fot. European Union 

- Nasze doświadczenia z lat 2023–2025 wskazują, że objęcie wieloletnim programowaniem wsparcia bezpośredniego niepotrzebnie usztywniło proces programowania, wdrażania i monitorowania. Niestety wiele obecnych propozycji nie wydaje się służyć ani przejrzystości, ani efektywności, ani redukcji obciążeń administracyjnych, a proponowany przez Komisję obowiązkowy charakter wielu działań WPR ograniczy elastyczność programowania – powiedział dziś w Brukseli minister Krajewski.

W trakcie ostatniego w tym roku brukselskiego spotkania Rady AGRIFISH, poświęconego regulacjom przyszłorocznych uprawnień połowowych w Atlantyku i Morzu Północnym oraz Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym, sporo emocji wywołał temat uproszczeń WPR i dyskusja nad możliwościami szybszego wdrażania innowacyjnych rozwiązań i nowych technologii.

Polskie stanowisko, prezentowane przez ministra rolnictwa Stefana Krajewskiego niezmiennie akcentuje obawy związane z propozycjami włączenia WPR do jednego funduszu i jednego programu krajowego obejmującego różne polityki UE. Jak zaznaczył minister - z polskiej perspektywy takie podejście może prowadzić do konkurencji o środki finansowe pomiędzy różnymi sektorami, co ostatecznie osłabi skuteczność realizacji celów, jakie przyświecają Wspólnej Polityce Rolnej.

- Pozytywnie oceniam propozycje Komisji dotyczące wzmocnienia działań na rzecz innowacji, wymiany wiedzy oraz wsparcia młodych rolników, co także będzie miało duże znaczenie dla wprowadzania nowoczesnych ulepszeń. Niestety działania te - jeśli nie zostaną objęte odpowiednio powiększonym ringfencingiem - będą musiały konkurować o środki w ramach krajowych i regionalnych planów partnerstwa. Dlatego konieczne jest zapewnienie większej elastyczności w programowaniu oraz w modyfikacjach planów, tak aby faktycznie uprościć zarządzanie WPR – zauważył minister Krajewski.

Zagwarantowanie stabilnego i płynnego przejścia do kolejnego okresu programowania, szczególnie w kontekście corocznych płatności obszarowych i płatności do zwierząt – w ocenie polskiego ministra - umożliwi jedynie  częściowe zatwierdzania planu, co w praktyce zwiększy ciągłość i przewidywalność wsparcia dla rolników.

- Niestety wiele z obecnych propozycji Komisji nie wydaje się służyć ani przejrzystości, ani efektywności, ani redukcji obciążeń administracyjnych. Konieczny jest kompleksowy i dokładny przegląd przepisów, tak, aby stworzyć stabilne, czytelne i funkcjonalne ramy prawne. Liczymy, że prezydencja cypryjska sprawnie przeprowadzi ten proces – zakończył wystąpienie minister Stefan Krajewski.

Krytyczna sytuacja na europejskim rynku mleka

Delegacja węgierska przedstawiła Radzie analizę sytuacji na rynku mleka i jego przetworów. Jak wskazali uczestnicy dyskusji, problem spadku cen w tym sektorze wymaga szczegółowego monitorowania i gotowości do szybkich reakcji na poziomie unijnym.

Komentujący tę analizę minister Stefan Krajewski zauważył, iż szybkich regulacji domaga się całościowy obszar skupu interwencyjnego:

- To co obserwujemy na rynku mleka, szczególnie w IV kwartale 2025 r., można w naszej ocenie uznać za nietypowe. Ceny zbytu przetworów mlecznych ulegają obniżeniu, co potwierdzają też notowania na rynkach światowych. Od października zaczęło się to przekładać na obniżanie cen skupu płaconych producentom za surowiec mleczny. Ale apeluję, abyśmy kompleksowo urealnili mechanizm skupu interwencyjnego, bo dziś obowiązujące ceny są wartościami sprzed 15 lat!

Uprawnienia do połowów w Atlantyku i Morzu Północnym oraz Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym

W debacie nad wspólnym porozumieniem w zakresie dwóch projektów Komisji, dotyczących przyszłorocznych uprawnień połowowych w Atlantyku i Morzu Północnym oraz Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym, polskie stanowisko prezentował Jacek Czerniak, sekretarz stanu MRiRW.

- Popieramy ustanawianie możliwości kwot połowowych w Atlantyku i Morzu Północnym oraz towarzyszących środków zarządzania, zgodnie z celami Wspólnej Polityki Rybackiej. Jednak z dużym niepokojem obserwujemy brak odpowiedzialnego podejścia Państw Nadbrzeżnych w zakresie zarządzania stadami pelagicznymi tj.: makrelą, śledziem atlantycko-skandynawskim
i błękitkiem. W dalszym ciągu brak jest ustalonego podziału ogólnej kwoty połowowej pomiędzy Państwa Nadbrzeżne (tzw. sharing arrangements)
dla tych stad - zauważył minister Czerniak i potwierdził, że dla Polski priorytetem pozostaje kwota połowowa makreli, dlatego opowiadamy się za wyłączeniem makreli ze stosowania Preferencji Haskich.

- Tymczasowa kwota połowowa na 2026 rok powinna zostać określona zgodnie z rekomendacją Międzynarodowej Rady Badań Morza (ICES) i przyjęta na Radzie, tak, aby unijni rybacy mogli rozpocząć połowy na początku roku – zaproponował minister Czerniak.

Biorąc pod uwagę proponowane mechanizmy dla ochrony soli, minister zauważył, że zakaz połowów w podobszarze Morza Bałtyckiego jest nieproporcjonalny i nie przyczyni się do ochronny soli. Takie propozycje mogą wywołać przeciwne skutki - nieodwracalne i niekorzystne ekonomicznie dla całego rybołówstwa małoskalowego. 

- Rozumiejąc konieczność ochrony soli i mając na uwadze doradztwo ICES, proponujemy, żeby rozwiązania były adekwatne i proporcjonalne, a ich zasięg był ograniczony do obszarów występowania soli, a nie do wód, na których operują polscy rybacy, niełowiący tego gatunku nawet w najmniejszych ilościach – zaapelował w Brukseli minister Jacek Czerniak.