Minister kultury i dziedzictwa narodowego zapewnił, że inwestycja, jaką jest budowa nowego oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, przebiega bardzo sprawnie.

To muzeum podkreśli znaczenie Bałtyku dla rozwoju społeczno-gospodarczego naszego kraju. Ludzie żyjący na morzu i przy morzu – rybacy, marynarze, stoczniowcy – przez lata musieli sprostać wielu trudnym wymaganiom. Powstające muzeum będzie instytucją kulturalną, ale również edukacyjną, która dzięki takim projektom jak szkolenia żeglarskie czy w zakresie archeologii podwodnej będzie mogła wychowywać współczesną młodzież – mówił podczas uroczystości prof. Piotr Gliński.

Szef resortu kultury podziękował architektom, wykonawcom i organizatorom, którzy przyczynili się do sprawnej realizacji inwestycji.

Muszę wspomnieć także o swoich współpracownikach: o moim zastępcy Jarosławie Sellinie oraz dyrektorach Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku - Robercie Domżale i jego poprzedniku Jerzym Litwinie. To osoby, które od lat chciały zbudować te instytucję. Ich dążenia udało się połączyć z tym, co polskie państwo ma obowiązek wykonywać, czyli realizacją pożytku publicznego – zaznaczył minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Wicepremier wskazał, że zarówno otwierany jutro gazociąg Baltic Pipe, jak i niedawno otwarty przekop Mierzei Wiślanej, to wydarzenia, które obrazują ogromne znaczenie Morza Bałtyckiego dla naszego kraju.

Cieszę się, że podobne działania podejmowane są również w obszarze kultury. Mamy dziś bardzo ważny moment – zawieszenie wiechy na budynku Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie. Zbudowaliśmy ten najwyższy punkt, a teraz przed nami już tylko proces wykończeniowy – powiedział szef resortu kultury.

Prof. Piotr Gliński poinformował również o podjętej niedawno decyzji dotyczącej Muzeum Narodowego w Gdańsku, które w całości będzie finansowane z budżetu państwa.

To muzeum wpisuje się w prowadzoną przez nas w ostatnich latach politykę muzealną. Bez kultury, także tej, którą prezentuje się w muzeach, nie byłoby takiego rozwoju państwowości. Muzeum współczesne to nie tylko eksponat czy artefakt i doświadczenie bezpośredniego kontaktu z artefaktami. To także multimedia, działalności edukacyjne, różnego typu interakcje, co sprawia, że są to bardzo nowoczesne, atrakcyjne instytucje – podkreślił wicepremier.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego przypomniał, że w 2019 r. w Polsce muzea odwiedziło 40 mln zwiedzających. Zaznaczył, że dzięki coraz szerszej ofercie przygotowywanej przez polskie muzea istnieje szansa na osiągnięcie w najbliższym czasie jeszcze wyższej frekwencji.

Ludzie kochają muzea – są one potrzebne, wzmacniają naszą tożsamość, naszą wspólnotowość, które są tak ważne zwłaszcza w obecnym czasie, tak niepewnym i zagrożonym wieloma kryzysami wynikającymi z wojny rozpętanej przez Federację Rosyjską na Ukrainie. Muzeum w Łebie wpisuje w ponad trzysta prowadzonych w tej chwili przez resort kultury inwestycji muzealnych – podsumował prof. Piotr Gliński.

---

Budowa Muzeum

Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego powstaje w pobliżu ujścia rzeki Łeby do Bałtyku. Prace budowlane rozpoczęły się w październiku 2020 roku. Kamień węgielny pod budowę nowej placówki wmurowano 18 maja 2021 r., a w marcu bieżącego roku rozpoczął się II etap realizacji inwestycji.

Całkowity koszt zadania wynosi 68,6 mln zł i jest prawie w całości finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Architektura budynku o łącznej kubaturze 46 000m³ podkreśla nautologiczny charakter nowego muzeum i w harmonijny sposób współtworzyć krajobraz miasta. Jednorodna bryła o powierzchni zabudowy trzech tysięcy metrów kwadratowych będzie otwarta na łebską promenadę i kanał portowy. Kształt i nachylenie pokrytej giętymi drewnianymi listwamifrontowej falującej fasady oraz pionowo rozpięte liny nadadzą obiektowi żeglarski charakter i nawiążą do wyrzuconego na brzeg konaru, kadłuba statku, morskich fal czy nadmorskich wydm.W projekcie przewidziano zastosowanie nowoczesnych rozwiązań przyjaznych środowisku naturalnemu, co pozwoli ograniczyć zapotrzebowanie obiektu na tradycyjną energię.

Zakończenie prac budowlanych i montażowych planowane jest na koniec  2023 r. W 2024 r. Narodowe Muzeum Morskie planuje realizację prac związanych z budową i montażem wystawy stałej.

---

Ekspozycja

Głównym założeniem ekspozycji w nowo budowanym budynku Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie, o planowanej powierzchni 3 500 m ², jest chronologiczno-tematyczne przedstawienie wszystkich aspektów archeologicznych badań podwodnych prowadzonych na przestrzeni lat przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. Narracja wystawy poprowadzi zwiedzających przez pięć stuleci historii bałtyckiej żeglugi – od X do XV wieku. Jej część wczesnośredniowieczna będzie skupiona wokół przystani w Pucku i znalezionych w niej wraków wraz z opowieścią o żegludze Słowian i Skandynawów w tym czasie. Prezentując dziedzictwo morskie ludności będącej partnerem i rywalem Skandynawów w X-XII w., Muzeum w Łebie będzie swoistą odpowiedzią na historię prezentowaną przez takie instytucje jak Muzeum Łodzi Wikingów w norweskim Oslo czy duńskim Roskilde. Okres późnośredniowieczny to narracja o związku hanzeatyckim i handlu, który za sprawą Bałtyku łączył wschód z zachodem i południe z północą.

W przestrzeni poświęconej rybołówstwu bałtyckiemu dominować będzie stalowy kuter rybacki GDY-18 – zabytek polskiego przemysłu stoczniowego. To właśnie z tym obiektem wiążą się początki idei Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego. Kiedy około 2004 r. kuter został zabezpieczony jako cenny zabytek, w ówczesnym Centralnym Muzeum Morskim, pojawił się pomysł stworzenia skansenu polskich jednostek rybackich.W trakcie pracw przestrzeni muzeum znalazł siętakże drugi z wielkogabarytowych eksponatów – ważący 8 ton silnik Nohab, pochodzący z polskiego kutra WŁA-54.

W muzeum prezentowane będą przede wszystkim obiekty związane z historią rybołówstwa na Bałtyku oraz z rozwojem szkutnictwa i okrętownictwa rybackiego. Pozostałe przestrzenie, uzupełnione o nowoczesne stanowiska multimedialne, poświęcone będą rybołówstwu bałtyckiemu oraz morskiej energetyce wiatrowej.

Ponadto łebskie Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego będzie posiadało zróżnicowaną ofertę edukacyjną, skierowaną do szerokiego grona zwiedzających, a szczególnie do najmłodszych odbiorców. W okresie roku szkolnego w placówce organizowane będą zajęcia edukacyjne i warsztatowe dla dzieci oraz młodzieży w różnym wieku.