Wygląd:

Okrągłe kluski, o gładkiej lub lekko chropowatej powierzchni – w zależności od rodzaju użytej mąki z omastą w postaci drobin przyrumienionej słoniny.

Kształt:

Kulisty, na przekroju okrągły.

Rozmiar:

Średnica pojedynczej kluski wynosi od 3 cm do 4 cm.

Barwa:

Kluski o barwie beżowo-szarej z lekkim połyskiem, omasta w postaci brązowych drobin przyrumienionej słoniny.

Konsystencja:

Kluski zwarte, gąbczaste z tłustą omastą.

Smak:

Smak właściwy dla użytych składników, ziemniaczano-mączny z aromatem omasty.

Dodatkowe Informacje:

Tradycja:

Proste potrawy z ziemniaków i mąki są powszechne w kulinarnej tradycji Karpat od przełomu XVIII i XIX w., kiedy to dwory oraz władze austriackie, chcące zapobiec częstym na tych terenach klęskom głodu, rozpropagowały w górskich wsiach uprawę ziemniaków. Dziadki kokuszczańskie, czyli kluski z zaparzanej masy ziemniaczano-mącznej są jednym z tradycyjnych dań ziemniaczanych, znanych także u Łemków i w północnej Słowacji. W Piwnicznej i jej przysiółkach, dziadki kokuszczańskie były popularne co najmniej od lat 20. XX w. Z relacji mieszkańców Kokuszki i Piwnicznej wynika, że w miejscowej tradycji kulinarnej potrawa była znana już dwa pokolenia wcześniej. Było to danie bardzo proste, przygotowywane z produktów pochodzących z własnego gospodarstwa: ziemniaków oraz mąki, w dawniejszych czasach jęczmiennej lub owsianej, grubo mielonej na domowych żarnach i dla oszczędności słabo odsianej. Być może stąd wzięła się nazwa potrawy – kluski były szorstkie jak zarost u dziadka. Tanie, szybkie do przygotowania, do tego syte, szczególnie, jeśli omaszczone skwarkami, polane śmietaną lub posypane bryndzą, były powszechnie podawane na obiad, a odsmażone – także na kolację. W celu przygotowania dziadków kokuszczańskich należy ugotowane, gorące ziemniaki dokładnie rozgnieść, następnie dosypać mąki pszennej razowej i soli, a na koniec dokładnie wymieszać. Całość pozostawić pod przykryciem na 10-15 minut, aby mąka napęczniała pod wpływem gorących ziemniaków i aby straciła smak surowizny. Masy nie podgrzewa się już i nie gotuje, nabiera ona bowiem pożądanych cech wyłącznie dzięki ciepłu pochodzącemu od ziemniaków. Kiedy masa straci już posmak surowej mąki, z wciąż gorącego ciasta formuje się kluski. Podaje się je bezpośrednio po przygotowaniu, najczęściej okraszone skwarkami ze słoniny. Po wystudzeniu można przechowywać je pod przykryciem, w chłodnym miejscu, przez 1 dzień. Wówczas przed podaniem należy je przysmażyć – w całości kładzie się je na patelni z rozgrzanym tłuszczem i podgrzewa pod przykryciem, od czasu do czasu obracając. Dziadki kokuszczańskie w dalszym ciągu cieszą się popularnością w okolicach Kokuszki i Piwnicznej, podaje się je w domach oraz podczas imprez plenerowych, biesiad i jarmarków.