Przekazując prezydentowi Niemiec Frankowi-Walterowi Steinmeierowi „Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945” na zakończenie wizyty w Kordegardzie wicepremier Piotr Gliński podkreślił wagę tego dokumentu dla polskiego narodu.

To dla nas z wielu powodów bardzo ważny raport. Przekazuję panu prezydentowi także publikację poświęconą polskim stratom wojennym w obszarze kultury. Opisane są w niej utracone obiekty, których do tej pory nie udało się odnaleźć. Liczymy na podjęcie dialogu z Republiką Federalną Niemiec w tej sprawie. Wierzymy, że uda nam się rozwiązać tę kwestię, która po naszej stronie jest oczywista – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego.

„Pamięć 1943” – wystawa upamiętniająca 80. rocznicę Powstania w Getcie Warszawskim

W Kordegardzie - galerii Narodowego Centrum Kultury prezentowany jest opisujący tragedię getta Raport Jürgena Stroopa. Unikalny dokument, przygotowany przez dowodzącego niemieckimi siłami likwidującymi getto dla Heinricha Himmlera, zawiera opis działań i dzienne meldunki, statystyki oraz 52 czarno-białe fotografie, które przez lata kształtowały pamięć wizualną o powstaniu, stając się również świadectwem zbrodni. Dzięki współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, obiekt ten stanie się w przyszłości najważniejszym eksponatem na wystawie stałej Muzeum Getta Warszawskiego.

Z raportem skonfrontowane zostały przedmioty codziennego użytku wydobyte w trakcie badań archeologicznych w 2022 roku z piwnic zniszczonych kamienic przy ul. Miłej 18 i Miłej 20, takie jak: zniszczone naczynia, potłuczone talerze, elementy sprzętów czy domowych urządzeń, przedmioty życia religijnego (kubek do obmywania rąk), guziki, łyżki czy fragmenty dziecięcego wózka. Obiekty te stają się transferem pamięci o dawnych mieszkańcach getta.

Współczesnym odniesieniem na wystawie są powstałe na podstawie zdjęć z Raportu Stroopa rysunki wybitnej polskiej artystki Zofii Lipeckiej oraz fotografie architektoniczne Marcina Czechowicza. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość łączy głos Zofii Majewskiej – córki Henryka i Racheli Kroszczorów, której dzieciństwo i młodość związane były ze Szpitalem Bersohnów i Baumanów – przyszłą siedzibą Muzeum Getta Warszawskiego.

Plenerową część ekspozycji – przed galerią Kordegarda – tworzą plakaty z infografikami Kuby Mazurkiewicza, opowiadające o utworzeniu getta i o tym, co działo się w nim w latach 1940-43. Liczby i informacje na plakatach unaoczniają tragedię mieszkańców. Na plakatach zostały umieszczone kody QR, które odsyłają do bardziej szczegółowych informacji na stronie internetowej Muzeum Getta Warszawskiego.