Spotkanie miało charakter roboczy i miało na celu na przygotowanie, w pierwszej kolejności, wspólnego stanowiska Polski i Republiki Czeskiej w zakresie zwalczania ASF w Unii Europejskiej. Dalszym etapem będzie prezentacja tego stanowiska podczas najbliższego spotkania Ministrów Rolnictwa państw Grupy Wyszehradzkiej + 5 w Pradze w dniach 3-4 października 2019 r, celem uzyskania poparcia pozostałych państw uczestniczących  w spotkaniu i przekazania go Komisji Europejskiej.

Mając na uwadze, że problem ASF dotyka coraz większej liczby państw, zarówno należących do Unii Europejskiej, jak i tych spoza (m.in. sąsiadujące z Polską Rosja, Ukraina, Białoruś), Polska i Czechy są zdania, że dotknięte przypadkami ASF państwa powinny nie tylko móc liczyć na wsparcie finansowe UE, ale także obligatoryjnie stosować pewne, określone jednolicie i sprawdzone wcześniej, procedury zwalczania tego wirusa,  aby jego rozprzestrzenianie zostało zminimalizowane, a nawet całkowicie powstrzymane. Regulacje powinny zapewniać, aby niezbędne działania zostały podjęte odpowiednio szybko i aby stosowane metody nie były nieodpowiednie i nieskuteczne. W tym zakresie, współpraca z Republiką Czeską jest wyjątkowo cenna, gdyż jest to obecnie jedyne państwo członkowskie UE, które potrafiło sobie skutecznie poradzić z wirusem ASF.

Zdaniem obydwu stron obecność wirusa ASF w środowisku naturalnym (u dzików) zwiększa zagrożenie dla gospodarstw utrzymujących świnie. Dziki stanowią kluczowy rezerwuar i wektor tej choroby. Z tego powodu działania państw członkowskich UE powinny być nakierowane, w szczególności, na redukcję populacji tego gatunku zwierząt. W zakresie zarządzania populacją dzików Wiceministrowie Rolnictwa podkreślili konieczność ustalenia jasnych zasad zwalczania ASF u dzików w oparciu o konsekwentną, systematyczną redukcję ich populacji - jako narzędzie eliminacji wirusa ASF ze środowiska naturalnego. Konieczne jest ustalenie jasnego, wspólnego, dyrektywnego i obligatoryjnego stanowiska KE i państw członkowskich odnośnie traktowania redukcji populacji dzików jako priorytetowego środka zwalczania ASF.

Ponadto wykrycie wirusa u świń powoduje nałożenie restrykcji handlowych określonych przepisami Unii Europejskiej. Dotychczasowe wieloletnie doświadczenie wskazuje jednak, że niektóre restrykcje nie mają bezpośredniego wpływu na zmniejszenie ryzyka rozprzestrzeniania się choroby, natomiast powodują znaczne utrudnienia w funkcjonowaniu hodowli świń na dotkniętych obszarach. Wielkość obszarów objętych restrykcjami w związku z wystąpieniem ASF powinna być ustalana adekwatnie do zagrożenia rozprzestrzeniania się choroby, a regulacje handlowe w obrębie stref zagrożonych winny uzyskać bezpieczny, ale i bardziej pragmatyczny wymiar.

W dalszej kolejności Polska i Czechy zidentyfikowały konieczność szerszego wsparcia finansowego ze strony Komisji Europejskiej działań związanych ze zwalczaniem ASF.
Od 2014 r. działania związane ze zwalczaniem tej choroby w coraz większym stopniu obciążają budżety tego państwa, w którym są bezpośrednio realizowane. Jest oczywistym faktem, że podejmowane działania w konkretnym państwie Unii Europejskiej zabezpieczają pozostałe terytorium UE wolne od choroby, zatem pośrednio dotyczą wszystkich państw członkowskich UE. W tym kontekście, w imię zasad solidarności i współdziałania, należy zapewnić zwiększenie współfinansowania UE działań mających na celu zabezpieczenie przed możliwością przedostania się wirusa ASF na tereny obecnie wolne do tej choroby. Konieczne jest także pełniejsze wsparcie KE działań państw członkowskich UE: związanych z bioasekuracją gospodarstw oraz odstrzałem dzików na ustanawianych przez KE obszarach objętych restrykcjami w związku z wystąpieniem przypadków lub ogniska ASF.

W tym kontekście poruszono również kwestie związane z uproszczonym sposobem wyliczania przez Komisję Europejską poziomu współfinansowania przez UE programów weterynaryjnych, w tym na zwalczanie ASF. Polska i Czechy są zgodne, że w związku z wyliczaniem kosztów jednostkowych w oparciu o dane EUROSTAT dotyczące wynagrodzeń w państwach członkowskich, obecny sposób wyliczania tych kosztów wymaga przemodelowania zapewniającego analogiczne traktowanie kosztów na każdym poziomie UE.

Wiceministrowie obu państw byli zgodni co do faktu, że wystąpienie ASF w każdym państwie członkowskim powoduje powstanie w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym niekorzystnej sytuacji na rynku wieprzowiny. Skutkami obciążani są uczestnicy rynku, w tym rolnicy utrzymujący świnie oraz cała krajowa branża wieprzowiny. W związku z tym należy zachęcić Komisję Europejską do analizy dostępnych narzędzi wsparcia tych podmiotów oraz pilnego przedstawienia wyników tej analizy w celu określenia konieczności wypracowania nowych mechanizmów pomocowych.

Strona polska zaproponowała zintensyfikowanie współpracy pomiędzy wytypowanymi instytutami badawczymi w Polsce i Republice Czeskiej na rzecz wzmożenia prac dotyczących epidemiologii ASF ze szczególnym uwzględnieniem behawioryzmu dzików, jako głównego wektora i rezerwuaru wirusa ASF w środowisku.

Strona czeska potwierdziła wolę współpracy naukowej, jak i dalszych działań na forum Unii Europejskiej, które skłoniłyby Komisję do uznania redukcji populacji dzików za obligatoryjną metodę walki z ASF oraz wyasygnowania środków na walkę z tą chorobą dla państw już dotkniętych problemem oraz tych, które w każdej chwili mogą zostać nim dotknięte. Według strony polskiej dowody naukowe dotyczące zachowania się dzików w środowisku powinny stać się argumentem dla stanowczych rekomendacji administracyjnych KE w rzeczonym zakresie.

Strona czeska potwierdziła wolę współpracy naukowej, jak i dalszych działań na forum Unii Europejskiej, które skłoniłyby Komisję do uznania redukcji populacji dzików za obligatoryjną metodę walki z ASF oraz wyasygnowania środków na walkę z tą chorobą dla państw już dotkniętych problemem oraz tych, które w każdej chwili mogą zostać nim dotknięte.