualnych agresorów. Łącznie obszar inwestycji pod stworzenie COP wynosił ok. 60 tys. km2 i obejmował ok. 6 mln ludności (odpowiednio 15% ówczesnego terytorium i 18% ludności całego kraju).